Οι χάρτινοι κροίσοι

Ξε­κί­νη­σε σαν παι­χνί­δι στα εν­δό­τε­ρα ενός γνω­στού πε­ριο­δι­κού και εξε­λί­χθη­κε σε εν­δια­φέ­ρον πεί­ρα­μα, που συ­νέ­δεε την πραγ­μα­τι­κή οι­κο­νο­μία με τις «πε­ριου­σί­ες» φα­ντα­στι­κών ηρώ­ων. Εν αρ­χή ην το αμε­ρι­κα­νι­κό πε­ριο­δι­κό Forbes που ασχο­λεί­ται, ως γνω­στό, με το χρή­μα, τις επι­χει­ρή­σεις και τον κό­σμο τους. Το πε­ριο­δι­κό εί­ναι επί­σης γνω­στό για τις λί­στες που δη­μο­σιεύ­ει ετη­σί­ως, με τους 400 πλου­σιό­τε­ρους Αμε­ρι­κα­νούς (Forbes 400) και τις πλου­σιό­τε­ρες επι­χει­ρή­σεις πα­γκο­σμί­ως (Forbes Global). Το Forbes, που αυ­το­α­πο­κα­λεί­ται «κα­πι­τα­λι­στι­κό ερ­γα­λείο», πρό­σθε­σε πριν κά­ποια χρό­νια μια ακό­μα λί­στα στις ετή­σιες ανα­φο­ρές του. Με χιου­μο­ρι­στι­κή διά­θε­ση αυ­τή τη φο­ρά, αλ­λά απο­λύ­τως τεκ­μη­ριω­μέ­νη ως προς τα οι­κο­νο­μι­κά της στοι­χεία. Σε αυ­τήν κα­τα­χω­ρού­νταν οι 15 πλου­σιό­τε­ροι (πλην, εντε­λώς φα­ντα­στι­κοί) χα­ρα­κτή­ρες από ται­νί­ες, βι­βλία, τη­λε­ό­ρα­ση, κι­νού­με­να σχέ­δια, βι­ντε­ο­παι­χνί­δια και κό­μικς. Τα τε­λευ­ταία μά­λι­στα, εί­χαν τη με­ρί­δα του λέ­ο­ντος σε αυ­τές τις sui generis χρη­μα­το­οι­κο­νο­μι­κές ανα­λύ­σεις.

«Εί­ναι ωραίο πράγ­μα να εί­ναι κα­νείς υπε­ρή­ρω­ας. Σε πολ­λές πε­ρι­πτώ­σεις, η κυ­ριό­τη­τα μιας τε­ρά­στιας πε­ριου­σί­ας τον βοη­θά να χρη­μα­το­δο­τεί τον αγώ­να του για την κα­τα­πο­λέ­μη­ση του κα­κού.» Αυ­τά ση­μεί­ω­ναν ανα­φε­ρό­με­νοι στα κό­μικς, οι συ­ντά­κτες της σχε­τι­κής λί­στας στην πρώ­τη της έκ­δο­ση (2002). «Απο­φα­σί­σα­με λοι­πόν να ερευ­νή­σου­με τη συ­νο­λι­κή πε­ριου­σία των πιο πλου­σί­ων στα κό­μικς και να δού­με ποιος εί­ναι ο πιο ισχυ­ρός οι­κο­νο­μι­κά.» Προ­φα­νώς, οι συ­ντά­κτες εκεί­νης της λί­στας εκτός των αριθ­μών, αγα­πού­σαν –και διά­βα­ζαν φα­να­τι­κά- κό­μικς. Ο πλού­τος των φα­ντα­στι­κών χα­ρα­κτή­ρων (απο­κλει­στι­κά αμε­ρι­κα­νι­κής προ­έ­λευ­σης) προ­έ­κυ­ψε συν­δυά­ζο­ντας στοι­χεία και ανα­φο­ρές τις οποί­ες άντλη­σαν από τις ει­κο­νο­γρα­φη­μέ­νες σε­λί­δες και αφο­ρού­σαν τις οι­κο­νο­μι­κές δρα­στη­ριό­τη­τες των ηρώ­ων (υπό τη «φα­νε­ρή» τους ταυ­τό­τη­τα), συ­γκρι­τι­κά με τις τρέ­χου­σες τι­μές της κτη­μα­τι­κής αγο­ράς, των επεν­δυ­τι­κών κλά­δων, των επι­χει­ρη­μα­τι­κών απο­δό­σε­ων κ.λπ. Η ετή­σια έκ­δο­ση αυ­τής της πρω­τό­τυ­πης λί­στας δι­ήρ­κε­σε 11 χρό­νια και τερ­μα­τί­στη­κε το 2013. Κά­θε χρό­νο, οι θέ­σεις των χάρ­τι­νων κροί­σων με­τα­βάλ­λο­νταν, ανά­λο­γα με τις με­τα­πτώ­σεις της πραγ­μα­τι­κής οι­κο­νο­μί­ας. Μία μό­νο θέ­ση, η επί­ζη­λη πρώ­τη, πα­ρέ­μει­νε όλη αυ­τή την πε­ρί­ο­δο κα­πα­ρω­μέ­νη από ένα χα­ρα­κτή­ρα των κό­μικς που δεν ήταν, καν, υπε­ρή­ρω­ας. Ο Σκρουτζ Μακ Ντακ δια­τή­ρη­σε στα­θε­ρά τα σκή­πτρα του πλου­σιό­τε­ρου, χά­ρη στο γε­γο­νός ότι δια­θέ­τει ένα γι­γά­ντιο θη­σαυ­ρο­φυ­λά­κιο γε­μά­το χρυ­σά­φι. Το πό­σο πλού­σιος εί­ναι φρό­ντι­σε να το υπεν­θυ­μί­σει εμ­φα­τι­κά ο ίδιος, σε ένα πα­λαιό κό­μικς με τί­τλο «Μή­νυ­μα από τη μυ­στη­ριώ­δη νή­σο». Στο εναρ­κτή­ριο κα­ρέ της ιστο­ρί­ας, που δη­μο­σιεύ­τη­κε το 1954 (και ανα­δη­μο­σιεύ­τη­κε στα ελ­λη­νι­κά το 1989, από το πε­ριο­δι­κό «Ουώλτ Ντίσ­νεϋ Κό­μικ»), το ζά­πλου­το πα­πί κά­νει μα­κρο­βού­τι στο χρυ­σά­φι του, δη­λώ­νο­ντας… ευ­θαρ­σώς το συ­νο­λι­κό πο­σό της πε­ριου­σί­ας του (δια­βά­ζε­ται απνευ­στί): «Πέ­ντε δι­στε­τρά­κι­σε­κα­τομ­μύ­ρια, υπερ­δι­πλο­τε­τρα­πε­ντά­δι­πλα χι­λιά­κις εκα­τομ­μύ­ρια φα­ντα­στι­κο­μύ­ρια υπερ­ζα­πλου­τομ­μύ­ρια δολ­λά­ρια και έξι δε­κά­ρες!»

