Επιστολές ή περί άλλα...

Στη στή­λη αυ­τή δη­μο­σιεύ­ο­νται εν­δια­φέ­ρου­σες επι­στο­λές γνω­στών καλ­λι­τε­χνών (συγ­γρα­φέ­ων, μου­σι­κών, ζω­γρά­φων,...) απευ­θυ­νό­με­νες σε φί­λους, συ­να­δέλ­φους, οι­κεί­ους ή απλώς γνω­στούς, στις οποί­ες ανα­φέ­ρο­νται σε θέ­μα­τα που ου­δε­μία σχέ­ση έχουν με το καλ­λι­τε­χνι­κό τους έρ­γο ού­τε, ει δυ­να­τόν, με τις τέ­χνες γε­νι­κό­τε­ρα. Μπο­ρεί να πρό­κει­ται για θέ­μα­τα προ­σω­πι­κά ή επι­και­ρό­τη­τας, να αφο­ρούν τρα­γι­κά συμ­βά­ντα ή να σα­τι­ρί­ζουν κα­τα­στά­σεις και αν­θρώ­πους. Το πιο ση­μα­ντι­κό κρι­τή­ριο για την επι­λο­γή τους θα εί­ναι το εν­δια­φέ­ρον που πα­ρου­σιά­ζουν, φυ­σι­κά, αλ­λά και το κα­τά πό­σο, μέ­σα από αυ­τές, δια­φαί­νο­νται πλευ­ρές της προ­σω­πι­κό­τη­τας των επι­στο­λο­γρά­φων ή των απο­δε­κτών, που απέ­χουν ή και επι­βε­βαιώ­νουν τη συμ­βα­τι­κή ει­κό­να που έχου­με δια­μορ­φώ­σει στο νου μας για τους καλ­λι­τέ­χνες αυ­τούς σαν άτο­μα. Ως εκ τού­του, η επι­λο­γή των επι­στο­λών εί­ναι κα­θα­ρά υπο­κει­με­νι­κή.

ΕΠΙ­ΣΤΟ­ΛΗ ΤΟΥ
ΒΙ­ΚΤΩ­ΡΟΣ ΟΥ­ΓΚΩ
ΣΤΗΝ
ΓΕ­ΩΡ­ΓΙΑ ΣΑΝ­ΔΗ
____________

3 Σε­πτεμ­βρί­ου (1868)

Ω, με­γά­λη καρ­διά, ναι, θρη­νεί­στε αυ­τή την με­γά­λη καρ­διά. Εσείς βρί­σκε­στε μέ­σα στη δό­ξα, εκεί­νη βρί­σκε­ται μέ­σα στο φέγ­γος.

Σας φι­λώ τα χέ­ρια.

Β. Ου.

Ο Βί­κτορ Ου­γκώ (Victor Hugo, 1802-1885), έστει­λε την επι­στο­λή αυ­τή στην Γε­ωρ­γία Σάν­δη, σαν απά­ντη­ση στη συλ­λυ­πη­τή­ρια επι­στο­λή της για τον θά­να­το της συ­ζύ­γου του Αντέλ (27/8/1868). Την επο­χή εκεί­νη, με­τά την πα­λι­νόρ­θω­ση της μο­ναρ­χί­ας στη Γαλ­λία το 1851, ζού­σε αυ­το­ε­ξό­ρι­στος, στο νη­σί Γκέρν­σεϊ, στην Μ.Βρε­τα­νία, με­τά από τις Βρυ­ξέλ­λες και το νη­σί Τζέρ­σεϊ, δη­μο­σιεύ­ο­ντας λι­βέ­λους κα­τά του Να­πο­λέ­ο­ντα ΙΙΙ. Έζη­σε εξό­ρι­στος μέ­χρι το 1870, οπό­τε με το ξέ­σπα­σμα του Γαλ­λο-Πρω­σι­κού πο­λέ­μου και την ανα­κή­ρυ­ξη της Δη­μο­κρα­τί­ας, επέ­στρε­ψε θριαμ­βευ­τι­κά στη Γαλ­λία.

H Γε­ωρ­γία Σάν­δη (George Sand, 1804-1876, πραγ­μα­τι­κό όνο­μα Ορόρ Ντι­πέν (Aurore Dupin)), ήταν ήδη διά­ση­μη συγ­γρα­φέ­ας στη Γαλ­λία, λέ­γε­ται μά­λι­στα ότι ήταν πιο γνω­στή και από τον Ου­γκώ, με τον οποίο συν­δε­ό­ταν με με­γά­λη φι­λία. Σή­με­ρα εί­ναι πε­ρισ­σό­τε­ρο γνω­στή για την αντι­συμ­βα­τι­κή ζωή της, όπως το ότι ντυ­νό­ταν με αντρι­κά ρού­χα και κά­πνι­ζε δη­μο­σί­ως, αλ­λά και για τις ερω­τι­κές σχέ­σεις της με διά­ση­μους καλ­λι­τέ­χνες της επο­χής, όπως τον Αλ­φρέ ντε Μυ­σέ και, κυ­ρί­ως, τον Φρει­δε­ρί­κο Σο­πέν με τον οποίο έζη­σε δέ­κα χρό­νια.