εξωσχολικά βιβλία δεν διάβαζα ποτέ,
ούτε, μιας και τα λέμε, σχολικά.
λέγαν διάφοροι:
«μωρέ σιγά τ’ αβγά,
σχολείο ειν’ αυτό που έχουμε;»
εγώ λέω πως άμα τυχαίνει και είσαι λίγο τεμπελάκος
όλα σου φταιν, εκτός από σένα.
( ο πατέρας μου, απ’ την άλλη, λέει:
άμα το παιδί έχει μυαλό,
αργά ή γρήγορα θα το βρει,
άμα δεν έχει μην το πιέζεις )
κι εγώ ( φυσιολογικά, φρονώ ) προτιμούσα
να ξαπλώνω στα γκαζόν και στα πάρκα
να χαζεύω τα ουράνια
σαν τσόνι χαριτόβρυτα να φλυαρώ
( ούτε καν μπάλα να παίζω, π.χ. )

η κατάσταση της απόλυτης ηρεμίας, άλλωστε,
είναι απ’ όλα τα ζώντα
η πλέον επιθυμητή.
ποιος θέλει να κουράζεται;

άλλο πράγμα όμως όταν σπουδάζεις.
εκεί το διάβασμα είναι ραφή
και το βιβλίο πανωφόρι χρώματος χακί
κάτι ο Kafka, κάτι ο Καβάφης
μάνι μάνι φτάσαμε και στον Lafargue,
που ήταν και γαμπρός του Marx,
κι από κει δεν θέλει και πολύ·
την κοσμοθεωρία σου βγάλε τώρα απ’ το τσεπάκι
ανήσυχέ μου φοιτητή !

μα τι τα θες, τι τα κουβεντιάζεις;
ότι στον καθένα περισσέψει
μια ατάκα, μια πληγή,
εν πάση περιπτώσει κάτι για να πορευτεί·
όπως, ας πούμε, ο κάτωθι στίχος του Καρούζου:
«το μεθαύριο είναι μεταφυσική».
αλλά εγώ δεν έχω καμία σχέση με τα μεταφυσικά
ούτε και με τα θρησκευτικά
πάντα βάση έπαιρνα, κι αυτή με το ζόρι,
ίσα για να περάσω το μάθημα
και πάντως όχι από τεμπελιά.
άθεος και υλιστής εκ γενετής,
όπως, υποψιάζομαι, και ο Lafargue.

προτείνω, λοιπόν,
όσα τώρα γίνονται
όλα με συνετή απόλαυση να τα γευόμαστε
κι ελαφρά βεβαίως για το αύριο να μεριμνούμε,
αφού το θαύμα συμβαίνει μία και μόνο φορά
και θέλει ξεζούμισμα για τα καλά!
γιατί καθώς το είπε ο Keynes:
( δεν έγραφε ποιήματα, οικονομολόγος ήταν ο άνθρωπος )
«μακροπρόθεσμα όλοι θα πεθάνουμε».

κανείς δεν ξέρει αν θα γεννηθεί
μα τότε όλα πια τελειώνουν
( εμείς, βεβαίως, το βλέπουμε για αρχή )

«η ζωή δεν είναι εύκολο πράγμα,
και δεν ζεις επειδή έχεις γεννηθεί»,
γράφει κάπου ο Βώκος,
κι από τη μια στιγμή
στην άλλη
ουδείς γνωρίζει τι θα του συμβεί·
ακούγεται τόσο εύκολο να το αποδεχτείς
γι’ αυτό το προσπερνάμε,
έτσι,
αβρόχοις ποσί.

– είστε, με ρωτά, της φιλοσοφικής;
– όχι, απαντώ, της νομικής
– και τι γυρεύετε εδώ;

δεν παίρνει αξία, του είπα, η ζωή
εάν ένταση δεν έχει,
πολυτάραχη, την θέλω,
πολυποίκιλη,
παροντική!

«έτσι ακριβώς», μειδίασε γλυκά,
όπως σε δάσκαλο ταιριάζει,
«έτσι ακριβώς», συνέχισε να μου μιλά,
«όπως το είχε πει ο Marx:
κάθε μέρα πεθαίνουμε κατά εικοσιτέσσερις ώρες».

υπό μια έννοια,
αυτή της αντίστροφης οπτικής,
ο Μανόλης Αναγνωστάκης
ήταν μπροστά, που λέμε, για την εποχή του·
και πολύ πιο μπροστά κι απ’ την δική μας.

( με κιάλια θα μας βλέπει,
καλή του ώρα κει που ’ναι,
και θα γελά μαζί μας )

τότε δηλαδή,
όπως τα γράφει ο ίδιος,
χρειαζότανε να πεθάνεις
για να γίνεις άξιος, καλός,
ένας υπέροχος άνθρωπος!

μα ήταν σα να το ’ξερε ο ποιητής αυτός
πως κάποτε θα ’ρχονταν τούμπαλιν τα πράγματα

κι ο θάνατος δεν θα μετρούσε γρόσι.

τώρα γίνεσαι σπουδαίος και τρανός εν ζωή
και μάλιστα από πολύ νωρίς
( μερικοί δε από τα γεννοφάσκια τους )

έτσι παίζεται στην εποχή μας το παιχνίδι.

