Χάρτης 85 - ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2026
https://www.hartismag.gr/hartis-85/klimakes/o-repoimplikanikos-polemos-kata-toi-panepistimioi
______________
Γράμματα από τις Διασπασμένες Πολιτείες της Αμερικής, 2
___________________
Το πιο σημαντικό πεδίο του Ρεπουμπλικανικού πολέμου κατά του πολιτισμού είναι το πανεπιστήμιο. Εκεί βλέπουμε καθημερινά συστηματικές και μακροπρόθεσμες επιθέσεις εναντίον της παιδείας, της γνώσης και της έρευνας.
Στο κρατικό επίπεδο ο κύριος και συμβολικός στόχος είναι το Υπουργείο Παιδείας (Department of Education) από το οποίο αφαιρούνται διαρκώς προσωπικό και αρμοδιότητες ώσπου να το κλείσουν. Η κυβέρνηση καταργεί τμήματά του ή τα μεταφέρει σε άλλα υπουργεία (Υγείας, Εργασίας, Δικαιοσύνης κλπ.). Η κατάργησή του αποτελεί παλιό στόχο των συντηρητικών που ξέρουν καλά πως οι μορφωμένοι και καλλιεργημένοι πολίτες δεν τους υποστηρίζουν ποτέ. Τώρα ο Τραμπ κυριολεκτικά αποδομεί την παιδεία!
Ο επόμενος στόχος είναι η γνώση, της οποίας ο επίσημος έλεγχος έχει αρχίσει σε πολλά δημόσια πανεπιστήμια του Νότου, από τη Φλόριδα ως το Τέξας, και εξαπλώνεται. Σκοπός είναι να επιβλέπονται και να λογοκρίνονται τα πάντα – οι καθηγητές που προσλαμβάνονται, οι σχολές που λειτουργούν, τα πτυχία που προσφέρουν, τα μαθήματα που διδάσκουν, τα βιβλία που χρησιμοποιούν και προπαντός τι λένε οι διδάσκοντας στην τάξη. Όλα πρέπει να υπακούν στην Ρεπουμπλικανική κομματική γραμμή. Αντίστοιχα, στο χώρο της έρευνας εγκρίνονται και χρηματοδοτούνται μόνο αντικείμενα που εξυπηρετούν την κυβερνητική πολιτική.
Τόσο οι κρατικές υπηρεσίες όσο και τα πανεπιστήμια (κατά συμμόρφωση) ανακοινώνουν μεγάλες λίστες με θέματα, μεθόδους και όρους που απαγορεύεται ρητά να συζητιούνται, να διδάσκονται και να ερευνώνται, όπως φυλή, φύλο, διαφορετικότητα, σεξουαλικός προσανατολισμός, ισότητα, προκατάληψη, αποικία και συμπερίληψη. Απαγορεύονται έννοιες που αναφέρονται σε διαμόρφωση ταυτότητας, που δηλώνουν άσκησης εξουσίας και καταπίεση και που μπορεί να προκαλέσουν αίσθημα ενοχής σε λευκούς, και ιδιαίτερα άνδρες. Επίσης απαγορεύονται απόψεις που δείχνουν πως οι έννοιες και οι ιδέες αλλάζουν στο πέρασμα του χρόνου. Αντίθετα επιβάλλεται ό,τι επαληθεύει πατρίδα, θρησκεία, οικογένεια, ανωτερότητα, κυριαρχία και εκμετάλλευση. Αυτά θεωρούνται τελείως φυσικά, και άρα διαχρονικά και πανανθρώπινα, και ισχύουν όχι μόνο στις ανθρωπιστικές και κοινωνικές επιστήμες αλλά εξ ίσου και στην ιατρική και τις θετικές επιστήμες. Γενικά υπάρχει μια μεγάλη κατηγορία ιδεών και αρχών στις οποίες η κριτική αποθαρρύνεται παντοιοτρόπως, όταν δεν απαγορεύεται. Πρόκειται για την επίσημη και πλήρη κυριαρχία του διαβόητου woke με την πολιτική μιας και μόνο ταυτότητας, της Ιουδαιο-Χριστιανικής, εθνικιστικής, Δυτικοκεντρικής και ετεροκανονικής.
Όσα πανεπιστήμια αρνούνται να υπακούσουν στην κομματική γραμμή, εκβιάζονται προσωπικά από τον πανίσχυρο Πρόεδρο που απειλεί πως θα τους κόψει κάθε οικονομική υποστήριξη, και μερικές φορές το κάνει. Τα λίγα ιδιωτικά πανεπιστήμια που δείχνουν να μην πτοούνται επειδή είναι πλούσια, όπως τα Harvard και Pennsylvania, εκβιάζονται απροκάλυπτα από τους δισεκατομμυριούχους δωρητές τους που και αυτοί απειλούν πως θα διακόψουν κάθε χρηματοδότηση αλλά επίσης επεμβαίνουν ωμά απαιτώντας να αλλάξουν πρόεδροι, να τιμωρηθούν καθηγητές, να καταργηθούν μαθήματα, να απαγορευτούν φοιτητικοί σύλλογοι – όλα στο όνομα της ελεύθερης διακίνησης ιδεών. Αντιμετωπίζοντας το πανεπιστήμιο σαν επιχείρηση, επικαλούνται τις αμύθητες περιουσίες τους για να δείξουν πως αυτοί ξέρουν πώς τα πανεπιστήμια πρέπει να διοικούνται, να διδάσκουν και να ερευνούν.
