Δεν είναι από σύμπτωση

Η Ryoko Sékiguchi (Χρο­νι­κό κα­τα­στρο­φής, Άγρα 2015) αρ­χί­ζει το ημε­ρο­λό­γιο στις 10 Μαρ­τί­ου 2011 πα­ρα­μο­νή της τρι­πλής κα­τα­στρο­φής –σει­σμός, τσου­νά­μι, πυ­ρη­νι­κό ατύ­χη­μα– στη Φου­κου­σί­μα της Ια­πω­νί­ας. Χρο­νι­κό που επέ­φε­ρε βα­θιά εσω­τε­ρι­κή ανα­τρο­πή στη συγ­γρα­φέα που ζού­σε από το 1997 –σε από­στα­ση– στο Πα­ρί­σι.
Ξα­να­πιά­νου­με το βι­βλίο που κά­τι μας «θυ­μί­ζει». Τρί­τη 10 Μαρ­τί­ου 2020 αρ­χί­ζουν τα πρώ­τα μέ­τρα απο­κλει­σμού για την παν­δη­μία με αφορ­μή τον Covid-19 στην Ελ­λά­δα. Το χρο­νι­κό της και το χρο­νι­κό μας ρέ­ουν εν πα­ραλ­λή­λω. Στις 10 Μαρ­τί­ου η συγ­γρα­φέ­ας εί­χε τε­λειώ­σει με­τά­φρα­ση με τί­τλο Άλ­λες ζω­ές από την δι­κή μου. Το «έρ­γο» αυ­τό θα ζή­σου­με με­τά τις 10 Μαρ­τί­ου στην Ελ­λά­δα όπου πα­ρα­κο­λου­θού­με τη ζωή να εξε­λίσ­σε­ται σαν με­γά­λο ρε­ά­λι­τυ σό­ου όπου όλα δια­μεί­βο­νται μέ­σα από οθό­νες, που απο­κλεί­ουν την ζωή εκτός του γυα­λιού.
Ένας φί­λος της πα­ραγ­γέλ­νει στις 10 Μαρ­τί­ου, λί­γες ώρες πριν το συμ­βάν να του φέ­ρει ένα μα­ντή­λι Ερ­μές όταν πά­ει στο Τό­κιο. Η από­λυ­τη μα­ταιό­τη­τα μπρο­στά στο επερ­χό­με­νο.. Σε λί­γες ώρες η συγ­γρα­φέ­ας βλέ­πει στο facebook την εί­δη­ση για ένα σει­σμό. Τα ηλε­κτρο­νι­κά μέ­σα δί­νουν και παίρ­νουν. Twitter, Facebook, NHK, διο­γκώ­νο­νται σαν κύ­μα όπως και στην Ελ­λά­δα. Οι ει­δή­σεις φτά­νουν θραυ­σμα­τι­κά. Σει­σμός, τσου­νά­μι ανη­συ­χία για τους πυ­ρη­νι­κούς σταθ­μούς.

