Χιόνι

Χρό­νος για γρά­ψι­μο έλε­γε το πρό­γραμ­μα, και με την Ιρ­λαν­δέ­ζα εί­χαν συμ­φω­νή­σει να ψά­ξουν για κα­νέ­να κα­φέ. Ο Κα­να­δός, που εί­χε βά­λει VPN, εί­χε δει, λέ­ει, διά­φο­ρα κα­φέ στον χάρ­τη, όχι μα­κριά από το ξε­νο­δο­χείο. Φτά­νο­ντας το προη­γού­με­νο βρά­δυ, μάλ­λον εί­χαν πά­ρει λά­θος κα­τεύ­θυν­ση. Περ­πα­τού­σαν για ώρα σε μια λε­ω­φό­ρο χω­ρίς να βρουν ανοι­χτά μα­γα­ζιά, εκτός από ένα φαρ­μα­κείο. Κο­ντο­στά­θη­καν μπρο­στά στην κουρ­τί­να από χά­ντρες που κρε­μό­ταν στην εί­σο­δο και η φαρ­μα­κο­ποιός από μέ­σα τους έκα­νε νό­η­μα δεί­χνο­ντας το κι­νη­τό της. Kα­κώς δεν μπή­καν να ρω­τή­σουν. Θα πρέ­πει να εί­χε το app που χρη­σι­μο­ποιού­σαν εδώ για να συ­νεν­νο­ού­νται με τους ξέ­νους, κι ας μην υπήρ­χαν ξέ­νοι. Οι μό­νοι ξέ­νοι ήταν αυ­τοί. Λί­γο πιο κά­τω, τρία γε­ρό­ντια κα­θι­σμέ­να σε κά­τι σκα­λιά τους πέ­τα­ξαν αγέ­λα­στα μια φρά­ση που θα μπο­ρού­σε να εί­ναι προ­σβο­λή. Σαν να ήθε­λε να το επι­βε­βαιώ­σει, το κί­τρι­νο πε­κι­νουά που εί­χαν μα­ζί τους γρύ­λι­σε εχθρι­κά.
Τώ­ρα όμως ήταν και πά­λι μέ­ρα, και τη νύ­χτα εί­χαν κοι­μη­θεί κα­λά. Πώς εί­χαν κοι­μη­θεί τη νύ­χτα ήταν το μό­νι­μο θέ­μα στο πρό­γευ­μα, και ίσως για να το απο­φύ­γουν ο Ιτα­λός και η Γαλ­λί­δα εί­χαν κα­τέ­βει πιο νω­ρίς. Τους βρή­καν στη ρε­σε­ψιόν, μα­ζί με τον Κα­να­δό και έναν από τους ντό­πιους συγ­γρα­φείς, που δεν τους εί­χε ακο­λου­θή­σει σε όλες τις εκ­δρο­μές με το πούλ­μαν. Στον αρι­στε­ρό του καρ­πό φο­ρού­σε ένα βρα­χιό­λι με πέ­τρες σε γή­ι­να χρώ­μα­τα, μάλ­λον από νε­φρί­τη.

«Θα πά­με για ψώ­νια» εξή­γη­σε ο Κα­να­δός. Και χρη­σι­μο­ποιώ­ντας την προ­σω­πι­κή αντω­νυ­μία για να ανα­φερ­θεί στον Κι­νέ­ζο: «Θα μας δεί­ξει την πό­λη».

Επι­στρέ­φο­ντας στο ξε­νο­δο­χείο το προη­γού­με­νο βρά­δυ, εί­χαν πε­τύ­χει στην εί­σο­δο τον ίδιο Κι­νέ­ζο, μα­ζί κι άλ­λους δύο από την το­πι­κή ομά­δα. Ετοι­μά­ζο­νταν για έξω. «Πού πά­τε; Για­τί δεν μας παίρ­νε­τε κι εμάς;» εί­χε ρω­τή­σει χρη­σι­μο­ποιώ­ντας την εφαρ­μο­γή στο κι­νη­τό τους η Γαλ­λί­δα. «Αυ­τοί ξέ­ρουν πού να βρουν μπαρ!» σχο­λί­α­σε με­τά γυρ­νώ­ντας απ’ την άλ­λη. Οι Κι­νέ­ζοι έβα­λαν τα γέ­λια. Κα­κώς εί­χαν θε­ω­ρή­σει πως από αγ­γλι­κά κα­νείς τους δεν σκά­μπα­ζε γρι. Μι­λώ­ντας στο app, ο Κι­νέ­ζος με το βρα­χιό­λι υπο­σχέ­θη­κε πως θα τους έβγα­ζαν την επο­μέ­νη. Την επο­μέ­νη το βρά­δυ, κα­τά­λα­βαν αυ­τοί. Ίσως όμως εκεί­νος εν­νο­ού­σε το πρωί.
Οι δυο Αυ­στρα­λοί κι ο Πορ­το­γά­λος δεν εί­χαν δεί­ξει εν­δια­φέ­ρον, αλ­λά ο Ιτα­λός και η Γαλ­λί­δα θα ακο­λου­θού­σαν. Για κα­λή τους τύ­χη, η Αμε­ρι­κα­νί­δα εί­χε ήδη βγει με κά­ποιους άλ­λους ντό­πιους. Ήταν το εί­δος της Αμε­ρι­κά­νας που μι­λά­ει όπου και να βρί­σκε­ται, και με φω­νή κα­μπά­να. Στο πούλ­μαν, οι δι­κοί τους έπια­ναν θέ­ση από την έξω πλευ­ρά, κα­τα­λαμ­βά­νο­ντας με τις τσά­ντες τους και το κά­θι­σμα δί­πλα στο πα­ρά­θυ­ρο. Οι Κι­νέ­ζοι πά­λι δεν έδει­χναν να έχουν προ­τι­μή­σεις ανά­με­σα στους δυ­τι­κούς, ού­τε έτρε­φαν αντι­πά­θειες. Δεν ήταν βέ­βαια υπο­χρε­ω­μέ­νοι να την υπο­στούν όσο τα­ξί­δευαν. Στις δια­δρο­μές με το πούλ­μαν, δυ­τι­κοί και Κι­νέ­ζοι κά­θο­νταν χω­ρι­στά.

«Πά­με κι εμείς για λί­γο» πρό­τει­νε η Ιρ­λαν­δέ­ζα, «κι αν βρού­με στο δρό­μο κα­νέ­να κα­φέ, τους εγκα­τα­λεί­που­με.»

