Λούλα Αναγνωστάκη στο τηλέφωνο

«Πα­ρα­κα­λώ μι­λή­στε με­τά το σή­μα». Όταν το ηχο­γρα­φού­σε, έκα­νε πολ­λές πρό­βες για να βρει τον ρυθ­μό και τον το­νι­σμό της κά­θε λέ­ξης. «Στην αρ­χή ήταν σαν να τους προ­έ­τρε­πα να μι­λή­σουν, το άλ­λα­ξα και τό­νι­σα το “με­τά”, δη­λα­δή να μι­λή­σουν αλ­λά σω­στά, με­τά το σή­μα. Θέ­λω το σή­μα να εί­ναι κά­πως κοι­μι­σμέ­νο, αδιά­φο­ρο, όχι έντο­νο και επι­τα­κτι­κό.»

Με τη Λού­λα Ανα­γνω­στά­κη μι­λού­σα­με στο τη­λέ­φω­νο τα­κτι­κά, με­τά τα με­σά­νυ­χτα, για δε­κα­πέ­ντε πε­ρί­που χρό­νια. Στην αρ­χή μου έβα­ζε να ακού­σω τα ονό­μα­τα όσων εί­χε κα­τα­γρά­ψει ο τη­λε­φω­νη­τής εκεί­νη τη μέ­ρα. Στα­μα­τού­σε σε κά­ποια έκ­πλη­ξη. Συ­νε­χί­ζα­με με τον σχο­λια­σμό της επι­και­ρό­τη­τας: Τι έγρα­ψαν οι εφη­με­ρί­δες, τι πα­ρου­σιά­στη­κε στην τη­λε­ό­ρα­ση και τι ακού­στη­κε στο ρα­διό­φω­νο. Κά­πο­τε μου διά­βα­ζε στον τη­λε­φω­νη­τή, με­τά από ή χω­ρίς προη­γού­με­νη συ­νεν­νό­η­ση, δι­κά της κεί­με­να. Όλες τις ηχο­γρα­φή­σεις τις έχω δια­τη­ρή­σει ψη­φιο­ποι­η­μέ­νες στη Φω­νο­θή­κη μου. Από αυ­τές διά­λε­ξα δύο και από την κά­θε μια απέ­σπα­σα ένα πε­ντά­λε­πτο με τη φω­νή της.

1. «Η μα­κι­γιέζ», ποί­η­μα του Γιάν­νη Κο­ντού από τη συλ­λο­γή Ο αθλη­τής του τί­πο­τα ( 1997), αφιε­ρω­μέ­νο στη Λού­λα Ανα­γνω­στά­κη. Ο φί­λος της ποι­η­τής την εί­χε κα­λέ­σει να το δια­βά­σει σε μια εκ­δή­λω­ση που γι­νό­ταν γι’ αυ­τόν στο Θέ­α­τρο του Γιώρ­γου Αρ­μέ­νη στα Εξάρ­χεια. Έκα­νε απα­νω­τές πρό­βες στο μα­γνη­τό­φω­νο. Της άρε­σαν πο­λύ οι δύο τε­λευ­ταί­οι στί­χοι:

…όπως την έχει αιχ­μα­λω­τί­σει μέ­σα
στην ίδια της τη ζωή.

2. Το τα­ξί­δι μα­κριά (1995). H Λού­λα διά­βα­σε όλο το έρ­γο στο μα­γνη­τό­φω­νο και μου έδω­σε την κα­σέ­τα. Στο πε­ντά­λε­πτο που διά­λε­ξα εδώ, δί­νει σκη­νο­θε­τι­κές οδη­γί­ες. Στον τί­τλο του έρ­γου, που δει­νο­πά­θη­σε κά­πως στο ανέ­βα­σμά του, διέ­κρι­να μια με­τα­φυ­σι­κή διά­στα­ση. Και συ­νέ­πε­σε, όταν έκα­νε η ίδια το μα­κρι­νό της τα­ξί­δι, στις 8 Οκτω­βρί­ου 2017, να βρί­σκο­μαι μα­κριά, στην Αρ­γε­ντι­νή.

Φω­νο­θή­κη: Γιώρ­γος Ζε­βε­λά­κης
Ει­δι­κός συ­νερ­γά­της: Λά­κης Δόλ­γε­ρας