«Όταν το ξα­να­σκέ­φτο­μαι η πλειο­νό­τη­τα των Ια­πώ­νων πί­στε­ψαν ότι εί­χαν να κά­νουν με μία κα­τα­στρο­φή του τύ­που που εί­χαν βιώ­σει. Όμως πο­τέ δεν εί­ναι το ίδιο. Και τού­τη τη φο­ρά φο­βά­μαι ότι αυ­τό εί­ναι πιο αλή­θεια πα­ρά πο­τέ». Κά­πως έτσι υπο­τί­μη­σαν τον Covid-19, πι­στεύ­ο­ντας ότι εί­ναι μια παν­δη­μία σαν όλες τις άλ­λες. Δεν εί­χα­με σκε­φτεί ότι ο «νέ­ος» ιός έρ­χε­ται στις αρ­χές της τρί­της δε­κα­ε­τί­ας του 21^ου αιώ­να όπου έχει κα­τα­στρα­φεί κά­θε ισορ­ρο­πία του αν­θρώ­που στη σχέ­ση του με τη φύ­ση, το κλί­μα, την τρο­φή, τα ζώα. Πά­νω απ’ό­λα έχει δια­πρα­χθεί ύβρις. Την ύβρη πλη­ρώ­νου­με σε πα­γκό­σμιο επί­πε­δο. Η Ια­πω­νία πλή­ρω­σε ήδη το τί­μη­μα.
Στα ηλε­κτρο­νι­κά μέ­σα τις επό­με­νες ημέ­ρες ει­κό­νες σε υπέρ­θε­ση. Σει­σμοί, τυ­φώ­νες, κύ­μα­τα. Για κά­ποιους απο­τε­λούν πραγ­μα­τι­κές ει­κό­νες σω­μα­τι­κής μνή­μης που θα μεί­νουν χα­ραγ­μέ­νες για πά­ντα. «Το όρα­μα της κα­τα­στρο­φής κολ­λη­μέ­νο στον αμ­φι­βλη­στροει­δή». Όρα­μα που προ­βάλ­λε­ται πά­νω σε άλ­λα πολ­λα­πλά βιώ­μα­τα σει­σμών που όπως λέ­ει η συγ­γρα­φέ­ας την ακο­λου­θούν. Σκέ­πτο­μαι το «οπτι­κό σχή­μα» του Ζακ Λα­κάν. Το εί­δω­λο αντε­στραμ­μέ­νο στον αμ­φι­βλη­στροει­δή, τις ει­κό­νες που έρ­χο­νται από οθό­νες και κι­νη­τά να επι­κα­θή­σουν σε άλ­λες προ­σω­πι­κές τραυ­μα­τι­κές πα­γω­μέ­νες ει­κό­νες διο­γκώ­νο­ντας τον φό­βο. Από­στα­ση. Εκεί έξω υπάρ­χει η Φύ­ση, ο Άλ­λος, το Σώ­μα, το Υπο­κεί­με­νο που στέ­κε­ται απέ­να­ντι στα πράγ­μα­τα ανα­λαμ­βά­νο­ντας την επι­θυ­μία του.

«Γεν­νή­θη­κα δι­καιού­με­νη εξαρ­χής να με θε­ω­ρώ υπο­κεί­με­νο του λό­γου». Σε ένα πα­γκό­σμιο σκη­νι­κό όπου κά­πως βλέ­πουν όλοι την Ια­πω­νία από το 1970, η ίδια παίρ­νει την από­στα­σή της τα­ξι­δεύ­ο­ντας και απο­κτά υπο­κει­με­νι­κό βλέμ­μα και λό­γο. Πε­ρι­γρα­φή κο­ντά σε αυ­τή του Υπο­κει­μέ­νου του Ασυ­νει­δή­του που παίρ­νει από­στα­ση από το Cogito της φι­λο­σο­φί­ας διά­φα­νο ως προς τον εαυ­τό του. Η ίδια η γρα­φή της, θραυ­σμα­τι­κή, με πί­σω μπρος στο χρό­νο και διαρ­κή ανα­φο­ρά στο τυ­χαίο που «συ­μπέ­φτει» με τις διαι­σθή­σεις και τις κι­νή­σεις της εί­ναι πο­λύ κο­ντά σε μία βα­θιά σχέ­ση με τον εαυ­τό, το ασυ­νεί­δη­το, την ποι­η­τι­κό­τη­τα. Εξάλ­λου η ανα­φο­ρά της σε Ιά­πω­νες ποι­η­τές συ­νε­χής.
Στο αμ­φι­θέ­α­τρο του Πα­νε­πι­στη­μί­ου Πα­ρί­σι 4 κό­σμος έχει μα­ζευ­τεί για ανά­γνω­ση ποί­η­σης από τον Ιά­πω­να ποι­η­τή Τα­τσού­χι­κο Ισιι. Επι­κρα­τεί αλ­λό­κο­τη ατμό­σφαι­ρα. Ο Ισιι έχει ήδη γρά­ψει πριν το συμ­βάν ένα τρί­πτυ­χο με τί­τλο «Αναγ­γε­λία στην Αν­θρω­πό­τη­τα» και ξε­κι­νά ως εξής: «Η μέ­ρα που η θά­λασ­σα αφρί­ζει και η γη δο­νεί­ται»…Οι συγ­γρα­φείς και οι καλ­λι­τέ­χνες εί­ναι να απο­ρεί κα­νείς, γρά­φει, που οι δη­μιουρ­γί­ες τους, η σκέ­ψη τους προη­γού­νται ή συ­μπί­πτουν με μία κα­τα­στρο­φή. Η ίδια ανέ­βα­σε οnline ένα ηχη­τι­κό κομ­μά­τι με τί­τλο Πα­ρα­μο­νή την πα­ρα­μο­νή της κα­τα­στρο­φής. Και ένα χρό­νο πριν τε­λεί­ω­σε ένα κεί­με­νο με τί­τλο «Η πα­ρα­μο­νή». Αυ­τή η ανα­ρώ­τη­ση για το πί­σω μπρος στο χρό­νο, το πριν και το με­τά μιας κα­τα­στρο­φής, την «σύμ­πτω­ση» δί­νει τον τί­τλο.
Désastre από το ιτα­λι­κό disastro «Κά­τω από ένα κα­κό άστρο»

