Η πληγή

O Luís Alberto de Cuenca (Μα­δρί­τη, 1950) έχει δη­λώ­σει: Με εν­δια­φέ­ρει η ποί­η­ση της línea clara, η οποία οδη­γεί στην επι­κοι­νω­νία και, κυ­ρί­ως, ξυ­πνά το συ­ναί­σθη­μα. Η línea clara, δηλ. η κα­θα­ρή γραμ­μή, το σα­φές πε­ρί­γραμ­μα —κά­πως σαν το πε­ρί­γραμ­μα στις φι­γού­ρες του κό­μικ Τεν Τεν, κα­τά τον ίδιο τον ποι­η­τή—, εί­ναι προ­φα­νές πως εί­ναι όρος δα­νει­σμέ­νος από τη ζω­γρα­φι­κή, χα­ρα­κτη­ρί­ζει δε την δεύ­τε­ρη πε­ρί­ο­δο της ποι­η­τι­κής του δη­μιουρ­γί­ας, στην οποία ανή­κει και το πα­ρα­πά­νω ποί­η­μα. Η επι­λο­γή της, όμως, προ­κύ­πτει εύ­λο­γα και από την τε­ρά­στια κλα­σι­κή παι­δεία του Λουίς Αλ­μπέ­ρο ντε Κου­έν­κα, κλα­σι­κού φι­λό­λο­γου, ποι­η­τή, δο­κι­μιο­γρά­φου, διά­ση­μου με­τα­φρα­στή αρ­χαί­ων κλα­σι­κών συγ­γρα­φέ­ων, όπως ο Όμη­ρος και ο Ευ­ρι­πί­δης. Ο ποι­η­τής έχει ακό­μη δια­τε­λέ­σει υπουρ­γός παι­δεί­ας στη χώ­ρα του, διευ­θυ­ντής του Φι­λο­λο­γι­κού Ιν­στι­τού­του του Ανώ­τε­ρου Κέ­ντρου Επι­στη­μο­νι­κών Ερευ­νών (CSIC), κα­θώς και της Εθνι­κής Βι­βλιο­θή­κης. Θε­ω­ρεί­ται ως ένας από τους με­γα­λύ­τε­ρους εν ζωή συμ­βο­λι­κούς και υπαρ­ξια­κούς ποι­η­τές της Ισπα­νί­ας, κα­θώς και ως ο κα­τε­ξο­χήν εκ­πρό­σω­πος της poesía transcultural, η οποία συν­δυά­ζει γνώ­ση και ενο­ρα­τι­κή προ­σέγ­γι­ση, πα­ρά­δο­ση και πρω­το­πο­ρία, απο­φεύ­γο­ντας πά­ντα τον ελι­τι­σμό και την ερ­μη­τι­κό­τη­τα. Εί­ναι λοι­πόν κα­τα­νοη­τό το γε­γο­νός ότι ο πο­λυ­πράγ­μων Λουίς Αλ­μπέρ­το ντε Κου­έν­κα, πέ­ρα­σε κο­ντά από το πο­λι­τι­στι­κό κί­νη­μα της movida, κα­θώς και ότι ασχο­λή­θη­κε και με τη στι­χουρ­γι­κή, συ­νερ­γα­ζό­με­νος με την Orquesta Mondragόn και τον δη­μο­φι­λή τρα­γου­δο­ποιό Loquillo.

Ο Λού­ις Αλ­μπέρ­το ντε Κου­έν­κα έχει έρ­θει με­ρι­κές φο­ρές στην Ελ­λά­δα, με­τα­ξύ των οποί­ων και στο 5^ο Φε­στι­βάλ ΛΕΑ (Λο­γο­τε­χνία εν Αθή­ναις), το 2013. Κά­ποια με­τα­φρα­σμέ­να στα ελ­λη­νι­κά ποι­ή­μα­τά του βρί­σκο­νται σε αν­θο­λο­γί­ες και επι­θε­ω­ρή­σεις.