Έκτο­τε, άλ­λα­ξαν πολ­λά. Στα­θε­ρές χρη­μα­το­οι­κο­νο­μι­κές αξί­ες και δε­δο­μέ­να ανα­τρά­πη­καν. Η πα­γκό­σμια κρί­ση, το αστα­θές πε­ρι­βάλ­λον στο επι­χει­ρείν και η ανά­δυ­ση νέ­ων «παι­κτών» στο κυ­νή­γι του πλού­του, δη­μιούρ­γη­σαν ση­μα­ντι­κές ανα­κα­τα­τά­ξεις στη χάρ­τι­νη πλου­το­κρα­τία. Το κε­νό που άφη­σε η λί­στα του Forbes, φρό­ντι­σαν να ανα­πλη­ρώ­σουν διά­φο­ροι επί­γο­νοι, από πα­νε­πι­στή­μια και ερευ­νη­τι­κά κέ­ντρα, μέ­χρι πε­ριο­δι­κά και ιστο­σε­λί­δες οι­κο­νο­μι­κού εν­δια­φέ­ρο­ντος στις ΗΠΑ, εμ­φο­ρού­με­νοι από τον ίδιο εν­θου­σια­σμό για τα κό­μικς. Συ­γκρί­νο­ντας τα τε­λευ­ταία στοι­χεία που δη­μο­σιεύ­τη­καν, λί­γο πριν την εμ­φά­νι­ση του κο­ρο­ναϊ­ού, με­τα­ξύ τους και σε σχέ­ση με τις πα­λαιό­τε­ρες αναρ­τή­σεις του Forbes, προ­κύ­πτουν αρ­κε­τές εκ­πλή­ξεις. Ο Σκρουτζ Μακ Ντακ δεν εί­ναι πλέ­ον πρω­το­κά­θε­δρος στις νε­ό­τε­ρες λί­στες και βρέ­θη­κε στην 5^η και τε­λευ­ταία θέ­ση της σχε­τι­κής βρα­χεί­ας λί­στας. Κά­ποιοι άλ­λοι, που απου­σί­α­ζαν ή εί­χαν χα­μη­λό­τε­ρες θέ­σεις πριν οκτώ-δέ­κα χρό­νια, τώ­ρα πο­ζά­ρουν σε υψη­λό­τε­ρες θέ­σεις. Εντυ­πω­σια­κό στοι­χείο απο­τε­λεί η πα­ρου­σία, για πρώ­τη φο­ρά σε αυ­τές τις λί­στες, ενός «κα­κού» με με­γά­λη, ωστό­σο, οι­κο­νο­μι­κή ισχύ.

Ξε­κι­νώ­ντας από την τε­λευ­ταία θέ­ση και οδεύ­ο­ντας προς την κο­ρυ­φή, η πε­ντά­δα του πλού­του (επί αμε­ρι­κα­νι­κού, πά­ντα, εδά­φους), έχει ως ακο­λού­θως:

5. Scrooge McDuck
Πε­ριου­σία: 65 δις. $

Στην πε­ρι­πέ­τεια με τί­τλο «Οι κλη­ρο­νό­μοι», δη­μο­σιευ­μέ­νη στα ελ­λη­νι­κά από το πε­ριο­δι­κό «Walt Disney’s Κό­μιξ», ο κά­πο­τε πρώ­τος των πρώ­των σε πλού­το (και τσιγ­γου­νιά) λέ­ει θυ­μω­μέ­νος: «Αν νο­μί­ζεις ότι δια­σκε­δά­ζω πέ­φτεις έξω! Μια νέα γε­νιά επι­χει­ρη­μα­τιών παίρ­νει τα ηνία στον κό­σμο της αγο­ράς.» Τα «δι­στε­τρά­κις κ.λπ.» δο­λά­ρια της πε­ριου­σί­ας του Σκρουτζ Μακ Ντακ ξε­πε­ρά­στη­καν, κα­τά πο­λύ, από τα πλού­τη των αντα­γω­νι­στών του στο χάρ­τι­νο πε­ριου­σιο­λό­γιο. Η πραγ­μα­τι­κή ζωή του Άντριου Κάρ­νε­γκι, ενός Σκο­τσέ­ζου με­τα­νά­στη στην Αμε­ρι­κή που έγι­νε με­γι­στά­νας την πε­ρί­ο­δο της βιο­μη­χα­νι­κής επα­νά­στα­σης, πι­στεύ­ε­ται ότι υπήρ­ξε βα­σι­κή πη­γή έμπνευ­σης του Καρλ Μπαρκς για τη δη­μιουρ­γία του ήρωα. Με τον Εμπε­νί­ζερ Σκρουτζ, από την «Χρι­στου­γεν­νιά­τι­κη ιστο­ρία» του Ντί­κενς να απο­τε­λεί το πρό­τυ­πο για τη δια­βό­η­τη τσιγ­γου­νιά του.
Στο άλ­μπουμ - σύ­νο­ψη της ζω­ής του με τί­τλο «Ο Βί­ος και η Πο­λι­τεία του Σκρουτζ Μακ Ντακ», που υπο­γρά­φει ο Ντον Ρό­σα, πε­ρι­γρά­φε­ται η πε­ρι­πε­τειώ­δης άνο­δός του από τη φτώ­χεια στον ασύλ­λη­πτο (και ασύ­λη­το, πα­ρά τις προ­σπά­θειες της συμ­μο­ρί­ας των Μουρ­γό­λυ­κων) πλού­το. Ο «πιο κο­φτε­ρός από τους κο­φτε­ρούς και πιο έξυ­πνος από τους έξυ­πνους», σύμ­φω­να με την αφή­γη­ση του Ρό­σα, με­τα­νά­στευ­σε από την Σκο­τία στην Αμε­ρι­κή, αντι­με­τώ­πι­σε πολ­λούς κιν­δύ­νους και δυ­σκο­λί­ες, ανα­κά­λυ­ψε στο Κλο­ντάικ χρυ­σά­φι και με το πρώ­το εκα­τομ­μύ­ριο δο­λά­ρια που κέρ­δι­σε από αυ­τό, εγκα­τα­στά­θη­κε στη Λη­μνού­πο­λη το σω­τή­ριο έτος 1902.
Ο αλ­λο­τι­νός λου­στρά­κος της Γλα­σκώ­βης σύ­ντο­μα έγι­νε κυ­ρί­αρ­χος του χρή­μα­τος. Τα­ξί­δε­ψε σε ολό­κλη­ρο τον (υπαρ­κτό και φα­ντα­στι­κό) κό­σμο, ανα­ζη­τώ­ντας το κέρ­δος. Πολ­λα­πλα­σί­α­σε τις εται­ρεί­ες του και αύ­ξη­σε τις επεν­δυ­τι­κές δρα­στη­ριό­τη­τές του, κα­τα­φέρ­νο­ντας να γί­νει το πλου­σιό­τε­ρο μέ­λος της «Λέ­σχης Δι­σε­κα­τομ­μυ­ριού­χων της Λη­μνού­πο­λης». Ωστό­σο, η πα­γκό­σμια οι­κο­νο­μι­κή κρί­ση, στα τέ­λη της προη­γού­με­νης δε­κα­ε­τί­ας, εί­χε συ­νέ­πειες και στο πε­ριε­χό­με­νο του θη­σαυ­ρο­φυ­λα­κί­ου του. Το στοι­χείο αυ­τό αξιο­λο­γή­θη­κε δε­ό­ντως από τους ερευ­νη­τές του –φα­ντα­στι­κού- πλού­του. Ένας από αυ­τούς, κα­τά­φε­ρε να εκτι­μή­σει τη συ­νο­λι­κή αξία της πε­ριου­σί­ας του Σκρουτζ, με­λε­τώ­ντας διά­φο­ρες ει­κο­νο­γρα­φή­σεις του χρη­μα­το­κι­βω­τί­ου. Ο Αμε­ρι­κα­νός Μά­θιου Ρό­μπερτ Πά­τρικ, πιο γνω­στός με το ιντερ­νε­τι­κό όνο­μα MatPat, δο­κί­μα­σε κά­τι πρω­τό­τυ­πο στο λο­γα­ρια­σμό της Nickelodeon, στο facebook: Το 2019, στο «Γε­γο­νός ή Μύ­θος» ερεύ­νη­σε τον πλού­το δια­φό­ρων φα­ντα­στι­κών χα­ρα­κτή­ρων, ανά­με­σά τους και του Σκρουτζ.
Σε αυ­τή την —κυ­ριο­λε­κτι­κά εις βά­θος— έρευ­να, ο MatPat χρη­σι­μο­ποί­η­σε τέσ­σε­ρις δια­φο­ρε­τι­κές με­θό­δους, προ­κει­μέ­νου να υπο­λο­γί­σει τον όγκο του χρυ­σού που πε­ριεί­χε το μυ­θι­κό θη­σαυ­ρο­φυ­λά­κιο. Με­λέ­τη­σε το βά­θος του, το μή­κος της σκά­λας κα­θό­δου προς τον πυθ­μέ­να, κα­θώς και διά­φο­ρα σχε­δια­γράμ­μα­τα του χρη­μα­το­κι­βω­τί­ου που έχουν εμ­φα­νι­στεί κα­τά και­ρούς στην ει­κο­νο­γρά­φη­ση του κό­μικς. Δεν πα­ρέ­λει­ψε να υπο­λο­γί­σει και τα 3 κυ­βι­κά στρέμ­μα­τα τα οποία κα­τα­λαμ­βά­νει το χρυ­σά­φι, κα­τά μία δή­λω­ση του ίδιου του Σκρουτζ. Η επί­μο­νη και πο­λύ­πλο­κη εκτί­μη­ση του MatPat βα­σί­στη­κε στην τι­μή του χρυ­σού ανά ουγ­γιά τη χρο­νιά που συ­νέ­τα­ξε την ανά­λυ­σή του. Χρο­νιά συ­γκρι­τι­κά κα­τώ­τε­ρη ως προς τις τι­μές που έπια­νε ο χρυ­σός πα­λαιό­τε­ρα, με απο­τέ­λε­σμα το πλού­σιο πα­πί να υπο­χω­ρή­σει στην 5^η θέ­ση της λί­στας.