Έδει­χνε δια­φο­ρε­τι­κός, ντυ­μέ­νος πιο νε­α­νι­κά και με μαλ­λιά πιο μα­κριά, που του έφτα­ναν σχε­δόν ως τη γραμ­μή του σα­γο­νιού. Κι ήταν και το βρα­χιό­λι. «Πώς τον λέ­νε;» πρό­λα­βε να ρω­τή­σει τον Κα­να­δό την ώρα που διέ­σχι­ζαν τον δρό­μο. Ο Κα­να­δός ομο­λό­γη­σε πως δεν θυ­μό­ταν, κι ας εί­χε προ­βά­ρει το όνο­μά του λί­γο πριν στο ξε­νο­δο­χείο. «What’s your name;» τον ρώ­τη­σε μέ­νο­ντας πί­σω - οι άλ­λοι τέσ­σε­ρις συ­νέ­χι­ζαν μπρο­στά. Ξε­χώ­ρι­σε τρεις συλ­λα­βές στην απά­ντη­ση, κά­τι σαν Τζιαν Σαν­τσχίν. Προ­σπά­θη­σε δυο τρεις φο­ρές να το πει σω­στά, αλ­λά πο­τέ δεν έφτα­σε αρ­κε­τά κο­ντά σ’ αυ­τό που έλε­γε εκεί­νος. Το δυ­σκο­λό­τε­ρο ήταν να συ­γκρα­τή­σει τον τό­νο με τον οποίο προ­φε­ρό­ταν η κά­θε συλ­λα­βή. Ήταν ο τό­νος μιας αυ­θε­ντι­κής ερώ­τη­σης ή ενός «Τι;» που προ­δί­δει εκνευ­ρι­σμό; Ένας τό­νος εμ­φα­τι­κής άρ­νη­σης; Ή απο­ρί­ας; Δεν του εί­πε ότι πριν έρ­θει εδώ εί­χε δο­κι­μά­σει να μά­θει με­ρι­κές λέ­ξεις. Στο youtube, νε­α­ρές Κι­νέ­ζες με δια­κρι­τι­κό μα­κι­γιάζ διέ­δι­δαν ότι οι ίδιοι τό­νοι υπάρ­χουν και στα αγ­γλι­κά, και ο κα­θέ­νας εί­ναι σε θέ­ση να τους μι­μη­θεί αυ­θόρ­μη­τα όταν το απαι­τεί το context. Το μό­νο που εί­χε να κά­νει ένας επί­δο­ξος σι­νο­λό­γος ήταν να μά­θει ποιοι τό­νοι αντι­στοι­χού­σαν σε κά­θε λέ­ξη, ξε­κι­νώ­ντας από με­ρι­κά βα­σι­κά πα­ρα­δείγ­μα­τα. Άλ­λο που αυ­τή δυ­σκο­λευό­ταν να το μά­θει και μ’ ένα σκέ­το όνο­μα – δι­σύλ­λα­βο, αν αφαι­ρού­σες το επί­θε­το, που ήταν η πρώ­τη συλ­λα­βή.
Θα έπαιρ­νε ώρα να του τα εξη­γή­σει αυ­τά μι­λώ­ντας στην εφαρ­μο­γή, που με­ρι­κές φο­ρές με­τέ­φρα­ζε άλ­λα αντ’ άλ­λων. Εξάλ­λου, εκεί­νος δεν μπο­ρού­σε να μπει στο youtube, που σί­γου­ρα το μπλό­κα­ρε το Με­γά­λο Τεί­χος Προ­στα­σί­ας της Κί­νας. Προ­χω­ρού­σε δί­πλα της, στα­μα­τώ­ντας κά­θε φο­ρά που αυ­τή ήθε­λε να φω­το­γρα­φί­σει κά­τι. Κι έρι­χνε συ­χνά πυ­κνά μα­τιές στο κι­νη­τό του, ψά­χνο­ντας ίσως την κα­τεύ­θυν­ση στον χάρ­τη. Δυο τρεις φο­ρές έκα­νε ή δέ­χτη­κε κά­ποιο τη­λε­φώ­νη­μα. Δεν ένιω­θε υπο­χρε­ω­μέ­νη να τρο­φο­δο­τεί την κου­βέ­ντα. Το ότι η επι­κοι­νω­νία εξαρ­τιό­ταν από το app ήταν ένας πρό­σθε­τος λό­γος για να μι­λά­ει μό­νο όταν έβρι­σκε κά­τι να πει.
Περ­πα­τού­σαν στην ίδια λε­ω­φό­ρο που εί­χαν ακο­λου­θή­σει και το προη­γού­με­νο βρά­δυ, κά­τω από έναν συν­νε­φια­σμέ­νο ου­ρα­νό που πα­γί­δευε τη ζέ­στη. Στο φως της μέ­ρας, η θέα ήταν ακό­μη πιο απο­καρ­διω­τι­κή. Πα­ρα­με­λη­μέ­νες προ­σό­ψεις, οι πε­ρισ­σό­τε­ρες γκρί­ζες ή κα­φε­τιές, μπαλ­κό­νια κλει­στά σαν θερ­μο­κή­πια, και πί­σω από την τζα­μα­ρία απλω­μέ­να ρού­χα, που θα έκα­ναν μέ­ρες να στε­γνώ­σουν. Εί­χε δο­κι­μά­σει να πλύ­νει στο ξε­νο­δο­χείο και ήξε­ρε. Αλ­λού, αντί για την μπου­γά­δα, πε­τα­μέ­νη πα­λια­τσα­ρία - από­δει­ξη ότι για τους ενοί­κους το μπαλ­κό­νι ήταν «τυ­φλό», τί­πο­τα πα­ρα­πά­νω από μια απο­θή­κη για να στοι­βά­ζει κα­νείς τα σκου­πί­δια του. Στις πε­ρισ­σό­τε­ρες πο­λυ­κα­τοι­κί­ες υπήρ­χαν άδεια δια­με­ρί­σμα­τα: πη­χυαί­οι αριθ­μοί τη­λε­φώ­νων στα τζά­μια πρό­δι­δαν τις απο­τυ­χη­μέ­νες προ­σπά­θειες ανεύ­ρε­σης αγο­ρα­στή. Και ποιος θα διά­λε­γε να έρ­θει να ζή­σει εδώ;
Τέ­τοια κτή­ρια εί­χαν δει και στην πρω­τεύ­ου­σα αυ­τής της επαρ­χί­ας. Όμως εκεί, νε­ό­χτι­στοι ου­ρα­νο­ξύ­στες σε φω­τει­νό­τε­ρους τό­νους του κα­φέ και του γκρι έδι­ναν στο κέ­ντρο μια φου­του­ρι­στι­κή όψη που θύ­μι­ζε κλιπ από το Blade Runner.
Οι άλ­λοι προ­χω­ρού­σαν πά­ντα μπρο­στά, ανά δύο. Η Γαλ­λί­δα τώ­ρα με τον Κα­να­δό, ο Ιτα­λός με την Ιρ­λαν­δέ­ζα. Στο προη­γού­με­νο ξε­νο­δο­χείο, ο Κα­να­δός τους εί­χε ζη­τή­σει ένα βρά­δυ την ώρα που κα­λη­νυ­χτί­ζο­νταν στην εί­σο­δο να πά­ρουν μα­ζί το ασαν­σέρ. Με την Ιρ­λαν­δέ­ζα συ­νή­θι­ζαν να παίρ­νουν ένα άλ­λο, που τις άφη­νε πιο κο­ντά στα δι­κά τους δω­μά­τια. Τον συ­νό­δευ­σαν ως την πόρ­τα του σέρ­νο­ντας μα­ζί τους και τη Γαλ­λί­δα, που πα­ρα­πο­νιό­ταν ακό­μη που εδώ κλεί­νουν όλα τό­σο νω­ρίς. Τώ­ρα ποιος ξέ­ρει τι του έλε­γε. Ο Κα­να­δός έρι­χνε κά­θε τό­σο μια μα­τιά πί­σω του, θέ­λο­ντας ίσως να βε­βαιω­θεί ότι η οπι­σθο­φυ­λα­κή δεν εί­χε γί­νει κα­πνός.
Σε μια στιγ­μή, αυ­τή στα­μά­τη­σε για να φω­το­γρα­φί­σει ένα μι­κρό κι­νέ­ζι­κο φορ­τη­γά­κι και ο Σαν­τσχίν στά­θη­κε να την πε­ρι­μέ­νει. Της άρε­σαν αυ­τά τα λι­λι­πού­τεια οχή­μα­τα με τα λα­μπε­ρά χρώ­μα­τα και τις ζω­γρα­φιές, που θύ­μι­ζαν αυ­το­κι­νη­τά­κια για παι­διά. Ένας άντρας και μια γυ­ναί­κα με τα­λαι­πω­ρη­μέ­να πρό­σω­πα και χέ­ρια προ­σπα­θού­σαν να ξε­φορ­τώ­σουν απ’ την κα­ρό­τσα με­γά­λες σα­κού­λες νάι­λον που πε­ριεί­χαν κά­τι πα­ρά­ξε­να χρυ­σά πα­κε­τά­κια.

«Τι εί­ναι αυ­τά;» ρώ­τη­σε τον Σαν­τσχίν. Δυο βή­μα­τα πιο κά­τω, τα ίδια χρυ­σά πα­κε­τά­κια έμοια­ζαν να εί­ναι το μο­να­δι­κό εμπό­ρευ­μα σ’ ένα μα­γα­ζί που εί­χε ορ­θά­νοι­χτες όλες του τις πόρ­τες.