Ομα­δι­κή με­τά­φρα­ση:
Ηλέ­κτρα Ανα­γνώ­στου, Νι­κο­λέ­τα Γιαν­να­κο­πού­λου, Θα­νά­σης Κο­ρώ­νης, Νί­κος Μα­νου­σά­κης, Μα­τί­να Μπί­λια. Συ­ντό­νι­σε ο Νί­κος Πρα­τσί­νης

_____________

Η ομα­δι­κή με­τά­φρα­ση πραγ­μα­το­ποι­ή­θη­κε στο πλαί­σιο του Σε­μι­να­ρί­ου Κα­τάρ­τι­σης Με­τα­φρα­στών 2022-2023, του Κέ­ντρου Γλωσ­σών και Πο­λι­τι­σμών της Ιβη­ρι­κής και της Λα­τι­νι­κής Αμε­ρι­κής Abanico.

Ένα μέ­λος της με­τα­φρα­στι­κής ομά­δας, ο Νί­κος Μα­νου­σά­κης, πα­ρα­τή­ρη­σε πως κά­πως ανά­λο­γο ποί­η­μα, με την ίδια στό­χευ­ση αλ­λά αντλώ­ντας από μια εντε­λώς άλ­λη ποι­η­τι­κή, εί­ναι και το γνω­στό και αγα­πη­τό «Σε βρί­σκει η ποί­η­ση», του Τί­του Πα­τρί­κιου (βλ. https://​www.​oan​agno​stis.​gr/​se-​vriskei-​i-​poiisi-​titos-​pat​riki​os/), πα­ρα­πέ­μπο­ντας μά­λι­στα και σε μια συ­νέ­ντευ­ξή του Έλ­λη­να ποι­η­τή στην οποία εί­χε πει: «Η ποί­η­ση μπο­ρεί να εί­ναι τα πά­ντα: φίλ­τρο ζω­ής, φό­βος θα­νά­του, άσκη­ση εξου­σί­ας, πη­γή μα­ταιο­δο­ξί­ας, κοι­νω­νι­κή στρά­τευ­ση, κα­θα­ρή τέ­χνη, αντί­δο­το για τη μο­να­ξιά, τρό­πος απο­μό­νω­σης από την κοι­νό­τη­τα. Γρά­φω όχι για τα μέ­σα που χρη­σι­μο­ποιεί η ποί­η­ση αλ­λά για το πώς κι­νεί­ται - για το τι εί­ναι σε θέ­ση να μας προ­σφέ­ρει με τη λει­τουρ­γία της. Για να υπάρ­ξει, πά­ντως, η ποί­η­ση θα πρέ­πει να χει­ρα­φε­τη­θεί κα­νείς από την κυ­ριαρ­χία της. Κι ας πω συ­μπλη­ρω­μα­τι­κά πως δεν μπο­ρώ να κα­τα­λή­ξω σε κα­μιά βε­βαιό­τη­τα και σε κα­νέ­να ορι­στι­κό συ­μπέ­ρα­σμα. [...] Η ποί­η­ση βρί­σκει τον κα­θέ­να μας σε συ­γκε­κρι­μέ­νη ώρα ή, για να το δια­τυ­πώ­σω δια­φο­ρε­τι­κά, η ποί­η­ση μπο­ρεί να βρει τον οποιον­δή­πο­τε σε κά­ποια κρί­σι­μη στιγ­μή και να τον επη­ρε­ά­σει βα­θιά».

Nί­κος Πρα­τσί­νης

Τί­πο­τα, ού­τε η φρί­κη η υπό­κω­φη, ού­τε η αλή­θεια
η θο­ρυ­βώ­δης, ού­τε η πι­κρή όψη της αμ­φι­βο­λί­ας,
ού­τε και τού­τη η πυρ­κα­γιά στη ζού­γκλα του κορ­μιού μου
που απει­λεί να μη σβή­σει πο­τέ,
ού­τε η τρο­με­ρή ει­κό­να που χτυ­πά με δύ­να­μη
τα μά­τια μου και βα­σα­νί­ζει το μυα­λό μου,
ού­τε το ανάλ­γη­το παι­γνί­δι, ού­τε η φω­τιά που κα­τα­στρέ­φει
εκεί­νη την άλ­λη ει­κό­να της αρ­μο­νί­ας και της δύ­να­μης,
ού­τε τα λό­για σου, ού­τε οι κι­νή­σεις σου,
ού­τε εκεί­νη η άγρια με­ριά του δρό­μου σου,
θα εμπο­δί­σουν να ανά­ψει στο πλευ­ρό σου
το φως που δί­νει τη ζωή και δί­νει το θά­να­το:
αρ­γά ή γρή­γο­ρα θα τρέ­ξει αί­μα η πλη­γή σου,
και δεν θα εί­ναι και­ρός για λό­για.