______
_{Ι Σ Ο Ψ Η Φ Ι Α}
______

Ο Μιχάλης Μοδινός γεννήθηκε στην Αθήνα το 1950. Θεωρητικός και ακτιβιστής του οικολογικού κινήματος, δούλεψε ως περιβαλλοντολόγος, γεωγράφος και μηχανικός στην Αφρική, την Λατινική Αμερική και την ελληνική περιφέρεια. Συνεργάστηκε με διεθνείς οργανισμούς και ΜΚΟ και δίδαξε σε ποικίλα ακαδημαϊκά ιδρύματα ανά τον κόσμο. Υπήρξε ιδρυτής και εκδότης του περιοδικού Νέα Οικολογία, πρόεδρος του Εθνικού Κέντρου Περιβάλλοντος, διευθυντής του Διεθνούς Ινστιτούτου Περιβαλλοντικών Ερευνών (ΔΙΠΕ) και συντονιστής του Θερινού Οικολογικού Πανεπιστημίου. Διετέλεσε μέλος του Δ.Σ. της Εταιρείας Συγγραφέων.
Στο δοκιμιακό-ερευνητικό του έργο περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων τα βιβλία Μύθοι της Ανάπτυξης στους Τροπικούς, Από την Εδέμ στο Καθαρτήριο, Τοπογραφίες, Το Παιγνίδι της Ανάπτυξης, Παγκοσμιοποίηση και Περιβάλλον και Η Αρχαιολογία της Ανάπτυξης. Στο μυθοπλαστικό, Χρυσή Ακτή, Ο Μεγάλος Αμπάι, Επιστροφή (Βραβείο Ακαδημίας Αθηνών), Η Σχεδία (Ειδική Διάκριση Επιτροπής Κρατικών Βραβείων/ Ευρωπαϊκό Βραβείο Λογοτεχνίας), Άγρια Δύση, Τελευταία Έξοδος: Στυμφαλία, Εκουατόρια (Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος και Βραβείο του περιοδικού Literature), Το Πλέγμα και Παραγουάη. Το 2023 κυκλοφόρησε η συλλογή διηγημάτων του Τα Θαύματα του Κόσμου. Από το 2007 συνεργάζεται ως κριτικός βιβλίου με την εφημερίδα Τα Νέα και ποικίλα λογοτεχνικά περιοδικά.

_{_______
ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΑΠΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ
_______}

Η Κοκκινοσκουφίτσα στον Βασιλικό Κήπο

[ Ένα σκοτεινό οικολογικό παραμύθι ]

_______

Έφτασε η ώρα να πω κι εγώ την εκδοχή μου, πριν κάποιος καλός συγγραφέας δώσει στο μύθο το δικό του τέλος – πριν δηλαδή ζήσουν όλοι καλά κι εμείς καλύτερα.

*

Από τότε λοιπόν που είδα εκείνο τον μεγάλο ωραίο ψωριασμένο λύκο με το θλιμμένο βλέμμα να κόβει βόλτες στο περίφρακτο ηλιοδαρμένο ξέφωτο του Βασιλικού Κήπου, η ζωή μου άλλαξε.
Ήμουν επτάμιση χρονών κι ήταν προχωρημένη Άνοιξη.
«Μπαμπά τον θέλω», είπα.
«Οι λύκοι δεν ζουν σε σπίτια, κορίτσι μου», είπε ο μπαμπάς.
«Και δηλαδή ζουν κλεισμένοι σε φράχτες, δίπλα σε κρι κρι και πάπιες και χήνες; Και τότε πού βρίσκουν Κοκκινοσκουφίτσες να τις καταβροχθίσουν;»

Ο μπαμπάς με κοίταξε περίεργα. Τακτοποίησε με μια απότομη κίνηση την αιμάτινη σκούφια που μου ‘χε πλέξει η γιαγιά πριν αρρωστήσει βαριά. «Είσαι περίεργο παιδί», είπε. «Πάμε να δούμε τα παπαγαλάκια απ’ την άλλη μεριά;». Έριξε μια ματιά στον δυστυχισμένο λύκο. «Έχεις δίκιο, μου φαίνεται. Αυτά τα ζώα βρίσκονται στο λάθος μέρος».