Παίρ­νο­ντας το κι­νη­τό για να δια­βά­σει με­τα­φρα­σμέ­νη την απά­ντη­ση, της φά­νη­κε φυ­σι­κό ν’ αγ­γί­ξει τα χέ­ρια του. Εί­χε τα εκ­φρα­στι­κά δά­χτυ­λα ενός ποι­η­τή. Στο πα­ρα­θυ­ρά­κι της εφαρ­μο­γής έγρα­φε πως την επο­μέ­νη ήταν η Ημέ­ρα των Νε­κρών. Για να τι­μή­σουν τη μνή­μη τους, οι συγ­γε­νείς θα έπαιρ­ναν μέ­ρος στο σκού­πι­σμα των τά­φων. «Σκού­πι­σμα των τά­φων» - η έκ­φρα­ση της έκα­νε εντύ­πω­ση. Τα χρυ­σά πα­κε­τά­κια πε­ριεί­χαν ψεύ­τι­κα λε­φτά. Σύμ­φω­να με το έθι­μο, έπρε­πε να κα­ούν πά­νω στον τά­φο, εξα­σφα­λί­ζο­ντας στο πνεύ­μα του νε­κρού μια με­τά θά­να­τον ευ­η­με­ρία.
Θα ήταν του­λά­χι­στον σα­ρά­ντα χρο­νών. Δεν θα εί­χε αγα­πη­μέ­νους νε­κρούς; Τι μπο­ρεί να εί­χε χά­σει στη ζωή του; Tέ­τοιου εί­δους ερω­τή­σεις δεν ήταν πε­ρισ­σό­τε­ρο αδιά­κρι­τες από το «Για­τί γρά­φεις;» ή «Ποια θέ­μα­τα σε απα­σχο­λούν;». Αντί να τον ρω­τή­σει όμως, του εί­πε πως και στην Ελ­λά­δα έχουν μια τέ­τοια μέ­ρα, το Ψυ­χο­σάβ­βα­το. Εί­δε ότι του άρε­σε η φρά­ση Σάβ­βα­το των ψυ­χών. Αντάλ­λα­ξαν έτσι με­ρι­κές κου­βέ­ντες ακό­μη, ενώ οι άλ­λοι τέσ­σε­ρις έφευ­γαν μπρο­στά. Φέρ­νο­ντας κά­θε τό­σο το τη­λέ­φω­νο κο­ντά της για να βε­βαιω­θεί ότι η ανα­γνώ­ρι­ση ομι­λί­ας γί­νο­νταν σω­στά στα αγ­γλι­κά, κι ύστε­ρα πά­λι για να δια­βά­σει σε με­τά­φρα­ση αυ­τά που έλε­γε εκεί­νος στα κι­νέ­ζι­κα, εί­χε πολ­λές φο­ρές την ευ­και­ρία ν’ αγ­γί­ξει τα χέ­ρια του. Κι αυ­τός τα δι­κά της.
Έφτα­σαν με­τά από λί­γο σ’ έναν ανοι­χτό χώ­ρο, κά­τι σαν υπε­ρυ­ψω­μέ­νη πλα­τεία. Πλα­τεία Τιεν Αν Μεν, αντή­χη­σε στο μυα­λό της από κά­που η φρά­ση. Τα ίδια μου­ντά κτί­ρια ένα γύ­ρο. Επι­γρα­φές με τε­ρά­στια κόκ­κι­να, κί­τρι­να ή χρυ­σά γράμ­μα­τα. Δια­φη­μι­στι­κές αφί­σες με πρό­σω­πα που έφε­ραν σχε­δόν δυ­τι­κά χα­ρα­κτη­ρι­στι­κά. Ένα πε­λώ­ριο τσι­με­ντέ­νιο γλυ­πτό στη μέ­ση θύ­μι­ζε αό­ρι­στα το σή­μα του αμε­ρι­κά­νι­κου δο­λα­ρί­ου. Σε μι­κρή από­στα­ση απ’ τα σπί­τια, πυ­λώ­νες με δο­ρυ­φο­ρι­κούς δί­σκους και αλε­ξι­κέ­ραυ­να. «Πού μας πά­ει;» ρώ­τη­σε νευ­ρι­κά ο Ιτα­λός. «Να του ζη­τή­σου­με κα­λύ­τε­ρα να μας βρει ένα κα­φέ;» πρό­τει­νε η Ιρ­λαν­δέ­ζα.
Ο Σαν­τσχίν πή­ρε βια­στι­κά κά­ποιο τη­λέ­φω­νο. Χρεια­ζό­ταν κι άλ­λες οδη­γί­ες; Όποιοι κι αν ήταν αυ­τοί με τους οποί­ους εί­χε συ­νεν­νοη­θεί τό­σες φο­ρές στη δια­δρο­μή, δεν μπο­ρεί να μην ήξε­ραν να τους προ­τεί­νουν ένα μέ­ρος να κα­θί­σουν, κι ας ήταν μό­νο για τσάι.

«Εδώ εί­ναι, φτά­σα­με» τους έδει­ξε να κα­τέ­βουν από κά­τι σκα­λιά. Βγή­καν σε μια στοά με μα­γα­ζιά, τα πε­ρισ­σό­τε­ρα με ρού­χα. Κά­μπο­σα τζι­νά­δι­κα, άλ­λα με τσά­ντες και πλα­στι­κού­ρα κά­θε λο­γής, με πα­πού­τσια εκ­πά­γλου ασχή­μιας. Κοι­τού­σαν γύ­ρω τους και δεν ήξε­ραν πώς να του πουν πως δεν υπήρ­χε τί­πο­τα να αγο­ρά­σουν εδώ.

Στο πα­ρα­πλεύ­ρως δρο­μά­κι εί­δαν μια σει­ρά από κο­σμη­μα­το­πω­λεία - στις βι­τρί­νες, μο­νό­πε­τρα και δα­χτυ­λί­δια από ροζ χρυ­σό. Έκα­ναν μια ανι­χνευ­τι­κή βόλ­τα, αλ­λά του κά­κου: στο εμπο­ρι­κό κέ­ντρο της πό­λης δεν υπήρ­χε κα­νέ­να μέ­ρος που να σερ­βί­ρει κα­φέ. Επέ­στρε­ψαν άκε­φα στα σκα­λιά που οδη­γού­σαν στην πλα­τεία, και ο Σαν­τσχίν έβγα­λε να κα­πνί­σει ένα τσι­γά­ρο. To φίλ­τρο εί­χε χρώ­μα μπλε με­ταλ­λι­κό.

«Hellooo!»

Την ίδια στιγ­μή αντί­κρι­σαν στην εί­σο­δο της στο­άς την Αμε­ρι­κα­νί­δα, να τους κου­νά­ει το χέ­ρι με ανυ­πό­κρι­τη χα­ρά. Τι άπο­ψη εί­χαν οι Κι­νέ­ζοι για τα αβυσ­σα­λέα ντε­κολ­τέ και τα έξω­μα που λαν­σά­ρι­ζε, άσχε­το πό­σο έκαι­γε ο ήλιος; Κα­νέ­νας δεν γδυ­νό­ταν τό­σο εδώ. Ίσως γι’ αυ­τό, οι δύο ντό­πιοι συγ­γρα­φείς που την πλαι­σί­ω­ναν έδει­χναν συ­γκρα­τη­μέ­νοι. Πα­ρά το μά­ξι και τις φου­σκά­λες που εί­χε βγά­λει στα πό­δια της (ένε­κα οι UGG από μα­κρύ­μαλ­λο μαύ­ρο πρό­βα­το που φο­ρού­σε στις εκ­δρο­μές στα βου­νά), η Αμε­ρι­κα­νί­δα διέ­σχι­σε πο­λύ γρή­γο­ρα την από­στα­ση που τους χώ­ρι­ζε, με δυο τρεις τσά­ντες να τρα­μπα­λί­ζο­νται από την κά­θε πλευ­ρά. Όχι μό­νο εί­χε ψω­νί­σει, τους πλη­ρο­φό­ρη­σε εν­θου­σια­σμέ­νη, αλ­λά οι Κι­νέ­ζοι την εί­χαν βοη­θή­σει και να πα­ζα­ρέ­ψει.