4. Lex Luthor

Πε­ριου­σία: 75 δις. $

Αν ο υπο­βι­βα­σμός του Σκρουτζ Μακ Ντακ απο­τε­λεί έκ­πλη­ξη, ο προ­βι­βα­σμός ενός δια­βό­η­του κα­κο­ποιού στην πρώ­τη τε­τρά­δα προ­κα­λεί με­γα­λύ­τε­ρη έκ­πλη­ξη. Ο Αλε­ξά­ντερ Τζό­ζεφ «Λεξ» Λού­θορ, όπως (σπά­νια) συ­στή­νε­ται με το πλή­ρες ονο­μα­τε­πώ­νυ­μό του, δεν ήλ­θε στα κό­μικς της DC μό­νο ως με­γά­λος αντί­πα­λος του Σού­περ­μαν. Ήλ­θε και ως απει­λή στο οι­κο­νο­μι­κό στά­τους ενός άλ­λου διά­ση­μου ήρωα της εται­ρεί­ας. Διό­τι μπο­ρεί ο Μπά­τμαν (με την ταυ­τό­τη­τα του πλού­σιου Μπρους Γου­έιν) να εί­ναι εξέ­χων επι­χει­ρη­μα­τί­ας στο σύ­μπαν των κό­μικς, αλ­λά υπάρ­χουν και άλ­λοι σαν αυ­τόν. Ο κυ­ριό­τε­ρος αντί­πα­λος εί­ναι η LexCorp, ένας τε­ρά­στιος όμι­λος που διευ­θύ­νε­ται από τον κα­ρα­φλό (λό­γω δυ­στυ­χή­μα­τος) Λεξ Λού­θορ. H LexCorp έγι­νε μία από τις με­γα­λύ­τε­ρες πο­λυ­ε­θνι­κές εται­ρεί­ες πα­γκο­σμί­ως, χά­ρη στην έξυ­πνη (ορι­σμέ­νοι θα την έλε­γαν αδί­στα­κτη) δια­χεί­ρι­σή της από τον σκο­τει­νό ιδρυ­τή. Πρό­κει­ται για ένα πο­λυ­πλό­κα­μο ορ­γα­νι­σμό με ποι­κί­λες θυ­γα­τρι­κές επι­χει­ρή­σεις. Η οι­κο­νο­μι­κή ισχύς του επι­βε­βαιώ­νε­ται (εμ­μέ­σως πλην σα­φώς), σε πολ­λές ιστο­ρί­ες, όπου έχει ανα­φερ­θεί ότι πε­ρισ­σό­τε­ροι από το 1/3 των κα­τοί­κων της Μη­τρό­πο­λης απα­σχο­λού­νται στις εται­ρεί­ες του.
Προ­κει­μέ­νου να κα­τα­λή­ξουν στο συ­νο­λι­κό πο­σό της κα­τ’ εκτί­μη­ση πε­ριου­σί­ας του, συ­ντά­κτες του πε­ριο­δι­κού Money έλα­βαν υπό­ψη τις επι­δό­σεις και απο­δό­σεις των δια­φό­ρων το­μέ­ων στους οποί­ους δρα­στη­ριο­ποιεί­ται η LexCorp. Με βά­ση τις ανα­φο­ρές που έχουν γί­νει σε διά­φο­ρες ιστο­ρί­ες, οι το­μείς αυ­τοί εί­ναι: Έρευ­να και ανά­πτυ­ξη όπλων, φαρ­μα­κευ­τι­κά προ­ϊ­ό­ντα, ρο­μπο­τι­κή, λο­γι­σμι­κά υπο­λο­γι­στών (LexComp), λι­πά­σμα­τα, υδρο­πο­νία, κλι­μα­τι­σμός, δια­χεί­ρι­ση επι­χει­ρή­σε­ων κοι­νής ωφέ­λειας όπως το νε­ρό, το ηλε­κτρι­κό και οι δη­μό­σιες συ­γκοι­νω­νί­ες, το φυ­σι­κό αέ­ριο, τα πε­τρε­λαιοει­δή (LexOil), η επε­ξερ­γα­σία λυ­μά­των και η διά­θε­ση απο­βλή­των.
Οι συ­ντά­κτες του Money δεν πα­ρέ­λει­ψαν να προ­σμε­τρή­σουν δύο ακό­μα, διό­λου ευ­κα­τα­φρό­νη­τες, πη­γές εσό­δων: την αλυ­σί­δα σού­περ μάρ­κετ LexMart και τα ηλε­κτρο­νι­κά παι­χνί­δια Lextendo. Σύμ­φω­να με τους υπο­λο­γι­σμούς τους, μό­νο οι επι­χει­ρή­σεις του Λεξ Λού­θορ κο­στο­λο­γού­νται (σε πραγ­μα­τι­κό επί­πε­δο) γύ­ρω στα 75 δι­σε­κα­τομ­μύ­ρια δο­λά­ρια. Ο ίδιος πα­ρου­σιά­ζε­ται στα κό­μικς ως ένας δια­βο­λι­κά ευ­φυ­ής με­γι­στά­νας, που έχει καλ­λιερ­γή­σει επι­με­λώς τη δη­μό­σια ει­κό­να του για να απο­φύ­γει τις υπο­ψί­ες. Εί­ναι γνω­στός για τις φι­λαν­θρω­πί­ες του, προ­σφέ­ρο­ντας τε­ρά­στια χρη­μα­τι­κά πο­σά σε διά­φο­ρες αγα­θο­ερ­γί­ες. Ήταν εκεί­νος που προ­σπά­θη­σε να ξα­να­χτί­σει την Γκό­θαμ Σί­τι («δί­δυ­μη» πό­λη της Μη­τρό­πο­λης στο αστι­κό το­πίο της DC), με­τά από ένα κα­τα­στρο­φι­κό σει­σμό που ισο­πέ­δω­σε την πό­λη.
Στην πε­ρί­πτω­ση του Λού­θορ όμως, τα πράγ­μα­τα δεν εί­ναι όπως δεί­χνουν. Σε δύο ιστο­ρί­ες της σει­ράς με εν­δει­κτι­κούς τί­τλους για τη συ­ντέ­λεια που επήλ­θε στην Γκό­θαμ Σί­τι («Κα­τα­κλυ­σμός» και «No Man’s Land»), απο­κα­λύ­φθη­καν οι κρυ­φές προ­θέ­σεις του στην ανοι­κο­δό­μη­ση της πό­λης. Με αυ­τό τον τρό­πο μπό­ρε­σε να δη­μιουρ­γή­σει υπό­γεια πε­ρά­σμα­τα στα πε­ρισ­σό­τε­ρα κτή­ρια, προ­κει­μέ­νου να τα χρη­σι­μο­ποι­ή­σει στα μελ­λο­ντι­κά του εγκλή­μα­τα. Ο ρό­λος του Λεξ Λού­θορ ως δια­βο­λι­κού δι­σε­κα­τομ­μυ­ριού­χου, αντι­πα­ρα­βάλ­λε­ται με εκεί­νο του Μπά­τμαν - Μπρους Γου­έιν. Στη σύ­γκρι­ση των οι­κο­νο­μι­κών με­γε­θών τους, ωστό­σο, χά­νει το κα­λύ­τε­ρο πλα­σά­ρι­σμα. Διό­τι, εκτός από τον πλού­το του μα­σκο­φό­ρου τι­μω­ρού, έχει να αντι­με­τω­πί­σει και τον μπε­λά του μι­ση­τού αντι­πά­λου του που ακού­ει στο όνο­μα Σού­περ­μαν. Το να προ­σπα­θείς, άλ­λω­στε, να νι­κή­σεις τον Υπε­ράν­θρω­πο απο­τε­λεί ένα ζη­μιο­γό­νο σπορ, με σο­βα­ρές επι­πτώ­σεις στην κι­νη­τή και ακί­νη­τη πε­ριου­σία σου.