23 Μαρ­τί­ου: Εί­ναι ακό­μη αδύ­να­το να με­τρη­θούν οι νε­κροί
25 Μαρ­τί­ου: Με­θυ­σμέ­νος δεί­χνει Για­πω­νέ­ζα «Η ρα­διε­νερ­γή»..
26 Μαρ­τί­ου: Θια­σώ­τες και ενά­ντιοι στην πυ­ρη­νι­κή ενέρ­γεια
27 Μαρ­τί­ου: Οι με­τα­σει­σμοί συ­νε­χί­ζο­νται
30 Μαρ­τί­ου: Δια­τα­γή εκ­κέ­νω­σης της πό­λης

Το ηχη­τι­κό κομ­μά­τι η Πα­ρα­μο­νή που δη­μιούρ­γη­σε με τον μου­σι­κο­συν­θέ­τη Εντί Λα­ντουάρ εί­χε αφορ­μή μια κα­τα­στρο­φή που έγι­νε στην Βο­στώ­νη 15 Ια­νουα­ρί­ου του 1919. Στις 15 Μαρ­τί­ου ήταν η πα­ρα­μο­νή του πυ­ρη­νι­κού ατυ­χή­μα­τος στη Φου­κου­σί­μα. Η 11^η Μαρ­τί­ου 2011 συ­νη­χεί με την 11^η Σε­πτεμ­βρί­ου στην Αμε­ρι­κή. Η Φου­κου­σί­μα και η Χι­ρο­σί­μα, η Φου­κου­σί­μα και το Τσερ­νο­μπίλ, η προ­φη­τι­κή ται­νία Όνει­ρα του Κου­ρο­σά­βα με το τε­λευ­ταίο όνει­ρο στον από­η­χο ενός πο­λύ­χρω­μου κύ­μα­τος ρα­διε­νέρ­γειας που δεν επι­τρέ­πει στους αν­θρώ­πους να ζή­σουν και το αό­ρα­το ιι­κό φορ­τίο που έχει συ­γκλο­νί­σει τον πλα­νή­τη τον Μάρ­τιο του 2020. Έναν πλα­νή­τη ασφυ­κτι­κά πιε­σμέ­νο, βια­σμέ­νο, εγκα­τα­λε­λειμ­μέ­νο. Το χρο­νι­κό τε­λειώ­νει 30 Απρι­λί­ου όριο ανα­φο­ράς για τους πε­ριο­ρι­σμούς μας... Δεν εί­ναι από σύμ­πτω­ση.