«Κι εσείς;»
«Εμείς ψά­χνου­με κα­νέ­να κα­φέ» πέ­τα­ξε αυ­θόρ­μη­τα η Ιρ­λαν­δέ­ζα, κι αμέ­σως έσπευ­σε να συ­μπλη­ρώ­σει: «Για να γρά­ψου­με...»

Ήταν η στιγ­μή να το πουν κα­θα­ρά στον Σαν­τσχίν, πράγ­μα που ανέ­λα­βε να κά­νει η ίδια, αγ­γί­ζο­ντας και πά­λι τα χέ­ρια του. Εκεί­νος απευ­θύν­θη­κε στο κι­νη­τό με μια έκ­φρα­ση γα­λή­νια.

«Εί­μα­στε σε μια μι­κρή πό­λη και δεν υπάρ­χουν κα­φέ» με­τέ­φρα­σε στα αγ­γλι­κά η εφαρ­μο­γή. Ο Σαν­τσχίν της ξα­να­πή­ρε το τη­λέ­φω­νο, για να προ­σθέ­σει κά­τι ακό­μα:
«Οι Κι­νέ­ζοι συγ­γρα­φείς γρά­φουν στο σπί­τι τους, και όχι σε κα­φέ.»
«Γυρ­νά­με στο ξε­νο­δο­χείο!» φώ­να­ξε ο Ιτα­λός και του ζή­τη­σε το κι­νη­τό.

Η Γαλ­λί­δα δί­πλα του κρυ­φο­γε­λού­σε.

«Θέ­λου­με να γυ­ρί­σου­με στο ξε­νο­δο­χείο!» ανα­κοί­νω­σε τώ­ρα στη συ­σκευή ο Ιτα­λός, χω­ρί­ζο­ντας κω­μι­κά τις λέ­ξεις.

Σκύ­βο­ντας πά­λι πά­νω απ’ το τη­λέ­φω­νο, ο Σαν­τσχίν ξα­νά­πε κά­τι με ήρε­μη και κα­θα­ρή φω­νή.
Εκνευ­ρι­σμέ­νος ο Ιτα­λός έβγα­λε ν’ ανά­ψει τσι­γά­ρο, κι εκεί­νη κα­τά­φε­ρε να χω­θεί ανά­με­σα στους δυο τους.

«Αν δεν θέ­λε­τε να κά­νε­τε ψώ­νια, τό­τε θα σας συ­νο­δέ­ψου­με στο ξε­νο­δο­χείο» με­τέ­φε­ρε στους άλ­λους αυ­τό που εί­χε με­τα­φρά­σει η εφαρ­μο­γή.

Για λό­γους που ίσως σχε­τί­ζο­νταν με τη Γαλ­λί­δα, με μια διάρ­ροια που τον εί­χε πιά­σει το τε­λευ­ταίο δι­ή­με­ρο και τον εί­χε κά­νει να χά­σει την εκ­δρο­μή στην ηφαι­στεια­κή λί­μνη ή, έστω, με την ανι­κα­νο­ποί­η­τη επι­θυ­μία του να φά­ει πί­τσα, ο Ιτα­λός έχα­σε τον έλεγ­χο.

«Θα πά­με μό­νοι μας!» φώ­να­ξε από­το­μα αρ­πά­ζο­ντας το κι­νη­τό. «Τον ξέ­ρου­με τον δρό­μο!»

Ο Σαν­τσχίν ξα­νάρ­χι­σε να μι­λά­ει πά­νω απ’ τη συ­σκευή, τώ­ρα με φω­νή ακό­μη πιο αρ­γή. Εκεί­νη προ­σπά­θη­σε να πιά­σει το βλέμ­μα του, αλ­λά τα βλέ­φα­ρά του ήταν συ­νέ­χεια χα­μη­λω­μέ­να. Την τε­λευ­ταία στιγ­μή, κά­τι θα πρέ­πει να αφαί­ρε­σε απ’ όσα εί­χε πει, για­τί στο κου­τά­κι της με­τά­φρα­σης εμ­φα­νί­στη­κε μια μό­νο φρά­ση:

«Όμως εμείς εί­μα­στε υπεύ­θυ­νοι για την ασφά­λειά σας.»

Ο Κα­να­δός δο­κί­μα­σε να ελα­φρύ­νει τη θέ­ση του. Εί­πε σε ου­δέ­τε­ρο τό­νο πως ήθε­λε να επι­στρέ­ψει στο ξε­νο­δο­χείο για­τί έκα­νε υπερ­βο­λι­κή ζέ­στη κι έπρε­πε να κά­νει ένα ντους.
Οι υπό­λοι­ποι δεν εί­παν τί­πο­τα.

Βγαί­νο­ντας στο πα­ρα­πλεύ­ρως δρο­μά­κι, άφη­σαν την Αμε­ρι­κα­νί­δα, τον Σαν­τσχίν και τους άλ­λους δυο Κι­νέ­ζους σ’ ένα από τα κο­σμη­μα­το­πω­λεία.
Δυο βή­μα­τα πιο κά­τω, ο Κα­να­δός ζή­τη­σε συγ­γνώ­μη. Τε­λι­κά ήθε­λε να μεί­νει μό­νος για να σκε­φτεί, και προ­τι­μού­σε να επι­στρέ­ψει στο ξε­νο­δο­χείο χω­ρι­στά.
Εκεί­νη ανα­ρω­τή­θη­κε αν ήταν μια δι­καιο­λο­γία για να πά­ει να βρει τους άλ­λους. Αν ένιω­θε κι αυ­τός, όπως κι η ίδια, ότι τους εί­χαν προ­σβά­λει.
Οι τέσ­σε­ρίς τους πή­ραν την κα­τεύ­θυν­ση προς το ξε­νο­δο­χείο, χω­ρίς να μι­λά­νε. Σ’ αυ­τή την πλευ­ρά του δρό­μου, τα μα­γα­ζιά εί­χαν στε­νές και σκο­τει­νές ει­σό­δους και οι ανα­γου­λια­στι­κές μυ­ρω­διές σφα­γεί­ου που έφτα­ναν στο πε­ζο­δρό­μιο την έκα­ναν να φα­ντά­ζε­ται πρά­ξεις ανεί­πω­της βαρ­βα­ρό­τη­τας.

«Θέ­λω να πάω μό­νος μου, δεν θέ­λω να με συ­νο­δεύ­σεις, αυ­τό ακρι­βώς του εί­πα» ξέ­σπα­σε σε μια στιγ­μή ο Ιτα­λός. «Δεν ξέ­ρω αν προ­σβλή­θη­κε, δεν ήθε­λα να του βά­λω τις φω­νές, αλ­λά μ’ ενο­χλεί να μου κα­νο­νί­ζουν συ­νέ­χεια το πρό­γραμ­μα!»
«Κι εμέ­να!» συμ­φώ­νη­σε η Γαλ­λί­δα. «Μ’ όλες αυ­τές τις με­τα­κι­νή­σεις για να μας δεί­ξουν αξιο­θέ­α­τα δεν έχω προ­λά­βει να γρά­ψω. Και δεν κα­τά­λα­βα κα­θό­λου για­τί έπρε­πε να μας φέ­ρουν εδώ.»
Κρυ­φά ή φα­νε­ρά, όλοι τους εί­χαν ανα­ρω­τη­θεί για­τί οι διορ­γα­νω­τές επέ­λε­ξαν αυ­τή την επαρ­χία. Βρι­σκό­ταν στη Βο­ρειο­α­να­το­λι­κή Κί­να, στα πέ­ρα­τα της γης, κολ­λη­τά στη Βό­ρειο Κο­ρέα. Η φύ­ση άξι­ζε τον κό­πο, αλ­λά ασφα­λώς θα υπήρ­χαν φυ­σι­κές ομορ­φιές και πο­λύ πιο κε­ντρι­κά.
Εκεί­νη τη στιγ­μή, η Ιρ­λαν­δέ­ζα σή­κω­σε τη μη­χα­νή της να βγά­λει μια φω­το­γρα­φία. Από την απέ­να­ντι πλευ­ρά του δρό­μου ερ­χό­ταν μια γυ­ναί­κα φορ­τω­μέ­νη με κά­τι σα­κού­λες γε­μά­τες με­λι­τζά­νες. Η σκη­νή εί­χε κά­τι. Τα πα­ρά­ται­ρα ρού­χα της γυ­ναί­κας, το απο­κα­μω­μέ­νο ύφος της, μα­ζί κι οι με­λι­τζά­νες - πο­λύ μα­κριές και με γυ­ρι­στές άκρες. Μό­λις όμως κα­τά­λα­βε πως τη φω­το­γρα­φί­ζουν, η άγνω­στη έβα­λε τις φω­νές κι άρ­χι­σε να τρέ­χει όσο της το επέ­τρε­παν οι βα­ριές σα­κού­λες της.

