Χάρτης 50 - ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2023
https://www.hartismag.gr/hartis-50/metafrash/o-sopenkhaoier-klaiei-alla-poiimata
Ο ΣΟΠΕΝΧΑΟΥΕΡ ΚΛΑΙΕΙ
Ναι, είναι ο ίδιος Σοπενχάουερ (1788-
1860), ο συγγραφέας του Ο κόσμος ως βούληση
και παράσταση, αυτός που ανακάλυψε την πανουργία
της φύσης και τη Μουσική των Σφαιρών. Αργότερα,
κάποιος θα τον αποκαλέσει δάσκαλο. Τίποτα δεν έχει συμβεί
γιατί τίποτα δεν συμβαίνει. Είναι απλώς ένα συγκεκριμένο
παιδί, ένα παλιόπαιδο που μοιάζει ελαφρώς
με μια γυναίκα που γνώρισε στα νιάτα του —
τα νιάτα δεν υπάρχουν— ένα παιδί που του χαμογέλασε
χωρίς αποτέλεσμα, όντας, μάλλον,
ένας κατάσκοπος της φύσης.
Ο Σεπτέμβριος, δεν έχει σημασία,
δεν ανοίγει πια καρδιές, η γη απλώς
σκληραίνει σιγά σιγά.
Επιστρέφει σπίτι, κλειδώνεται
μέσα, κρύβεται από έναν υπηρέτη. Πόσο εύκολα
γυρίζει το κλειδί. Μάλλον συμμετέχει
στη συνωμοσία. Κλαίει. Το λιπόσαρκο σώμα του μεγάλου
φιλοσόφου, η έβδομη ήπειρος, τρέμει.
Το γιλέκο του. Το άκαμπτο κολάρο του.
Κίτρινα μάγουλα. Καφέ ρεντιγκότα.
Όλα αυτά τα περιττά τρέμουν,
λες και οι βόμβες είχαν ήδη πέσει
στη Φρανκφούρτη. Η μοναξιά του, σκληρά υφασμένη,
λεπτή σαν ολλανδικό λινό, τρέμει.
Ο ΚΙΡΚΕΓΚΟΡ ΓΙΑ ΤΟΝ ΧΕΓΚΕΛ
Είπε ο Κίρκεγκορ για τον Χέγκελ: Μου θυμίζει κάποιον
που χτίζει ένα θεόρατο κάστρο αλλά ο ίδιος ζει
σε μια αποθήκη δίπλα στο οικοδόμημα.
Ο νους, με την ίδια λογική, κατοικεί στα ταπεινά
διαμερίσματα του κρανίου, και αυτά τα ένδοξα κράτη
που θα ήταν τάχα δικά μας είναι καλυμμένα
με ιστούς αράχνης, προς το παρόν θα πρέπει ν’ απολαύσουμε
το στενό κελί της φυλακής, το τραγούδι του φυλακισμένου,
τη χαρωπή διάθεση του τελωνειακού υπαλλήλου, τη γροθιά του αστυνόμου.
Ζούμε λαχταρώντας. Στα όνειρά μας οι σύρτες
και τα κάστρα ανοίγουν. Όποιος δεν βρήκε καταφύγιο
στο μεγάλο αποζητά το μικρό. Θεός
είναι ο μικρότερος σπόρος παπαρούνας στον κόσμο,
που ξεχειλίζει από μεγαλείο.
ΠΡΟΣ...
Κυρία Θάνατε, σας γράφω για να σας παρακαλέσω
να σκεφτείτε να δώσετε μια παράταση
στην προθεσμία καταβολής των οφειλών μου
στο ίδρυμα το οποίο διευθύνετε
εδώ και τόσους αιώνες. Εσείς, κυρία,
είστε μία ιδιοφυΐα, ένα βίαιο άθλημα,
ένα απαλό τσεκούρι, η Πάπισσα, δύο βελούδινα χείλη,
ένα ψαλίδι. Δεν σας κολακεύω. Σας ικετεύω.
Δεν απαιτώ. Προς υπεράσπισή μου έχω
μόνο τη σιωπή, τη δροσιά στο γρασίδι, ένα αηδόνι
ανάμεσα στα κλαδιά. Συγχωρέσετε
τη μακρά θητεία του στα φύλλα μιας λεύκας,
κι έπειτα άλλης, σταγόνες αιωνιότητας, γραμμάρια
έκπληξης και τα νυσταγμένα παράπονα φτωχών ποιητών
των οποίων τα διαβατήρια δεν ανανεώσατε.
Ευχαριστώ την Ιουστίνα Σλόβικ και την Ούρσουλα Χόπκο, από την Πολωνική Πρεσβεία, οι οποίες έλεγξαν διεξοδικά τις μεταφράσεις μου, αντιπαραβάλλοντάς τες με το Πολωνικό πρωτότυπο. Η βοήθειά τους υπήρξε πολύτιμη. Όπως προέκυψε από την αντιπαραβολή, οι αγγλικές μεταφράσεις δεν ήταν πάντοτε πιστές στο πρωτότυπο. —Χ.Β.