3. Batman
Πε­ριου­σία: 80 δις. $

Με 5 επι­πλέ­ον δι­σε­κα­τομ­μύ­ρια δο­λά­ρια στα πε­ριου­σια­κά του στοι­χεία, ο εκ­πρό­σω­πος του κα­λού Μπά­τμαν (κα­τά κό­σμο Μπρους Γου­έιν) προ­σπερ­νά τον εκ­πρό­σω­πο του κα­κού, Λεξ Λού­θορ, απο­κα­θι­στώ­ντας έτσι την κα­θε­στη­κυία τά­ξη. Η προ­έ­λευ­ση της τε­ρά­στιας πε­ριου­σί­ας του Μπρους Γου­έιν που του πρό­σφε­ρε την διό­λου ευ­κα­τα­φρό­νη­τη τρί­τη θέ­ση στη λί­στα, εξη­γεί­ται εύ­κο­λα από τις ανα­φο­ρές του κό­μικς. Εν ολί­γοις, ο μα­σκο­φό­ρος ήρω­ας εί­ναι γό­νος μιας πο­λύ πλού­σιας οι­κο­γέ­νειας, από την υψη­λή κοι­νω­νία της Γκό­θαμ Σί­τι. Στην πε­ρι­πέ­τεια με τί­τλο «Μπά­τμαν: Οι Πύ­λες της Γκό­θαμ» (2011) απο­κα­λύ­πτε­ται ότι ο ζά­πλου­τος παπ­πούς του ήρωα, Άλαν Γου­έιν, εί­χε συμ­βάλ­λει απο­φα­σι­στι­κά στη δια­μόρ­φω­ση της πό­λης στα τέ­λη του 19ου με αρ­χές του 20ού αιώ­να. Χρη­μα­το­δό­τη­σε το σχε­δια­σμό και την κα­τα­σκευή βα­σι­κών υπο­δο­μών και εμ­βλη­μα­τι­κών κτη­ρί­ων, από γοτ­θι­κές επαύ­λεις μέ­χρι φου­του­ρι­στι­κούς ου­ρα­νο­ξύ­στες, η επι­βλη­τι­κή πα­ρου­σία των οποί­ων πι­στο­ποιεί­ται σε δε­κά­δες εξώ­φυλ­λα και εσω­τε­ρι­κές σε­λί­δες.
Συ­ντά­κτες του πε­ριο­δι­κού επεν­δύ­σε­ων MoneyWeek ανέ­λα­βαν να εκ­δώ­σουν το δι­κό τους πό­ρι­σμα για το εύ­ρος της πε­ριου­σί­ας του Μπρους Γου­έιν-Μπά­τμαν. Στους υπο­λο­γι­σμούς τους εκτί­μη­σαν το γε­γο­νός ότι ο πλού­τος του δεν προ­έρ­χε­ται μό­νο από μια οι­κο­γέ­νεια, αλ­λά από δύο: Ο γά­μος του πα­τέ­ρα του, Τό­μας Γου­έιν, με την Μάρ­θα Κέιν, ένω­σε δύο από τις πιο εύ­πο­ρες οι­κο­γέ­νειες της Γκό­θαμ Σί­τι. Τα πλού­τη των Κέιν προ­ήλ­θαν κυ­ρί­ως από ερ­γο­στά­σια επε­ξερ­γα­σί­ας χη­μι­κών (πα­ρε­μπι­πτό­ντως, σε κά­ποιο από αυ­τά τα ερ­γο­στά­σια συ­νέ­βη τρο­με­ρό ατύ­χη­μα, όταν ένας εγκλη­μα­τί­ας έπε­σε σε μια δε­ξα­με­νή καυ­στι­κών υγρών και εξήλ­θε σώ­ος —αλ­λά όχι αβλα­βής— ως Τζό­κερ).
Ορ­φα­νός από τα παι­δι­κά χρό­νια εξαι­τί­ας της δο­λο­φο­νί­ας των γο­νιών του, ο Μπρους Γου­έιν κλη­ρο­νό­μη­σε την πε­ριου­σία της οι­κο­γέ­νειας, η οποία πε­ρι­λάμ­βα­νε πολ­λές επι­χει­ρή­σεις, ακί­νη­τα, επεν­δύ­σεις και με­το­χές, με απο­τέ­λε­σμα να γί­νει ένας με­γι­στά­νας με τε­ρά­στια οι­κο­νο­μι­κή και κοι­νω­νι­κή ισχύ. Τα χρή­μα­τά του βο­ή­θη­σαν τα μέ­γι­στα στον πό­λε­μό του με τους κα­κο­ποιούς. Ως Μπά­τμαν εί­ναι εξο­πλι­σμέ­νος με το κα­λύ­τε­ρο θω­ρα­κι­σμέ­νο όχη­μα, φο­ρά μια πα­νά­κρι­βη (εκτός από πε­ρι­δεή) προ­στα­τευ­τι­κή στο­λή και εί­ναι εξο­πλι­σμέ­νος με τα πιο σύγ­χρο­να οπλι­κά συ­στή­μα­τα. Μό­νο τα τε­λευ­ταία κο­στί­ζουν ολό­κλη­ρη πε­ριου­σία.
Ανα­ζη­τώ­ντας στοι­χεία για το κό­στος όλων των πα­ρα­πά­νω, φοι­τη­τές του ερευ­νη­τι­κού πα­νε­πι­στη­μί­ου Λι (Lehigh) της Πεν­συλ­βά­νια, αφού «χτέ­νι­σαν» το κό­μικς και τις πρό­σφα­τες ται­νί­ες του Μπά­τμαν, κα­τέ­λη­ξαν σε κά­ποια εν­δια­φέ­ρο­ντα συ­μπε­ρά­σμα­τα σχε­τι­κά με την οι­κο­νο­μι­κή του κα­τά­σταη -άρα και το εύ­ρος της πε­ριου­σί­ας του. Το αμά­ξι και η πο­λυ­έ­ξο­δη συ­ντή­ρη­σή του, η στο­λή (ή μάλ­λον οι στο­λές) στο βε­στιά­ριό του, ο εξο­πλι­σμός και τα ανα­λώ­σι­μα, μα­ζί διά­φο­ρες άλ­λες ανε­λα­στι­κές δα­πά­νες, ανε­βά­ζουν το κό­στος να εί­σαι Μπά­τμαν σε αρ­κε­τά εκα­τομ­μύ­ρια δο­λά­ρια, ετη­σί­ως. Από την άλ­λη, η ζωή του πλέι μπόι, ως Μπρους Γου­έιν, μπο­ρεί να συ­γκα­λύ­πτει την ταυ­τό­τη­τα του Σκο­τει­νού Ιπ­πό­τη, επι­βα­ρύ­νει όμως ση­μα­ντι­κά τις δα­πά­νες του. Πά­ντως, δεν χρειά­ζε­ται να ανη­συ­χεί. Η ναυαρ­χί­δα των οι­κο­νο­μι­κών δρα­στη­ριο­τή­των του, η Wayne Enterprises, εί­ναι πο­λύ επι­τυ­χη­μέ­νη επι­χεί­ρη­ση με κλά­δους στις κα­τα­σκευ­ές, σε συ­στή­μα­τα άμυ­νας και ασφα­λεί­ας, κα­θώς και στις επι­κοι­νω­νί­ες. Εν­δει­κτι­κό της οι­κο­νο­μι­κής ισχύ­ος εί­ναι ότι στον το­μέα των μέ­σων μα­ζι­κής επι­κοι­νω­νί­ας η Wayne Enterprises υπήρ­ξε, σε κά­ποιες ιστο­ρί­ες, ιδιο­κτή­τρια της εφη­με­ρί­δας Ημε­ρή­σιος Πλα­νή­της. Γε­γο­νός που κα­τέ­στη­σε, έστω και για κά­ποια τεύ­χη, το δη­μο­σιο­γρά­φο Κλαρκ Κεντ–Σού­περ­μαν υπάλ­λη­λο του Μπρους Γου­έιν–Μπά­τμαν.

