Νικόλαος ο διά Χριστόν Σαλός

( Πσκωφ, Με­γά­λη Τεσ­σα­ρα­κο­στή 1570 )

•••

Όπου την Με­γά­λη Τεσ­σα­ρα­κο­στή του 1570, ο Ιβάν ο Δ΄, ο επι­λε­γό­με­νος Τρο­με­ρός, επα­να­κάμ­ψας από την πυρ­πό­λη­σιν του Νό­βγκο­ροντ, έφτα­σε εν Πσκωφ, δια να πρά­ξει ο παμ­μί­α­ρος, κι εκεί τα ίδια.

Το μα­κά­ριο πε­τει­νό του ου­ρα­νού, ονό­μα­τι Νι­κό­λα­ος, ζων εν τη πό­λει ταύ­τη πε­ρι­φε­ρό­με­νος ως νε­κρός, μο­νο­χί­των και ασάν­δα­λος, διά χει­μώ­νος και θέ­ρους, εις τα χιό­νια και τους καύ­σω­νες, πή­γε στον διοι­κη­τή και τον προ­έ­τρε­ψε να δε­χθεί τον Τρο­με­ρό ηγε­μό­να με τι­μές, κα­τά το έθος. Πα­ρε­τέ­θη­σαν κα­τά μή­κος των δρό­μων, τρά­πε­ζες με ψω­μί κι αλά­τι.

Με­τά το πέ­ρας της Λει­τουρ­γί­ας, ο Ιβάν επηρ­μέ­νος δια την ευ­λά­βειάν του, εκά­λε­σε τον Άγιο να λά­βει την ευ­χή του. Ο ρα­κέν­δυ­τος Νι­κό­λα­ος επαρ­ρη­σιά­σθη, προ­σφέ­ρο­ντας του ένα κομ­μά­τι χοι­ρι­νό κρέ­ας, αι­μα­τό­βρε­χτον.

Εξορ­γι­σμέ­νος ο Ιβάν και έξαλ­λος, ούρ­λια­ξε: «Εγώ εί­μαι Χρι­στια­νός, κρέ­ας δεν τρώ­γω την Σα­ρα­κο­στή!» — «Το αί­μα των Χρι­στια­νών το ρου­φάς όμως με την οκά!», απά­ντη­σε ο Νι­κό­λα­ος.

Ο Ιβάν, διέ­τα­ξε να τον μα­στι­γώ­σουν κι ο σα­λός, άρ­χι­σε να τρα­γου­δά ένα εορ­τα­στι­κό λαϊ­κό τρα­γού­δι. Απο­στο­μώ­θη­κε ο Τρο­με­ρός Ιβάν, τα μά­ζε­ψε κι αιφ­νι­δόν έφυ­γε με τα στρα­τά του.

Ο σα­λός Νι­κό­λα­ος, συ­νέ­χι­σε να ανά­πτει τας καν­δή­λας των νε­κρών και να κοι­μά­ται στον τά­φο, τον οπού ιδί­αις χερ­σίν εί­χε σκά­ψει.