ας αφήσουμε, λοιπόν, πια κατά μέρος
τις μια ζωή εξαγορασμένες
τις μια ζωή εξαγοράσιμες
σιωπές
( κρίνε για να κριθείς,
γράφει ο Αναγνωστάκης σ’ ένα άλλο ποίημα),
ας αφήσουμε πια κατά μέρος
τους επιτύμβιους,
τα δεδικαίωται,
και τις τιμές
και για όποιον αποθανόντα εξ ημών του αξίζει
από δω και μπρος
επιτέλους άφοβα ας λέμε
τι κάθαρμα που ήταν μια ζωή.

Η εικόνα του εαυτού, σε έναν καθρέφτη ή σε μια  φωτογραφία, εγείρει ερωτήματα που ερευνήθηκαν και συζητήθηκαν διεξοδικά στο πλαίσιο του γνωστικού πεδίου της ψυχανάλυσης ... η ταύτιση του εαυτού με μια εικόνα εισάγει μια σχέση απατηλή, όπου η αναγνώριση συνυπάρχει με την αποξένωση. Τοποθετημένη σε απόσταση από το άτομο η επικυρωμένη μέσω του βλέμματος των άλλων, η εικόνα αυτή εμφανίζεται ως ένα βαθμό ελλιπής και επισφαλής· θα εικάζαμε δε, πως πλανάται ατέρμονα πάνω από το άτομο ως ερώτημα: Πως είμαι πραγματικά και πως με βλέπουν οι άλλοι; | Νατάσσα Μαρκίδου, «Εικόνες του εαυτού», εισαγωγικό κείμενο στην φωτογραφική έκθεση «[ selfimages ]» στο Μ.Φ.Θ., 2018

για να ζήσει μόνο η ψυχή
στα μοναστήρια ξεκρεμάνε τους καθρέφτες,
έτσι χάνουνε το πρόσωπό τους.
( κατ' εμέ χάνουν και τα μυαλά τους )

εμείς πάλι,
οι νορμάλ,
διακόσια περίπου χρόνια τώρα
( και τετρακόσια περίπου μετά τον Descartes )
επιμένουμε να διατηρούμε την ασφάλεια της ύπαρξής μας.
κι όσο μας βλέπουμε στον καθρέφτη
( αχτένιστοι το πρωί, το βράδυ σινιέ )
δεν έχουμε ακόμη εξαϋλωθεί,
ή έτσι φαίνεται να είναι.

Εξού και κάποιοι φιλόσοφοι τρελοί
είπαν πως μόνο ότι βλέπουμε υπάρχει,
και τι εγγυήσεις έχουμε για ότι στην πλάτη μας σκιάζει;

κάπως έτσι, υποθέτω, γεννήθηκαν και τα πορτρέτα
και οι φωτογραφίες
και την φρενίτιδα των σέλφιζ να μην την λοιδορούμε
απόδειξη είναι κι αυτές,
γιατί στην προκειμένη
απ' το ταμείο μακριά
δεν έχεις και πολλά να σε θυμούνται,
πως ήσουνα βρε αδελφέ!

( σκέφτομαι:
αν εκτυπώναμε όλες τις φωτογραφίες
και τις ράβαμε παλτό
θα φτάνανε να κουκουλώσουμε όλο τον πλανήτη; )

οι Κινέζοι, θυμάμαι, ορδές, κάθε Σάββατο στην Heidelberg
βιντεοσκοπούσαν περισσότερο απ’ ότι χάζευαν
( κι ύστερα τα ’βλεπαν στην οθόνη της τιβί )·
τουρισμός σου λέει ο άλλος,
με την ψυχή στο στόμα.
εγώ, από την άλλη,
ζήτημα να ’χω
( ή να ’σωσα )
δύο φωτογραφίες μου από την Χαϊδελβέργη,
έναν ολάκερο χρόνο εκεί.

«Κανείς δεν μπορεί να γράψει την αυτοβιογραφία του. 
Κανείς δεν “είναι” η αυτοβιογραφία του»  
Κώστας Αξελός,  «Αυτοβιογραφικές» σημειώσεις

εσείς οι δικηγόροι μέσα στο ψέμα !

( all time classic, σκέφτηκα.
ενώ εσείς,
οι άλλοι,
πήγα να του πω,
κολυμπάτε στην αλήθεια ·

ειδικά σ' αυτή την αντροταβέρνα
με τα κατρούτσα να φεύγουν καραβάνια
και την ειλικρίνεια να παιανίζει νικηφόρα
ποιον να πρωτογοητεύσουμε είμαστε δω μέσα ...
εμάς,
τους άλλους,
ή τους εαυτούς μας ;

– πάντως οι ποιητές, είπα στον εαυτό μου,
το ψέμα το 'χουν στο τσεπάκι τους,
απ' τα ποιήματα,
μέχρι τα ποτοπωλεία ·
κατάρα κι αυτή, συλλογιέμαι, στην Ελλάδα :
δικηγόρος - ποιητής,
πφφφ
να μας κλαίνε ίαμβοι και ρίμες! –

και τέλος πάντων
άσε με στην ησυχία μου
να πιω κάνα κατοσταράκι
μετά από οχτάωρο
–ψέμα : τέσσερεις ώρες το πολύ–
στα πρωτοδικεία! )

κοίτα, του απαντώ μπας και ξεμπλέξω,
η κοινωνία όλη λέει ψέματα·
εμείς απλώς την εκπροσωπούμε στα δικαστήρια.

ΒΡΕΙΤΕ ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΤΟΥ Αντώνη Ψάλτη ΣΤΟΝ ΙΑΝΟ.