Στη στήλη αυτή δημοσιεύονται ενδιαφέρουσες επιστολές γνωστών καλλιτεχνών (συγγραφέων, μουσικών, ζωγράφων,...) απευθυνόμενες σε φίλους, συναδέλφους, οικείους ή απλώς γνωστούς, στις οποίες αναφέρονται σε θέματα που ουδεμία σχέση έχουν με το καλλιτεχνικό τους έργο ούτε, ει δυνατόν, με τις τέχνες γενικότερα. Μπορεί να πρόκειται για θέματα προσωπικά ή επικαιρότητας, να αφορούν τραγικά συμβάντα ή να σατιρίζουν καταστάσεις και ανθρώπους. Το πιο σημαντικό κριτήριο για την επιλογή τους θα είναι το ενδιαφέρον που παρουσιάζουν, φυσικά, αλλά και το κατά πόσο, μέσα από αυτές, διαφαίνονται πλευρές της προσωπικότητας των επιστολογράφων ή των αποδεκτών, που απέχουν ή και επιβεβαιώνουν τη συμβατική εικόνα που έχουμε διαμορφώσει στο νου μας για τους καλλιτέχνες αυτούς σαν άτομα. Ως εκ τούτου, η επιλογή των επιστολών θα είναι καθαρά υποκειμενική.
ΕΠΙΣΤΟΛΗ
ΤΟΥ ΓΚΙΣΤΑΒ ΦΛΟΜΠΕΡ
ΣΤΗΝ ΑΠΟΛΟΝΙ ΣΑΜΠΑΤΙΕ
Τετάρτη 25 Μαρτίου [1860]
Βράδυ
Λατρευτή Πρόεδρε[1]
Πιάνω με το χέρι μου την πένα για να σας γράψω (και μεταξύ μας δεν είναι η πένα που θα ήθελα να πιάσω με το χέρι μου) σας γράφω λοιπόν αυτά τα δυο λόγια προκειμένου να πληροφορηθώ:
Πώς πάει αυτή η αγαπητή υγεία – που δίνει υγεία και σε εμάς;
Έχετε ακόμη πυρετό;
Πέρασε επιτέλους αυτό το κρυολόγημα; Έχουμε αναρρώσει πλήρως;
Αυτά.
Θα είχα σπεύσει ο ίδιος στην οδό Φροσό[2] προκειμένου να μάθω νέα σας εάν δεν ήμουν εξαντλημένος.
Εξάντληση που δεν είναι αποτέλεσμα του αυνανισμού, όπως ίσως θα πιστεύατε. Αλλά, εωθινής ή ορθρινής έγερσης την οποία εφαρμόζω από τότε που βυθίστηκα σε επιστημονικές έρευνες[3] – επομένως κοιμάμαι ως επί το πλείστον από τις 3 έως τις 6 – την μόνη κατάλληλη ώρα για επίσκεψη σε κάποιους ανθρώπους.
Ενημερώστε με λοιπόν για το πώς είστε και δεχτείτε τα ειλικρινή αισθήματα αυτού
που σας φιλάει, δυστυχώς!
μόνο τα χέρια.
Γκιστάβ Φλομπέρ
Ο Gustave Flaubert (1821-1880) όταν έστειλε την επιστολή αυτή ήταν ένας πολύ γνωστός συγγραφέας. Το 1857 είχε δημοσιευτεί η Κυρία Μποβαρί είχε γίνει η περίφημη δίκη του συγγραφέα για «ανηθικότητα» και είχε αθωωθεί. Τον καιρό της επιστολής αυτής έγραφε την Σαλαμπό, που θα δημοσιευόταν το 1862. Ακολούθησαν πολλά άλλα έργα (Αισθηματική αγωγή, Ο πειρασμός του Αγίου Αντωνίου) μέχρι το τελευταίο ημιτελές Μπουβάρ και Πεκισέ.
H Απολλονί Σαμπατιέ (Apollonie Sabatier) (1823-1890) ήταν μια γνωστή στους λογοτεχνικούς κύκλους κυρία του ημικόσμου, της οποίας το πραγματικό όνομα ήταν Aglaé Joséphine Savatier. Γεννήθηκε στην πόλη Μεζιέρ της βορειοανατολικής Γαλλίας και ήταν νόθο τέκνο του Υποκόμη της Abancourt και μίας υπηρέτριας, η οποία μετά παντρεύτηκε ένα στρατιώτη, τον Αντρέ Σαβατιέ, που έδωσε και το επώνυμό του στο παιδί. Η Aglaé (Αγλαϊα), που διέθετε ιδιαίτερη ομορφιά και, προφανώς, ξεχωριστή προσωπικότητα, σε ηλικία 15 ετών γνώρισε και συνδέθηκε ερωτικά με τον Alfred Mosselman, πλούσιο Βέλγο επιχειρηματία και φιλότεχνο. Τότε άλλαξε το επώνυμό της σε Σαμπατιέ και εγκαταστάθηκε στο Παρίσι όπου γνώρισε αρχικά τον Γκοτιέ, τον Μποντλέρ και στη συνέχεια πολλούς άλλους συγγραφείς, ζωγράφους και μουσικούς. Στο διαμέρισμα της οδού Φροσό, που της είχε διαθέσει ο Μοσελμάν, δεχόταν κάθε Κυριακή όλη η αφρόκρεμα της γαλλικής διανόησης εκείνης της εποχής. Υπήρξε κρυφός έρωτας του Μποντλαίρ και έμπνευση για πολλά ποιήματά του και ο Γκoτιέ της αφιέρωσε το 1850 την «Επιστολή στην Πρόεδρο» (όπου αφηγείται με μεγάλη παραστατικότητα τις ερωτικές του περιπέτειες κατά τη διάρκεια ταξιδιού του στην Ιταλία). Ήταν επίσης το μοντέλο για το γλυπτό του Auguste Clesinger «Γυναίκα που την δάγκωσε φίδι». Όταν το 1864 την χώρισε ο Μοσελμάν για κάποια νεότερη ερωμένη, συνδέθηκε με τον πλούσιο Βρετανό ευγενή, κοινοβουλευτικό και συλλέκτη Richard Wallace και εγκαταστάθηκε στο προάστιο του Παρισιού Neuilly ως το τέλος της ζωής της.