«Αυ­τοί μας φω­το­γρα­φί­ζουν όλη την ώρα, αλ­λά κοί­τα πώς κά­νουν όταν πά­με να τους φω­το­γρα­φί­σου­με εμείς!» σχο­λί­α­σε ο Ιτα­λός. «Έπρε­πε να ρω­τή­σω πρώ­τα» εί­πε απο­λο­γη­τι­κά η Ιρ­λαν­δέ­ζα. «Γι’ αυ­τούς τους αν­θρώ­πους εί­μα­στε μάλ­λον οι κα­κοί από τη διε­φθαρ­μέ­νη Δύ­ση...»

Η Γαλ­λί­δα γέ­λα­σε με το χα­ρα­κτη­ρι­στι­κό υψί­φω­νο γε­λά­κι της. Η ίδια ήξε­ρε ιστο­ρί­ες από πρώ­το χέ­ρι, όπως αυ­τή που εί­χε ακού­σει από μια κα­λή της φί­λη. Κα­τά τη διάρ­κεια ενός τα­ξι­διού στην Κί­να πριν από κα­μιά δε­κα­πε­ντα­ε­τία, η φί­λη βρέ­θη­κε σ’ ένα λε­ω­φο­ρείο όπου ένας επι­βά­της άρ­χι­σε να φω­νά­ζει πως του έκλε­ψαν το πορ­το­φό­λι. Ο οδη­γός στα­μά­τη­σε το όχη­μα, ήρ­θε η αστυ­νο­μία, έγι­νε σε όλους σω­μα­τι­κή έρευ­να και ο κλε­φτης βρέ­θη­κε. Αντί να τον συλ­λά­βουν όμως, τον εκτέ­λε­σαν επί τό­που.

«Εδώ οι άν­θρω­ποι φο­βού­νται... Αυ­τό θέ­λω να πω!» η Γαλ­λί­δα υπο­γράμ­μι­σε το επι­μύ­θιο με το ίδιο γε­λά­κι.
«Εί­ναι μυ­θι­στο­ριο­γρά­φος η φί­λη σου;» πή­γε να αστειευ­τεί ο Ιτα­λός.

Η Γαλ­λί­δα του έδω­σε ένα χαϊ­δευ­τι­κό μπα­τσά­κι.

«Και ψέ­μα­τα να εί­ναι, η Κί­να εί­ναι πα­γκο­σμί­ως πρώ­τη σε εκτε­λέ­σεις» εί­πε η Ιρ­λαν­δέ­ζα. «Και η ει­κό­να που πα­ρου­σιά­ζουν τα στα­τι­στι­κά στοι­χεία εί­ναι πιο κο­λα­κευ­τι­κή απ’ την πραγ­μα­τι­κό­τη­τα.»
«Πέ­ρα απ’ αυ­τό, έτσι και φτά­σει κα­νείς στο εδώ­λιο του κα­τη­γο­ρου­μέ­νου στην Κί­να, έχει ελά­χι­στες πι­θα­νό­τη­τες να αθω­ω­θεί» βε­βαί­ω­σε η Γαλ­λί­δα.
Ο Ιτα­λός έκα­νε μια κί­νη­ση με το χέ­ρι του σαν να ήθε­λε να σβή­σει τον δρό­μο από έναν νοη­τό μαυ­ρο­πί­να­κα.

«Σκέ­τη κα­τά­θλι­ψη να ζει κα­νείς εδώ» εί­πε μου­ντά.

Η Γαλ­λί­δα ξα­νά­βα­λε τα γέ­λια.
Κά­ποιος που έχει γεν­νη­θεί εδώ δεν νιώ­θει απα­ραι­τή­τως δυ­στυ­χής, βάλ­θη­κε να λέ­ει η Ιρ­λαν­δέ­ζα. Δεν έχει facebook, twitter, youtube, για να συ­γκρί­νει με το «Αλ­λού».
Ξε­κί­νη­σαν οι δυο τους μια κου­βέ­ντα για το τι ήταν χει­ρό­τε­ρο: η λο­γο­κρι­σία για τους εδώ, που δεν έχουν πρό­σβα­ση στο ίντερ­νετ ή η πα­ρα­πλη­ρο­φό­ρη­ση για τους δυ­τι­κούς, που έχουν. Για τον Ιτα­λό, η απά­ντη­ση ήταν ξε­κά­θα­ρη, ενώ η Ιρ­λαν­δέ­ζα επέ­με­νε πως και τα δυο συ­στή­μα­τα ευ­νο­ούν τη χει­ρα­γώ­γη­ση, το κα­θέ­να με τον τρό­πο του.
Τους άκου­γε χω­ρίς να συμ­με­τέ­χει, έχο­ντας θυ­μη­θεί ξαφ­νι­κά την ερώ­τη­ση που της έκα­νε το πρώ­το κιό­λας βρά­δυ ο ένας Αυ­στρα­λός.

«Πώς εί­ναι να γρά­φεις σε μια τό­σο μι­κρή γλώσ­σα;»
«Σαν να έχεις γεν­νη­θεί στο λά­θος μέ­ρος» θα εί­χε δώ­σει ει­λι­κρι­νή απά­ντη­ση σε κά­ποιον που δεν θα την εί­χε θί­ξει, έστω και χω­ρίς να το θέ­λει. «Μι­κρή γλώσ­σα, αλ­λά με με­γά­λη ιστο­ρία» εί­χε πε­ριο­ρι­στεί να του απα­ντή­σει ψυ­χρά. Βρι­σκό­ντου­σαν σ’ ένα πάρ­κο που ήταν δια­κο­σμη­μέ­νο με πρω­τό­τυ­πα φα­νά­ρια για τη θε­ρι­νή σε­ζόν: γι­γά­ντια κύ­μα­τα, δελ­φί­νια, κα­βού­ρια, κο­χύ­λια και κο­ράλ­λια από πα­πιέ μα­σέ. Με­τά απ’ αυ­τή τη στι­χο­μυ­θία, ο πο­λύ­χρω­μος φω­τι­σμός του πάρ­κου εί­χε πά­ψει να δί­νει την ίδια θαλ­πω­ρή.
Από μια άπο­ψη, κα­λύ­τε­ρα που ο Σαν­τσχίν δεν εί­χε μεί­νει μα­ζί τους. Κά­τι μπο­ρεί να κα­τα­λά­βαι­νε απ’ την κου­βέ­ντα στα αγ­γλι­κά. Της εί­χε πει πως ζού­σε σε μια κο­ντι­νή πό­λη, που πό­ση δια­φο­ρά μπο­ρεί να εί­χε απ’ αυ­τήν εδώ;

«Εί­χε πλά­κα πά­ντως αυ­τό που μας εί­πε» ξα­νά­κου­σε τη φω­νή της Γαλ­λί­δας, «πως οι Κι­νέ­ζοι συγ­γρα­φείς γρά­φουν στο σπί­τι τους.»