2. Iron Man
Πε­ριου­σία: 100 δις. $

Ο Άντο­νι Έντουαρντ «Τό­νι» Σταρκ εί­ναι διά­ση­μος πλέι μπόι, εκτός από ιδιο­φυ­ής επι­στή­μο­νας - εφευ­ρέ­της. Γιός πά­μπλου­του βιο­μή­χα­νου, υπήρ­ξε ένα παι­δί-θαύ­μα που ει­σή­χθη πα­νη­γυ­ρι­κά στο πε­ρί­φη­μο Τε­χνο­λο­γι­κό Ιν­στι­τού­το Μα­σα­χου­σέ­της, το γνω­στό ΜΙΤ. Σπού­δα­σε στο τμή­μα μη­χα­νι­κής και πή­ρε το δί­πλω­μά του στην τε­χνο­λο­γι­κή έρευ­να και τη φυ­σι­κή, Με δια­κρί­σεις στη μη­χα­νο­λο­γία και τις επι­στη­μο­νι­κές εφαρ­μο­γές, ο Τό­νι Σταρκ ανέ­λα­βε τα ηνία της εται­ρεί­ας του πα­τέ­ρα του, Χά­ουαρντ, σε ηλι­κία μό­λις 21 ετών. Ενέρ­γεια και οπλι­κά συ­στή­μα­τα ήταν οι το­μείς δρα­στη­ριό­τη­τας των επι­χει­ρή­σε­ων του, έως ότου τραυ­μα­τί­στη­κε από μια έκρη­ξη στο θώ­ρα­κα και απή­χθη από εχθρι­κές δυ­νά­μεις. Σύμ­φω­να με το μύ­θο, στη διάρ­κεια της αιχ­μα­λω­σί­ας του κα­τά­φε­ρε να κα­τα­σκευά­σει μια με­ταλ­λι­κή προ­στα­τευ­τι­κή στο­λή, που τον βο­ή­θη­σε να γλυ­τώ­σει.
Σή­μα κα­τα­τε­θέν της ει­κό­νας του εί­ναι αυ­τή η εκ­πλη­κτι­κή στο­λή που τον προ­στα­τεύ­ει, τό­σο εξω­τε­ρι­κά, όσο, κυ­ρί­ως, εσω­τε­ρι­κά, χά­ρη σε μια μα­γνη­τι­κή πλά­κα στο ύψος του στή­θους που εμπο­δί­ζει τα θραύ­σμα­τα που έμει­ναν στο σώ­μα του, να πλη­σιά­σουν την καρ­διά του. Υπο­χρε­ω­μέ­νος να τη φο­ρά, διά βί­ου, κά­τω από το φί­νο κο­στού­μι του επι­χει­ρη­μα­τία Τό­νι Σταρκ, ο Iron Man εν­σω­μά­τω­σε, κυ­ριο­λε­κτι­κά, τη δι­πλή ταυ­τό­τη­τα του υπε­ρή­ρωα σε ένα και το αυ­τό κορ­μί. Στην αφη­γη­μα­τι­κή εξέ­λι­ξη του κό­μικς, ο ήρω­ας βελ­τί­ω­σε τη στο­λή του, προ­σθέ­το­ντας όπλα και άλ­λες τε­χνο­λο­γι­κές συ­σκευ­ές που σχε­δί­α­σε μέ­σω της εται­ρεί­ας του. Από ότι φαί­νε­ται όμως, με αρ­κε­τά βα­ρύ τί­μη­μα στα απο­θε­μα­τι­κά του. Σύμ­φω­να με υπο­λο­γι­σμούς της επι­στη­μο­νι­κής και τε­χνο­λο­γι­κής πλατ­φόρ­μας Mashable, αυ­τή η κα­τα­πλη­κτι­κή στο­λή πι­θα­νό­τα­τα αφαι­ρεί με­γά­λο μέ­ρος του ει­σο­δή­μα­τός του. Η πρω­ταρ­χι­κή κα­τα­σκευή της θα πρέ­πει να στοί­χι­σε γύ­ρω στο 1 εκα­τομ­μύ­ριο δο­λά­ρια, ενώ κά­θε ανα­πα­ρα­γω­γή (λό­γω ζη­μιών από τι­τά­νιες συ­γκρού­σεις με αντι­πά­λους) εκτο­ξεύ­ει το κό­στος στα 7 εκα­τομ­μύ­ρια.