*

Ο λύκος είχε σταματήσει μπροστά μου και με χάιδευε μ’ εκείνο το ικετευτικό βλέμμα που ήδη από τότε ήξερα πως έχουν οι άντρες όταν θέλουν απελπισμένα να καταβροχθίσουν Κοκκινοσκουφίτσες.
Του έτεινα μέσα από το καφασωτό τις παπαρούνες που είχα μαζέψει δίπλα στην τεχνητή λίμνη με τις νεροχελώνες, εκεί όπου, όπως έλεγε ο μπαμπάς, τα πολύ παλιά χρόνια η βασίλισσα Αμαλία καθόταν και νοσταλγούσε την Ρηνανία Βεστφαλία και την Βάδη Βυρτεμβέργη, ενώ ο άντρας της, ο Όθωνας έβλεπε στο παλάτι διάφορους κλεφταρματωλούς και ληστοσυμμορίτες που ήθελαν να κατοχυρώσουν συνταγματικά το δικαίωμά τους στο πλιάτσικο. Ήταν η βασίλισσα που έφτιαξε αυτό τον υπέροχο κήπο με τα τροπικά φυτά, για τον οποίο ο μπαμπάς έλεγε πως στις μέρες μας δεν μπορούν καν να τον συντηρήσουν όλοι εκείνοι οι Δήμαρχοι που ασχολούνται με το Κυπριακό, τον Ερντογάν και την ανασύσταση της Σχολής της Χάλκης και διόλου μ’ αυτή την πανάσχημη, βρώμικη γκριζωπή πόλη.
Με την τραχιά του γλώσσα, ο λύκος μού έγλειψε την παλάμη που είχα ακουμπήσει στο καφασωτό, κοιτώντας το πάλλευκο βρακάκι μου με την κόκκινη μπορντούρα κάτω απ’ την κλαρωτή φουστίτσα. Ανατρίχιασα ευχάριστα. Τα δόντια του ήταν μεγάλα, το τρίχωμά του υπέροχα θαμπό, τα νύχια του γαμψά. Η πλάτη μου με έτρωγε. Έγλυψα τον αρμυρό ιδρώτα από το πάνω χείλος μου.

«Μπαμπά, αυτός ο λύκος πεινάει», είπα, αλλά ο πατέρας μου είχε ήδη προχωρήσει στο καφασωτό με τα παπαγαλάκια.
Τον κοίταζα, με κοίταζε, και άκουγα τη σκέψη του. Αναγκάστηκα να του πω ότι δεν θα έμενα πολύ γιατί έπρεπε να πάμε τα φάρμακα στην κατάκοιτη γιαγιά μου που έμενε με μια Γεωργιανή στο Παγκράτι.
«Πού ακριβώς;», άκουσα την σκέψη του.
Του είπα, φυσικά.
«Κάνε μου μια χάρη, Κατερίνα», είπε η σκέψη του. «Ξεμαντάλωσε εκείνο το πορτάκι πριν φύγεις».
Έκανα όπως μου είπε: έσκυψα να κόψω τάχα μου λίγο χαμομήλι, τραγουδώντας αμέριμνη ενώ πλησίαζα προς το πορτάκι. Ένας εποχιακός φύλακας ροχάλιζε στη σκιά μιας τζακαράντας, οι μόνιμοι, ως συνήθως, απεργούσαν, κίνδυνος δεν υπήρχε. Πιο πέρα κάτι εθελοντές της WWF μοίραζαν φυλλάδια περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης στους λιγοστούς περιφερόμενους άνεργους αλλοδαπούς, αντί όπως έλεγε ο μπαμπάς, να πιάσουν ένα ποτιστήρι κι ένα κλαδευτήρι.
Ανέβασα το σκουριασμένο μάνταλο με ένα αίσθημα αμετάκλητου, και σάρωσα με το βλέμμα μου τον κήπο. Τίποτα δεν κουνιόταν - η στιγμή είχε παγώσει, η ατμόσφαιρα είχε πήξει σαν ζελέ κεράσι, τα φυλλώματα κρέμονταν βαριά σαν φρεσκοπλυμένες κουρτίνες. Ο παμπόνηρος γερόλυκος έκανε τώρα πως λαγοκοιμόταν στην σκιά μιας μεγαλόσωμης χουλιαρομύτας που τον ξεψείριζε με το μακρύ κουταλόμορφο ράμφος της. Του έκλεισα το μάτι.

Τα υπόλοιπα τα ξέρετε. Φτάσαμε στης γιαγιάς μετά από μια μεγάλη βόλτα στο Λόφο του Αρδηττού, κι εκεί ο μπαμπάς με άφησε στην πόρτα αφού χτύπησε το κουδούνι. Είχε λέει κάτι δουλειές να κάνει. Αργά το βράδι άκουσα στην εξώθυρα τον λύκο.
Η διαφορά από το παραμύθι είναι πως η Γεωργιανή του έπεσε βαρυκόκαλη, κι όλη τη νύχτα ο γερόλυκος βογκούσε στην αγκαλιά μου.
Μ’ εμένα βέβαια τα πράγματα ήταν αλλιώς.