Γρά­φουν στο σπί­τι τους. Η Λιου Σια εί­χε από και­ρό στα­μα­τή­σει να γρά­φει. Μια μέ­ρα στο πούλ­μαν εί­χε ρω­τή­σει την Ιρ­λαν­δέ­ζα, που ήταν ποι­ή­τρια, αν την ήξε­ρε. Μια Κι­νέ­ζα ποι­ή­τρια, τη Λιου Σια, που την εί­χαν για χρό­νια σε κα­τ’ οί­κον πε­ριο­ρι­σμό. Εί­χε γρά­ψει γι’ αυ­τήν και η Guardian. Η Ιρ­λαν­δέ­ζα δεν την εί­χε ξα­να­κού­σει. Το άρ­θρο της Guardian αφο­ρού­σε κυ­ρί­ως τον άντρα της, τον συγ­γρα­φέα και ακτι­βι­στή Λιου Σια­ο­μπό, που εί­χε τι­μη­θεί στη Δύ­ση με Νό­μπελ Ει­ρή­νης. Οι δυο τους εί­χαν ζή­σει το με­γα­λύ­τε­ρο μέ­ρος της κοι­νής τους ζω­ής χω­ρι­στά, εκεί­νος εκτί­ο­ντας δια­δο­χι­κές ποι­νές φυ­λά­κι­σης κι εκεί­νη στο σπί­τι, υπό αστυ­νο­μι­κή πα­ρα­κο­λού­θη­ση. Μό­νο ένα ποί­η­μά της ήξε­ρε κι η ίδια. Το εί­χε βρει στα αγ­γλι­κά, στην ιστο­σε­λί­δα του Poetry Foundation, και το εί­χε με­τα­φρά­σει στα ελ­λη­νι­κά. Μι­λού­σε για άδειες κα­ρέ­κλες και για τον Βαν Γκογκ - απου­σία, κα­θή­λω­ση και τρέ­λα.

«Από πε­ριέρ­γεια, έχεις ακού­σει για την πλα­τεία Τιεν Αν Μεν;» στρά­φη­κε τώ­ρα επί­τη­δες στον Ιτα­λό. Ο Λιου Σια­ο­μπό ήταν ανά­με­σα σ’ αυ­τούς που εί­χαν ορ­γα­νώ­σει τα επει­σό­δια δια­μαρ­τυ­ρί­ας.
«Εκεί έγι­νε η εξέ­γερ­ση των φοι­τη­τών στο Πε­κί­νο, το ογδό­ντα εν­νιά» πε­τά­χτη­κε στη θέ­ση του Ιτα­λού η Γαλ­λί­δα. Τε­λι­κά ίσως κα­κώς την εί­χε υπο­τι­μή­σει.
Ο Ιτα­λός δεν έδει­χνε να κα­τα­λα­βαί­νει για τι πράγ­μα μι­λού­σαν.
Η Γαλ­λί­δα επω­φε­λή­θη­κε για να τον πιά­σει απ’ τον ώμο: «Εί­ναι πο­λύ μι­κρός για να ξέ­ρει.»

«Ήμουν εν­νιά χρο­νών το ογδό­ντα εν­νιά» συμ­φώ­νη­σε χα­ρού­με­να εκεί­νος. Ήταν η δεύ­τε­ρη φο­ρά που έβγα­ζε τον εαυ­τό του λά­δι. Προη­γου­μέ­νως για τον τρό­πο με τον οποίο μί­λη­σε στον Σαν­τσχίν, και τώ­ρα για την άγνοιά του.

Στο με­τα­ξύ εί­χαν φτά­σει πια σε κά­τι σαν σταυ­ρο­δρό­μι, κι από δω φαι­νό­ταν το ξε­νο­δο­χείο. Θα μπο­ρού­σαν να επι­στρέ­ψουν στα δω­μά­τια τους και να πε­ρι­μέ­νουν το με­ση­με­ρια­νό, που ήταν πά­ντα ένα γεύ­μα εξί­σου θε­σπέ­σιο με το βρα­δι­νό ή, κα­τά την εκτί­μη­ση ορι­σμέ­νων απ’ το γκρουπ των δυ­τι­κών, «μια σκέ­τη εξ­τρα­βα­γκάν­τσα».
Κα­θυ­στε­ρού­σαν πε­ρι­μέ­νο­ντας να αδειά­σει από αυ­το­κί­νη­τα ο δρό­μος και ο Ιτα­λός προ­σφέρ­θη­κε να ρί­ξει μια τε­λευ­ταία μα­τιά σε μια κά­θε­τη οδό, μή­πως βρι­σκό­ταν εκεί κά­ποιο μέ­ρος να κα­θί­σουν.
Σ’ αυ­τό πε­ρί­που το ύψος της λε­ω­φό­ρου ήταν το μα­γα­ζί με τα χρυ­σά πα­κε­τά­κια. Η λα­μπε­ρή του προ­θή­κη άξι­ζε μια φω­το­γρα­φία, όπως και μια γυ­ναί­κα κα­θι­στή μπρο­στά στην πόρ­τα, που κρα­τού­σε στα πό­δια της ένα πε­κι­νουά με τα αυ­τιά του βαμ­μέ­να ροζ. Εί­χαν ξα­να­δεί σκυ­λιά κα­κο­ποι­η­μέ­να έτσι, αλ­λά το θέ­α­μα ήταν πά­ντα απω­θη­τι­κό. «Αύ­ριο εί­ναι η Ημέ­ρα των Νε­κρών», θέ­λη­σε να εξη­γή­σει στις άλ­λες δυο τι ήταν τα χρυ­σά πα­κε­τά­κια, μό­λις τε­λεί­ω­σαν με τις φω­το­γρα­φί­ες. Η σκέ­ψη του Σαν­τσχίν, που τον εί­χαν εγκα­τα­λεί­ψει στο έλε­ος της Αμε­ρι­κα­νί­δας, εξα­κο­λου­θού­σε να τη βα­ραί­νει.

«Η Ημέ­ρα των νε­κρών; Ποιος το λέ­ει;» δια­μαρ­τυ­ρή­θη­κε η Γαλ­λί­δα. «Έχου­με Αύ­γου­στο. Την Ημέ­ρα των Νε­κρών εί­ναι η επέ­τειος της εξέ­γερ­σης στην πλα­τεία Τιεν Αν Μεν, που πέ­φτει τον Απρί­λη. Το θυ­μά­μαι πο­λύ κα­λά.»

Τώ­ρα το θυ­μό­ταν κι εκεί­νη. Εί­χε δια­βά­σει ότι τριά­ντα χρό­νια με­τά η κυ­βέρ­νη­ση έβα­ζε ακό­μη εμπό­δια στον εορ­τα­σμό της. Τό­τε, τι μπο­ρεί να σή­μαι­νε αυ­τό; ανα­ρω­τή­θη­κε δυ­να­τά. Στην Κί­να υπήρ­χαν δύο μέ­ρες αφιε­ρω­μέ­νες στους νε­κρούς ή ο Σαν­τσχίν εί­χε προ­σπα­θή­σει να της πει συν­θη­μα­τι­κά κά­τι άλ­λο; Εκεί­νη τη στιγ­μή αντι­λή­φθη­κε τα νο­ή­μα­τα που της έκα­νε η Ιρ­λαν­δέ­ζα.

«Εί­ναι πί­σω μας.»

Γυρ­νώ­ντας, εί­δε τον Σαν­τσχίν με τους άλ­λους δυο Κι­νέ­ζους. Η Αμε­ρι­κα­νί­δα δεν ήταν μα­ζί τους, ού­τε και ο Κα­να­δός. Οι τρεις τους στέ­κο­νταν λί­γο πα­ρά­με­ρα, σαν να ήθε­λαν να κρα­τή­σουν μια δια­κρι­τι­κή από­στα­ση.
Αμή­χα­να έκα­νε ένα βή­μα προς το μέ­ρος τους. «Να σας βγά­λω μια φω­το­γρα­φία;»
Τους άρε­σε να τους φω­το­γρα­φί­ζουν. Ο Σαν­τσχίν δεν άλ­λα­ξε ύφος, ενώ οι άλ­λοι δύο στή­θη­καν χα­μο­γε­λα­στοί.
Ού­τε κα­τά­λα­βε πώς τα κα­τά­φε­ρε να ξε­μο­να­χιά­σει τον Σαν­τσχίν, όταν ο Ιτα­λός επέ­στρε­ψε άπρα­γος απ’ τη βόλ­τα. Οι δι­κοί της έφευ­γαν πά­λι μπρο­στά με κα­τεύ­θυν­ση το ξε­νο­δο­χείο, και οι δυο άλ­λοι Κι­νέ­ζοι τους ακο­λου­θού­σαν. Αφού δεν υπήρ­χε μέ­ρος να πιουν κα­φέ, τον ρώ­τη­σε αν μπο­ρού­σαν να πιουν κά­που τσάι. Η απά­ντη­σή του ήταν αρ­νη­τι­κή. Της εί­χε θυ­μώ­σει;

«Θα πρέ­πει πά­ντως να υπάρ­χει κά­ποιο μα­γα­ζί που να που­λά­ει τσάι» ξα­να­εί­πε στην εφαρ­μο­γή.