Όμοια με τον Μπρους Γου­έιν, ο Τό­νι Σταρκ δεν έχει πρό­βλη­μα στο ισο­ζύ­γιο πλη­ρω­μών. Χρη­σι­μο­ποιεί την τε­ρά­στια πε­ριου­σία του όχι μό­νο για τις επι­σκευ­ές και τη βελ­τί­ω­ση της χάι-τεκ πα­νο­πλί­ας του. Τα αν­θη­ρό­τα­τα οι­κο­νο­μι­κά τού επι­τρέ­πουν να ανα­πτύσ­σει οπλι­κά συ­στή­μα­τα για τους συ­μπο­λε­μι­στές του στην ομά­δα S.H.I.E.L.D., να εφευ­ρί­σκει και­νο­τό­μες εφαρ­μο­γές, όπως τα τε­χνο­λο­γι­κά προηγ­μέ­να τζετ που χρη­σι­μο­ποιούν οι Εκ­δι­κη­τές, ή τους επα­γω­γείς ει­κό­νας που προ­τι­μούν οι Χ-ΜΕΝ: Μι­κρές συ­σκευ­ές σαν ρο­λόι χε­ριού, που πα­ρά­γουν ένα ολό­γραμ­μα για να κρύ­ψει την πα­ρου­σία του χρή­στη.
Πα­ρά τα έξο­δα στα οποία υπο­βάλ­λε­ται για την προ­σω­πι­κή θω­ρά­κι­ση και τον εξο­πλι­σμό φί­λων και συμ­μά­χων, τα πε­ριου­σια­κά του στοι­χεία μέ­νουν… αλώ­βη­τα. Κά­τι που οφεί­λε­ται στο γε­γο­νός ότι εί­ναι ο πρό­ε­δρος της με­γα­λύ­τε­ρης αμε­ρι­κα­νι­κής εται­ρεί­ας οπλι­κών συ­στη­μά­των, κα­θώς και ο κυ­ριό­τε­ρος προ­μη­θευ­τής της κυ­βέρ­νη­σης — με ό,τι συ­νε­πά­γε­ται αυ­τό. Δεν εί­ναι τυ­χαίο ότι ο δη­μιουρ­γός του ήρωα, Σταν Λι, βά­σι­σε την προ­σω­πι­κό­τη­τα του Τό­νι Σταρκ στον Αμε­ρι­κά­νο επι­χει­ρη­μα­τία Χά­ουαρντ Χιούζ, εξη­γώ­ντας: «Ο Χιούζ ήταν εφευ­ρέ­της, τυ­χο­διώ­κτης, πο­λυ­ε­κα­τομ­μυ­ριού­χος, πλέι μπόι και τρε­λός. Αν εξαι­ρέ­σου­με το τε­λευ­ταίο, ο Τό­νι Σταρκ εί­ναι ο Χά­ουαρντ Χιούζ.» Μάλ­λον αδι­κεί τον ήρωά του, αν σκε­φτού­με ότι όταν πέ­θα­νε ο Χιούζ (1976), η πε­ριου­σία του ανερ­χό­ταν στα 2,5 δις δο­λά­ρια. Με ση­με­ρι­νά δε­δο­μέ­να, γύ­ρω στα 10- 11 δις. Πο­σό ασή­μα­ντο μπρο­στά στα 100 δις. του ήρωα.