Η Ρεπουμπλικανική ολιγαρχία με τον πανίσχυρο έλεγχο των ΜΜΕ πολιορκεί επίσης το πανεπιστήμιο με πολύπλευρη δυσφήμηση που σκοπό έχει να μειώσει το κύρος αλλά και τον αριθμό των φοιτητών του. Η ανώτατη παιδεία κατηγορείται πως είναι ελιτίστικη, αντεθνική, πανάκριβη και άχρηστη επειδή μεταδίδει γνώση που δεν χρησιμεύει σε καμιά σταδιοδρομία. Τελικά μόνο κακό κάνει επειδή ενθαρρύνει τους νέους πολίτες να διαμορφώνουν ανεξάρτητη άποψη, πράγμα καταστροφικό για την αναγκαία ομοιομορφία και ομοφωνία της χώρας. Το έμμεσο πλην βροντερό μήνυμα είναι να αποφύγουν οι νέες και νέοι την ανώτατη παιδεία και να ενταχθούν τάχιστα στο κατεστημένο πηγαίνοντας ή σε επαγγελματική σχολή ή κατευθείαν σε εταιρεία.
Όπως τόνισα και στο άρθρο μου του περασμένου μήνα, η δεξιά ολιγαρχία ασκεί μια πρωτοφανή τακτική χρησιμοποιώντας τους κώδικες της προοδευτικής ορολογίας και αξιολόγησης που έχουν επικρατήσει παντού στην κοινωνία για να δικαιολογήσει τη δική της λογοκρισία και πλύση εγκεφάλου. Επικαλείται προοδευτικές αρχές για να εξηγήσει την πολιτική της, μιλώντας δογματικά κατά του δογματισμού και εφαρμόζοντας απαγορεύσεις στο όνομα της ελευθερίας. Είναι εξαιρετικά ενδιαφέρον πως στόχος των συντηρητικών δεν είναι πια η επάρατη αριστερά αλλά η ίδια η πρόοδος, και γι’ αυτό αποκαλούν τους αντιπάλους τους «προοδευτικούς». Απώτερος σκοπός τους είναι να ακυρώσουν το μέλλον που άνοιξαν ο Διαφωτισμός και η Νεωτερικότητα πριν τρεις σχεδόν αιώνες και να «ξανακάνουν» την Αμερική κάτι «μεγάλο» που είναι παλιό, απολυταρχικό, αυτοκρατορικό, επεκτατικό, αντι-μεταναστευτικό, αντι-Ευρωπαϊκό και ατομικιστικό.
Ποιο είναι λοιπόν το πανεπιστήμιο του Ρεπουμπλικανικού μέλλοντος; Ένα πρόγραμμα για την Αποκατάσταση της Ανώτατης Παιδείας που κυκλοφορεί ευρύτατα από τον Νοέμβριο, επεξεργασμένο από τρεις δεξιούς ιδιωτικούς οργανισμούς, προτείνει ένα πρότυπο πολιτειακής νομοθεσίας (δηλαδή για πολιτειακά/«δημόσια» πανεπιστήμια) το οποίο καταγγέλλει την τρέχουσα έρευνα σαν μη σοβαρή, ψευδο-διανοητική έρευνα ακτιβιστών που προωθεί όχι την επιστήμη αλλά την ιδεολογία, και προτείνει να δημιουργηθούν τρεις κατηγορίες καθηγητών: εκείνοι που διδάσκουν ένα βασικό μάθημα «Αμερικανισμός [όπως «Ελληνισμός»] και Δυτικός πολιτισμός» και κρίνονται μόνο από αυτό, εκείνοι που κάνουν έρευνα σε Θετικές Επιστήμες, Μηχανολογία και Τεχνολογία, και εκείνοι που θα φέρουν όλο το βάρος της διδασκαλίας (8 εγκεκριμένα μαθήματα το χρόνο) και θα πρέπει να πάρουν ειδική άδεια για να κάνουν έρευνα. Οποιοσδήποτε φορολογούμενος θα μπορεί να μηνύσει το πανεπιστήμιο αν πιστεύει πως οι φόροι του δεν χρησιμοποιούνται σύμφωνα με αυτές και άλλες λεπτομερείς διατάξεις.
Η αντίδραση σε αυτά τα δρακόντεια μέτρα διαφέρει από πανεπιστήμιο σε πανεπιστήμιο. Κάποια αντιστέκονται, κάποια συμβιβάζονται, κάποια υποκύπτουν. Εφ’ όσον δεν υπάρχει κρατική παιδεία, κάθε ίδρυμα έχει τα δικά του περιθώρια ευελιξίας. Οπωσδήποτε η διαμαρτυρία των καθηγητών είναι πολύ μεγαλύτερη από εκείνη της διοίκησης, η οποία τείνει να είναι υποχωρητική. Όταν όμως φτάνουμε στο σημείο επιφανείς Εβραίοι καθηγητές να κατηγορούνται από διαβόητους αντισημίτες για … αντισημιτισμό, τότε ξέρουμε πως ο πόλεμος κατά της παιδείας, της γνώσης, της έρευνας και γενικά της προόδου είναι αμείλικτος και θα συνεχιστεί. Για να επιβιώσουν, τα πανεπιστήμια θα πρέπει να πάρουν μια πολύ πιο οργανωμένη και μαχητική στάση από ό,τι έχουν κάνει από την εποχή των διωγμών του Μακαρθισμού πριν εβδομήντα χρόνια.