Ο Σαν­τσχίν το πα­ρα­δέ­χτη­κε. Άρ­χι­σε να ψά­χνει στο κι­νη­τό του τον χάρ­τη, αλ­λά με­τά από λί­γο στα­μά­τη­σε να ρω­τή­σει έναν πε­ρα­στι­κό. Όσο ο πε­ρα­στι­κός του έδι­νε οδη­γί­ες, εκεί­νη τον πα­ρα­τη­ρού­σε ανε­νό­χλη­τη. Ήταν μι­κρό­σω­μος και φο­ρού­σε μια μαύ­ρη στο­λή χω­ρίς δια­κρι­τι­κά, μέ­χρι που πρό­σε­ξε κά­τω κά­τω στο μα­νί­κι του, με άσπρα γράμ­μα­τα, τη λέ­ξη polis. Για μια στιγ­μή της φά­νη­κε πως το εί­χε φα­ντα­στεί.
Αφή­νο­ντας τον αστυ­νο­μι­κό, συ­νέ­χι­σαν να απο­μα­κρύ­νο­νται από το ξε­νο­δο­χείο, ακο­λου­θώ­ντας πά­ντα την ίδια λε­ω­φό­ρο. Τώ­ρα ντρε­πό­ταν να πει στον Σαν­τσχίν πως δεν χρεια­ζό­ταν να πά­νε αν το μα­γα­ζί με το τσάι ήταν μα­κριά.
Θα τον ρω­τού­σε αν ήξε­ρε τι έγι­νε στην πλα­τεία Τιεν Αν Μεν την Ημέ­ρα των Νε­κρών; Ήταν με­γα­λύ­τε­ρος από τον Ιτα­λό, και σί­γου­ρα ωρι­μό­τε­ρος. Θα τολ­μού­σε να του μι­λή­σει για την ποι­ή­τρια Λιου Σια; Με την Ιρ­λαν­δέ­ζα την εί­χαν ανα­ζη­τή­σει στο Baidu, το κι­νέ­ζι­κο υπο­κα­τά­στα­το του Google. Βρή­καν την ιστο­σε­λί­δα του Poetry Foundation, όχι όμως το όνο­μα της Λιου Σια. Αδειες άδειες άδειες / τό­σες άδειες κα­ρέ­κλες / πα­ντού. Μοιά­ζουν / χα­ρι­τω­μέ­νες στους πί­να­κες Βαν Γκογκ, θυ­μή­θη­κε τους πρώ­τους στί­χους του μο­να­δι­κού της ποι­ή­μα­τος, που το εί­χε με­τα­φρά­σει στα ελ­λη­νι­κά. Πριν φύ­γει για την Κί­να, την εί­χε ψά­ξει στο ίντερ­νετ. Εί­χε βρει του­λά­χι­στον δέ­κα Λιου Σια, λο­γα­ρια­σμούς φβ και τουί­τερ. Όλες πο­λύ νε­ό­τε­ρες. Κα­μία σχέ­ση με την ποι­ή­τρια, που εί­χε γεν­νη­θεί το εξή­ντα ένα. Συ­νο­μή­λι­κη της Γαλ­λί­δας, συ­νει­δη­το­ποί­η­σε τώ­ρα. Ο Λιου Σια­ο­μπό εί­χε πε­θά­νει στο νο­σο­κο­μείο, τε­λώ­ντας πά­ντα υπό κρά­τη­ση. Πα­ρά τις διε­θνείς πιέ­σεις, το αί­τη­μά του να εγκα­τα­λεί­ψει την Κί­να για να του προ­σφερ­θεί πε­ρί­θαλ­ψη αλ­λού δεν εγκρί­θη­κε πο­τέ. Αμέ­σως με­τά, τα ίχνη της Λιου Σια εξα­φα­νί­στη­καν. Η τε­λευ­ταία της φω­το­γρα­φία την έδει­χνε να κου­νά­ει τα χέ­ρια της σαν να μπο­ρού­σε να τα κά­νει φτε­ρά. Μι­κρό­σω­μη, με κο­ντο­κου­ρε­μέ­νο κε­φά­λι και με τα στρογ­γυ­λά της γυα­λά­κια, έμοια­ζε πο­λύ νέα. Την άφη­σαν να φύ­γει; Πού ήταν τώ­ρα; Θα ξα­νά­γρα­φε ποι­ή­μα­τα;
Ο Σαν­τσχίν της έδει­ξε να πε­ρά­σουν απέ­να­ντι. Δεν υπήρ­χε φα­νά­ρι κι η λε­ω­φό­ρος σ’ αυ­τό το ση­μείο σχη­μά­τι­ζε μια με­γά­λη δι­χά­λα. Τα αυ­το­κί­νη­τα έρ­χο­νταν ανε­μπό­δι­στα κι από δυο με­ριές. Άρ­χι­σαν να τρέ­χουν για να δια­σχί­σουν τον δρό­μο, κι εκεί­νος την έπια­σε απ’ το χέ­ρι. Ήξε­ρε πια πως δεν θα του έλε­γε τί­πο­τα, για­τί η ερώ­τη­ση «Πώς εί­ναι να γρά­φεις χω­ρίς ελευ­θε­ρία;» εί­ναι πιο προ­σβλη­τι­κή κι απ’ την ερώ­τη­ση «Πώς εί­ναι να γρά­φεις σε μια τό­σο μι­κρή γλώσ­σα;»
Το μα­γα­ζί του τσα­γιού τέ­τοια ώρα έβρα­ζε απ’ τη ζέ­στη. Ζή­τη­σε τσάι χρυ­σαν­θέ­μων, που στη συ­νέ­χεια το άφη­σε στην άκρη, για­τί θυ­μή­θη­κε ότι δεν εί­ναι τσάι αλ­λά αφέ­ψη­μα. Όταν η ηλι­κιω­μέ­νη πω­λή­τρια τη ρώ­τη­σε αν ήθε­λε τσάι σε φα­κε­λά­κια ή χύ­μα, ένιω­σε πως την υπο­τι­μού­σαν. «Σ’ αρέ­σει το μαύ­ρο ή το πρά­σι­νο τσάι;» ρώ­τη­σε o Σαν­τσχίν. «Εγώ πί­νω μό­νο μαύ­ρο.» Ίσως γι’ αυ­τό τα στρογ­γυ­λά πα­τι­κω­μέ­να φυλ­λα­ρά­κια του Oolong της φά­νη­καν λι­γό­τε­ρo ελ­κυ­στι­κά. Από αμη­χα­νία δεν του εί­πε πως προ­τι­μού­σε το Κeemun ή το Lapsang souchong, ενώ απέ­φευ­γε το Yunnan, που αν και «μαύ­ρο», χρω­μα­τι­κά φέρ­νει προς το πρά­σι­νο. Οι γυά­λες στα με­ταλ­λι­κά ρά­φια πρέ­πει να πε­ριεί­χαν δε­κά­δες ποι­κι­λί­ες μαύ­ρου τσα­γιού, και ποιος ξέ­ρει πό­σα δια­φο­ρε­τι­κά εί­δη Κeemun. Μαύ­ρα ήταν και τα τρία τσά­για που διά­λε­ξε - ένα από τα ακρι­βό­τε­ρα του μα­γα­ζιού, ένα δεύ­τε­ρο που πε­ριεί­χε αν­θά­κια για­σε­μιού («Για­σε­μί δεν εί­ναι;» ρώ­τη­σε τον Σαν­τσχίν ελ­πί­ζο­ντας πως δεν έπε­φτε έξω, και χά­ρη­κε όταν της το επι­βε­βαί­ω­σε), κι ένα τρί­το που τα ντε­λι­κά­τα φυλ­λα­ρά­κια του, του­λά­χι­στον σ’ αυ­τό το φως, εί­χαν μια από­χρω­ση μα­βιά.