1 .Black Panther
Πε­ριου­σία: 90,7 τρις. $

Αν εί­σαι υπε­ρή­ρω­ας και βα­σι­λεύ­εις σε μια χώ­ρα με πο­λύ­τι­μα κοι­τά­σμα­τα στο υπέ­δα­φός της, η πι­θα­νό­τη­τα να κα­τα­κτή­σεις την πρώ­τη θέ­ση στη λί­στα των χάρ­τι­νων κροί­σων γί­νε­ται βε­βαιό­τη­τα. Αυ­τή εί­ναι η πε­ρί­πτω­ση του Μαύ­ρου Πάν­θη­ρα, «κα­το­χυ­ρω­μέ­νου» (όπως και όλοι οι made in USA υπε­ρή­ρω­ες) στην πα­γκό­σμια κοι­νό­τη­τα των ανα­γνω­στών με την πρω­τό­τυ­πη ονο­μα­σία, Black Panther. Εμ­φα­νί­στη­κε στο προ­σκή­νιο το 1966, ση­μειώ­νο­ντας εξαρ­χής αί­σθη­ση. Ήταν ο πρώ­τος αφρο­α­με­ρι­κα­νός υπε­ρή­ρω­ας, πο­λύ πριν εμ­φα­νι­στούν άλ­λοι, ομό­φυ­λοι συ­νά­δελ­φοί του. Έχει όμως κά­τι πα­ρα­πά­νω, που τον κά­νει να ξε­χω­ρί­ζει. Εί­ναι βα­σι­λιάς και προ­στά­της της Γουα­κά­ντα, μιας φα­ντα­στι­κής αφρι­κα­νι­κής χώ­ρας - έθνους. Εκτός από τις υπερ­δυ­νά­μεις που απέ­κτη­σε χά­ρη σε κά­ποιες αρ­χαί­ες τε­λε­τές και ένα μα­γι­κό βό­τα­νο (απο­τε­λώ­ντας δια­βα­τή­ριο για την εί­σο­δό του στη λέ­σχη των υπε­ρη­ρώ­ων), απέ­κτη­σε επί­σης πρό­σβα­ση στα αμύ­θη­τα πλού­τη της χώ­ρας του.
Σε αυ­τό ακρι­βώς το ση­μείο υπει­σέρ­χε­ται μια ανά­λυ­ση φοι­τη­τών του ερευ­νη­τι­κού πα­νε­πι­στη­μί­ου Τζορτζ Ουά­σινγ­κτον. Δη­λώ­νο­ντας φαν του κό­μικς και της πρό­σφα­της, επι­τυ­χη­μέ­νης ται­νί­ας, ανα­ζή­τη­σαν σε αυ­τές τις δύο πη­γές οι­κο­νο­μι­κά στοι­χεία για τη σύ­ντα­ξη της δι­κής τους λί­στας. Βά­ση εκ­κί­νη­σης των φοι­τη­τών υπήρ­ξε η ανα­κά­λυ­ψη, το 2014 στο υπέ­δα­φος της Δη­μο­κρα­τί­ας του Κο­γκό, πλου­σί­ων κοι­τα­σμά­των ετε­ρο­γε­νί­τη. Πρό­κει­ται για ένα ορυ­κτό το οποίο, με κα­τάλ­λη­λη επε­ξερ­γα­σία με­τα­τρέ­πε­ται σε κο­βάλ­τιο, το βα­σι­κό στοι­χείο στις μπα­τα­ρί­ες ιό­ντων λι­θί­ου. Κα­θώς η πα­γκό­σμια ζή­τη­ση για αυ­τές τις μπα­τα­ρί­ες εκτι­νά­χθη­κε το ίδιο συ­νέ­βη και με την τι­μή του κο­βαλ­τί­ου, απο­φέ­ρο­ντας τε­ρά­στια κέρ­δη στη χώ­ρα. Σε αυ­τό βα­σί­στη­καν οι φοι­τη­τές, προ­κει­μέ­νου να κά­νουν τις δι­κές τους εκτι­μή­σεις.
Ση­μα­ντι­κό στοι­χείο για την απο­τί­μη­ση της πε­ριου­σί­ας του υπε­ρή­ρωα απο­τέ­λε­σε το γε­γο­νός ότι το υπέ­δα­φος της χώ­ρας του εί­ναι πλού­σιο σε ένα σπά­νιο κοί­τα­σμα. Σύμ­φω­να με το σε­νά­ριο του κό­μικς, στο μα­κρι­νό πα­ρελ­θόν ένας τε­ρά­στιος με­τε­ω­ρί­της έπε­σε στη Γουα­κά­ντα. Έμει­νε βα­θιά χω­μέ­νος στη γη, μέ­χρι που τον ξέ­θα­ψαν οι πρό­γο­νοι του ήρωα. Το υλι­κό από το οποίο απο­τε­λεί­ται (Βι­μπρά­νιουμ στη γλώσ­σα του κό­μικς) εί­ναι το πιο σκλη­ρό που υπάρ­χει στη Γη. Επει­δή, δε, απο­τε­λεί τό­σο ισχυ­ρό υλι­κό, δεν εί­ναι διό­λου φθη­νό. Αντλώ­ντας ανα­φο­ρές και στοι­χεία από τις σε­λί­δες του κό­μικς, οι φοι­τη­τές κα­τέ­λη­ξαν στο συ­μπέ­ρα­σμα ότι το Βι­μπρά­νιουμ κο­στί­ζει 10.000 δο­λά­ρια το γραμ­μά­ριο, ενώ στα θη­σαυ­ρο­φυ­λά­κια της χώ­ρας ανα­παύ­ο­νται χι­λιά­δες τό­νοι του πα­νά­κρι­βου αυ­τού υλι­κού.  
Με πο­λύ πιο ευ­φά­ντα­στη μέ­θο­δο έκα­νε τις δι­κές της εκτι­μή­σεις μια πα­ρέα ανα­λυ­τών της εται­ρεί­ας Kiplinger, που ασχο­λεί­ται με επι­χει­ρη­μα­τι­κές προ­βλέ­ψεις και πα­ρέ­χει οι­κο­νο­μι­κές συμ­βου­λές. Δι­κή τους αφε­τη­ρία ήταν μια φρά­ση που «ψά­ρε­ψαν» το 2018 από την ομό­τι­τλη ται­νία. «Κά­θε ανά­σα εί­ναι έλε­ος για μέ­να», λέ­ει σε κά­ποια σκη­νή ο πρω­τα­γω­νι­στής. Πώς εκτι­μά­ται πε­ριου­σια­κά μια ανά­σα και δη εκεί­νη του συ­γκε­κρι­μέ­νου υπε­ρή­ρωα; Το ερώ­τη­μα που έθε­σαν οι ανα­λυ­τές δεν ήταν υπο­θε­τι­κό, ού­τε έμει­νε ανα­πά­ντη­το. Έχο­ντας ως μέ­τρο σύ­γκρι­σης τον Μπιλ Γκέιτς, η πε­ριου­σία του οποί­ου ανερ­χό­ταν στα 86,9 δι­σε­κα­τομ­μύ­ρια δο­λά­ρια τη χρο­νιά που διε­ξή­γα­γαν την έρευ­νά τους, υπο­λό­γι­σαν τον πλού­το του χάρ­τι­νου υπε­ρή­ρωα με τη μέ­θο­δο… «δευ­τε­ρό­λε­πτο και ανά­σα». Με άλ­λα λό­για, υπο­διαί­ρε­σαν τη χρο­νιά σε δευ­τε­ρό­λε­πτα και κα­τό­πιν μέ­τρη­σαν πό­ση χρη­μα­τι­κή αξία εί­χε κά­θε δευ­τε­ρό­λε­πτο της ζω­ής του Μπιλ Γκέιτς στη διάρ­κεια εκεί­νης της χρο­νιάς. Με αυ­τά τα… ανα­πνευ­στι­κά και αριθ­μη­τι­κά δε­δο­μέ­να έκα­ναν τις δι­κές τους εκτι­μή­σεις για την τε­ρά­στια πε­ριου­σία του Μαύ­ρου Πάν­θη­ρα. Σύμ­φω­να με κά­ποιες άλ­λες, το ίδιο άτυ­πες (όσο και… ιδιό­τυ­πες) εκτι­μή­σεις από συ­ντά­κτες του οι­κο­νο­μι­κού ιστο­τό­που MarketWatch, τα προ­σω­πι­κά απο­θέ­μα­τα του υπε­ρή­ρωα σε Βι­μπρά­νιουμ εκτι­νάσ­σουν την πε­ριου­σία του στα 90 τρι­σε­κα­τομ­μύ­ρια δο­λά­ρια (για την ακρί­βεια 90,7 τρις). Γε­γο­νός που του χα­ρί­ζει την επί­ζη­λη πρώ­τη θέ­ση στη λί­στα.

_{( Εικονογράφηση: αρχείο Α. Μαλανδράκη )}