*

Η ζωή μου είναι σπαρμένη με λύκους. Συχνά είμαι εγώ που τους καταβροχθίζω. Με βοηθούν να διατηρώ την αθωότητά μου, να εκπλήσσομαι με τα πράγματα, να τρομάζω τόσο όσο χρειάζεται για να έχει η ζωή νοστιμιά, να παραμένω τρυφερή. Φυσικά, μεγαλώνοντας έκανα όλα όσα οι άλλοι περίμεναν από μένα. Τα φαντάζεστε. Μπήκα στη σχολή, έκανα τη διπλωματική μου, κόβω βόλτες στις λαϊκές, έγινα αριστερή κι αργότερα αντιμνημονιακή, έκανα δεσμό μ’ αυτό τον τύπο πείθοντας τον εαυτό μου ότι τον αγαπώ. Και πράγματι τον αγαπώ. Τον νοιάζομαι, που λένε κι οι φίλες μου. Έμαθα να υποτάσσομαι σ’ αυτές τις απέραντες ενδοσκοπήσεις του που αποβλέπουν, λέει, στο βάθεμα των αισθημάτων μας, προσποιούμαι τη λυπημένη όταν χωρίζουμε για να ξαναβρούμε τον εαυτό μας, στέλνω κι εγώ SMS και αναρτώ φωτογραφίες στο ίνσταγκραμ όπως όλες και όλοι, κι όταν μένω ξάγρυπνη τις νύχτες στο πλάι του, αναρωτιέμαι γιατί δεν έχει μεγάλα δόντια και ορθωτά αυτιά και γαμψά νύχια και γιατί είναι τόσο τέλειος, τόσο ήρεμος και απαλός, τόσο συγκαταβατικός και υπέρ του θεσμικού διαλόγου και της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης. Κι όταν τα χαράματα με παίρνει επιτέλους ο ύπνος ονειρεύομαι λύκους και Κοκκινοσκουφίτσες που δουλεύουν ταξιτζούδες και είναι τρυφερές με τους εραστές τους και μένουν έκπληκτες κάθε φορά που ο πελάτης τις ικετεύει με το βλέμμα και του χαρίζουν το κόμιστρο και τον πάνε μια βόλτα στον αναδασωμένο Υμηττό για να τον καταβροχθίσουν.
Με ρωτάνε συχνά οι φίλες μου γιατί δεν το παλεύω περισσότερο με ένα τόσο υγιές και καλοβαλμένο παιδί, από καλή οικογένεια, διορισμένο μέσω ΑΣΕΠ στο Υπουργείο Ευτυχίας του Πολίτη, που αν και χωρίς μουστάκι μοιάζει τόσο μ’ εκείνο το άλλο βασιλόπουλο που έριξε την χώρα στην Ανυποληψία, την Επιτροπία και τη Χρεωκοπία, ξέρετε, εκείνον που έκανε τους κηπουρούς του υπουργούς, με αποτέλεσμα να ξεραθεί ο Βασιλικός Κήπος όπου φυτρώνουν πια μόνο αγριόχορτα.
Τους απαντώ, “μα ακριβώς γι’ αυτούς τους λόγους”. Και επιπλέον γιατί, όπως γράφει η μυστική Βίβλος της Βάρης Βυρτεμβέργης, ο Θεός έπλασε τον κόσμο σε επτά μέρες κι έπειτα, αποθαυμάζοντας το Έργο του φοβήθηκε ότι θα πέθαινε από την πλήξη. Την όγδοη λοιπόν έπλασε τον Λύκο, την ένατη τη Κοκκινοσκουφίτσα και τους ξαμόλησε στο δάσος. Τότε όλα απέκτησαν νόημα, ο κόσμος διαποικίλθηκε, το Κακό γεννήθηκε, και μαζί του φτιάχτηκαν οι ιστορίες που ανέκαθεν αφηγούνταν οι άνθρωποι δίπλα στη φωτιά – αργότερα, ατυχώς, τις έγραφαν κιόλας.
Ας είναι. Εγώ θα τον περιμένω τον καλό μου, χωρίς πολλές ελπίδες ότι θα μάθει να παίζει το ρόλο του. Τόσο το χειρότερο για κείνον. Γιατί, δόξα σοι ο Θεός, ο κόσμος είναι γεμάτος από θλιμμένους τριχωτούς και πονηρούς λύκους που δεν χρειάζεται καν να υποδύονται το δικό τους ρόλο. Τους αρκεί να είσαι η Κοκκινοσκουφίτσα, που ατενίζει έκθαμβη τα θαύματα του κόσμου.

^{K Ρ Ι Τ Ι Κ Ε Σ   Γ Ι Α   Τ Ο   Β Ι Β Λ Ι Ο
_____________}