«Η κυ­ρία εί­ναι πο­λύ ευ­χα­ρι­στη­μέ­νη που ψω­νί­ζεις και θα σου κά­νει κα­λύ­τε­ρη τι­μή» ανα­κοί­νω­σε ο Σαν­τσχίν όταν το τσάι εί­χε ζυ­γι­στεί. Η έκ­πτω­ση ήταν όντως προ­σφο­ρά του κα­τα­στή­μα­τος ή εί­χε ο ιδιος δια­κρι­τι­κά δια­πραγ­μα­τευ­τεί την τι­μή; Για εκα­τό γραμ­μά­ρια από το κά­θε εί­δος, πλή­ρω­σε το ένα τρί­το του πο­σού που θα εί­χε δώ­σει στη Δύ­ση. «Να προ­σέ­ξεις πώς θα το βά­λεις στη βα­λί­τσα σου, για να μη θρυμ­μα­τι­στεί» τη συμ­βού­λε­ψε στο τέ­λος. Το τσάι ή και κά­τι άλ­λο πο­λύ­τι­μο; Ίσως ο Σαν­τσχίν το εν­νο­ού­σε κυ­ριο­λε­κτι­κά, αλ­λά μπο­ρού­σε να το πά­ρει κα­νείς και με­τα­φο­ρι­κά, κά­τι που εκεί­νη δεν δυ­σκο­λεύ­τη­κε να κά­νει.

Δια­σχί­ζο­ντας πά­λι το δρό­μο, τον έπια­σε πρώ­τη απ’ το χέ­ρι, ή μάλ­λον από τον αρι­στε­ρό καρ­πό. Φο­ρού­σε το βρα­χιό­λι ακό­μη κι όταν έγρα­φε ή όταν έπε­φτε να κοι­μη­θεί; Οι πέ­τρες του νε­φρί­τη, κρύ­ες και στιλ­πνές, ανέ­βα­σαν και τον δι­κό της σφυγ­μό. Μέ­χρι να φτά­σουν απέ­να­ντι εί­χε προ­λά­βει να σκε­φτεί ότι οι δυ­τι­κοί συγ­γρα­φείς θα ήταν ασφα­λώς δια­κρι­τι­κοί, αλ­λά οι συν­θή­κες δεν τους το επέ­τρε­παν. Ο Σαν­τσχίν πο­τέ δεν θα τολ­μού­σε, όχι πά­ντως με μια ξέ­νη γυ­ναί­κα, επί­ση­μη προ­σκε­κλη­μέ­νη από τη Δύ­ση. Αν φτά­σει κά­ποιος στο εδώ­λιο του κα­τη­γο­ρου­μέ­νου στην Κί­να, εί­ναι απί­θα­νο να αθω­ω­θεί. Ού­τε κι η ίδια θα τολ­μού­σε, και ένας από τους λό­γους ήταν και αυ­τός.
Την άλ­λη μέ­ρα, στο πούλ­μαν, πλη­σί­α­σε και της έδω­σε την ποι­η­τι­κή του συλ­λο­γή. «Xièxiè» εί­ναι στα μαν­δα­ρί­νι­κα το ευ­χα­ρι­στώ, η μό­νη λέ­ξη που όλοι σχε­δόν εί­χαν μά­θει να τη λέ­νε. Δεν αρ­κού­σε. Ση­κώ­θη­κε απ’ τη θέ­ση της και πή­γε κο­ντά του, στο μπρο­στι­νό κά­θι­σμα - κα­θό­ταν κι αυ­τός από την πλευ­ρά του δια­δρό­μου, έχο­ντας πιά­σει με τα πράγ­μα­τά του τη θέ­ση δί­πλα στο πα­ρά­θυ­ρο.
Ανοι­χτό, το βι­βλίο ήταν ιδιαί­τε­ρα κα­λαί­σθη­το, έστω κι αν το μυ­στή­ριο των χα­ρα­κτή­ρων του στο πο­ρώ­δες κρεμ χαρ­τί ήταν και υπεν­θύ­μι­ση του τι ση­μαί­νει να εί­σαι αναλ­φά­βη­τος. Το γα­λά­ζιο εξώ­φυλ­λο, μ’ ένα σχέ­διο με κύ­μα­τα και σύν­νε­φα, θύ­μι­ζε πα­λιές εκ­δό­σεις ανα­το­λι­κού μυ­στι­κι­σμού. Εί­χε εκ­δο­θεί κά­μπο­σα χρό­νια πριν, και στη φω­το­γρα­φία έδει­χνε άλ­λος, με πρό­σω­πο πιο στρογ­γυ­λό και τα μαλ­λιά του κομ­μέ­να κο­ντά. Τι εί­χε με­σο­λα­βή­σει μέ­χρι να φτά­σει στο τω­ρι­νό του πρό­σω­πο; Δεν θα το μά­θαι­νε πο­τέ. Ένα βι­βλίο εί­ναι και αντι­κεί­με­νο, πο­τέ όμως μό­νο αντι­κεί­με­νο. Ξε­φυλ­λί­ζο­ντας, άρ­χι­σε να του δεί­χνει σκόρ­πιες λέ­ξεις και στί­χους.

«Τι λέ­ει εδώ;»

Του ζή­τη­σε να της δια­βά­σει ένα δύο ποι­ή­μα­τα ολό­κλη­ρα. Δεν ξε­περ­νού­σαν τη μι­σή σε­λί­δα και οι τί­τλοι τους ήταν μι­κροί, δύο ή τρεις χα­ρα­κτή­ρες το πο­λύ. Υπήρ­χε κά­τι σαν ανα­λο­γία ανά­με­σα στο βι­βλίο, που θα το έπαιρ­νε μα­ζί της χω­ρίς να μπο­ρεί να το δια­βά­σει, και στην ανά­μνη­ση του ποι­η­τή, με τον οποίο δεν θα απο­κτού­σε άλ­λη οι­κειό­τη­τα. Η σκέ­ψη ότι δεν θα έβλε­πε ξα­νά τη γκρί­ζα πό­λη όπου την πή­γε να αγο­ρά­σει τσάι τώ­ρα της προ­κα­λού­σε θλί­ψη.
Κά­ποια στιγ­μή της έδει­ξε τη λέ­ξη «χιό­νι». Ένας κομ­ψός χα­ρα­κτή­ρας που θύ­μι­ζε όχι νι­φά­δα, αλ­λά βι­βλίο ανοι­χτό σε ανα­λό­γιο. Λί­γο με­τά, σε άλ­λη σε­λί­δα, πά­λι ο ίδιος χα­ρα­κτή­ρας, που τώ­ρα εκεί­νη μπό­ρε­σε να τον ανα­γνω­ρί­σει. Ακό­μη κι έτσι, το χιό­νι δη­μιουρ­γού­σε συ­νειρ­μούς με άλ­λες λέ­ξεις στο μυα­λό της, που κά­ποια σχέ­ση πρέ­πει να εί­χαν μ’ αυ­τό που τους συ­νέ­βαι­νε. Απά­τη­το, άσπι­λο, άλιω­το. Δεν το απο­φά­σι­ζε όμως να του το πει. Τε­λι­κά του εί­πε μό­νο ότι της άρε­σε η λέ­ξη «χιό­νι», κι εκεί­νος εί­πε μό­νο πως το χει­μώ­να σ’ αυ­τά τα μέ­ρη χιο­νί­ζει πο­λύ.

ΒΡΕΙ­ΤΕ ΤΑ ΒΙ­ΒΛΙΑ ΤΗΣ Δή­μη­τρας Κολ­λιά­κου ΣΤΟΝ ΙΑ­ΝΟ.