Ενότητα Δ΄ - Ex libris

Ο διά­ση­μος ρώ­σος ποι­η­τής Γε­βγκέ­νι Γε­φτου­σέν­κο (1932-2017) δεν έχει κα­τα­χω­ρη­θεί ως ερω­τι­κός. Μας εί­ναι γνω­στός ως μια πρω­τί­στως πο­λι­τι­κή φω­νή (που μας έδω­σε π.χ. το εμ­βλη­μα­τι­κό Μπά­μπι Γιαρ), με στά­ση συ­χνά επι­κρι­τι­κή απέ­να­ντι στο σο­βιε­τι­κό κα­θε­στώς, αλ­λά και κα­τά πολ­λούς αμ­φι­λε­γό­με­νη, με υπό­νοιες για συ­ναλ­λα­γή με την εξου­σία. Εδώ αφή­νου­με στην άκρη τη συ­ζή­τη­ση αυ­τή, κα­θώς τον συ­να­ντά­με σε μια στιγ­μή νε­α­νι­κή σ’ αυ­τό το μι­κρό, λι­τό κομ­ψο­τέ­χνη­μα (ίσως με κά­ποιες αντη­χή­σεις από Αχ­μά­το­βα), το οποίο ξα­να­συ­νά­ντη­σα με­τά από χρό­νια στην πρώ­τη αγ­γλι­κή με­τά­φρα­ση των ποι­η­μά­των του (Penguin 1962), γεν­νώ­ντας μια διά­θε­ση και μιαν απεύ­θυν­ση εξί­σου νε­α­νι­κή, πα­ρά τα 67 μου χρό­νια, που έδω­σε αμέ­σως μια με­τά­φρα­ση ψι­θυ­ρι­στή, πα­ράλ­λη­λη με την ανά­γνω­ση. Η αντι­πα­ρα­βο­λή της αγ­γλι­κής από­δο­σης με το ρω­σι­κό πρω­τό­τυ­πο εκτός από την προ­σθή­κη τί­τλου σε ένα άτι­τλο ποί­η­μα, ανέ­δει­ξε και κά­ποιες μι­κρές δια­φο­ρές στη ροή, κυ­ρί­ως στο τε­λευ­ταίο δί­στι­χο, τις οποί­ες όμως δεν έκρι­να τό­σο ση­μα­ντι­κές ώστε να αλ­λά­ξω την πρώ­τη «ψι­θυ­ρι­στή» με­τά­φρα­ση που μου δό­θη­κε (ανά­λο­γη προς τις δυ­νά­μεις μου) – και την οποία θα ήθε­λα να με­τα­δώ­σω, όπως την πα­ρα­θέ­τω πα­ρα­πά­νω.

Η Πρώ­ι­μη αυ­το­βιο­γρα­φία του Γε­βγκέ­νι Γε­φτου­σέν­κο εκ­δό­θη­κε από τις εκ­δό­σεις των Αδελ­φών Το­λί­δη το 1972, με­σού­σης της δι­κτα­το­ρί­ας, σε με­τά­φρα­ση Αγ­γε­λι­κής Στρα­τη­γο­πού­λου και Τά­κη Μεν­δρά­κου. Το 1977 η Φι­λο­λο­γι­κή Στέ­γη Πει­ραιά σε συ­νερ­γα­σία με τον ομώ­νυ­μο Δή­μο κά­λε­σαν τον Γιε­φτου­σέν­κο να μι­λή­σει και να απαγ­γεί­λει ποι­ή­μα­τά του. Στο ασφυ­κτι­κά γε­μά­το Δη­μο­τι­κό Θέ­α­τρο, ο ποι­η­τής έκα­νε μια συ­γκλο­νι­στι­κή performance.