ΣΤΙΓΜΑΤΑ

Πριν λίγες μέρες έφυγε σιωπηλά και σεμνά ο συγγραφέας, μεταφραστής κα δημοσιογράφος Θανάσης Γεωργιάδης – τον λέγαμε «Βούδα» για την τεράστια πολυγνωσία του. Ήταν δέκα βιβλιοθήκες μαζί, πληθωρικός, αθόρυβος κι ευγενής. Τρυφερός και διακριτικός – ένα σπουργίτι. Συνεργαστήκαμε επί αρκετά χρόνια στις εφημερίδες Θεσσαλονίκη, Μακεδονία και, πιο στενά, στο περιοδικό Πανσέληνος - για μένα υπήρξε ένας θησαυρός, όχι μόνο γιατί ήταν ακάματος, επινοητικός και εγγύηση σε ότι έγραφε, αλλά γιατί ήταν και ο επικεφαλής διορθωτής του περιοδικού. Ένας σπάνιος φιλόλογος. Είχε μεταφράσει πάρα πολλούς από τους αρχαίους Έλληνες συγγραφείς, (όχι μόνο τους τραγικούς) συνέγραψε την εγκυκλοπαίδεια του Ποντιακού Ελληνισμού, την ιστορία των αρχαίων Θρακών, και αρκετά, πολύ καλά, δικά του μυθιστορήματα και ποιήματα. Εργάστηκε επί χρόνια σε εκδοτικούς οίκους, με τελευταίο τους «Νέους Ορίζοντες». Δυστυχώς ποτέ δεν απέκτησε την φήμη και την αποδοχή που του άξιζαν. Ίσως ήταν και ένα βασικό στοιχείο του χαρακτήρα του να δουλεύει και να προσφέρει αθόρυβα, αποφεύγοντας την δημοσιότητα. Απ’ όσο θυμάμαι δεν υπήρχε άνθρωπος που να μην τον συμπαθεί – πολύ περισσότερο εμείς, στις εφημερίδες, στα περιοδικά και στους λογοτεχνικούς κύκλους της Θεσσαλονίκης που τον αγαπούσαμε πολύ και εντελώς ανεπιφύλακτα. Ήταν σπάνια περίπτωση ανθρώπου και λαμπρού μυαλού – κάθε Σαββατοκύριακο πήγαινε με την γυναίκα του την Γεωργία στην Νικήτη της Χαλκιδικής, στο εξοχικό του, να ταΐσει τις γάτες. Είχαν αρκετές γάτες εκεί, που τους περίμεναν - τα τελευταία χρόνια που τον βρήκαν οι ασθένειες τού έλεγα συχνά να πάμε για κανένα τσίπουρο (όταν συνεργαζόμασταν το κάναμε συχνά) αλλά το απέφευγε υπακούοντας στις συμβουλές των γιατρών. Έσβησε δύσκολα, περιορισμένος στο σπίτι. Άφησε πολύ μεγάλο και σημαντικό έργο και απ’ όσο ξέρω, τουλάχιστον δύο ανέκδοτα μυθιστορήματα. Η παρέα του, η καλοσύνη του, το μυαλό του, η απίστευτη ενεργητικότητα του Θανάση Γεωργιάδη μας έχει σφραγίσει όλους – όποιον τον γνώριζε. Υπήρξε Βούδας. Πραγματικός, βαθύς σοφός, αυτήν την επιπόλαια εποχή. Ένα γλυκύ θηρίο της προσφοράς. Τον αγαπούμε πάντα, τον θυμόμαστε πάντα, σε συναντήσεις με άλλους φίλους. Είναι πάντα παρών στις παρέες μας. Γειά σου, φίλε Θανάση. Οψόμεθα, ως συνήθως.

Ο Θανάσης Γεωργιάδης (1944-2022) γεννήθηκε στους Γεωργιανούς Ημαθίας. Σπούδασε ελληνική και αγγλική φιλολογία. Επί δεκαετίες εργαζόταν ως επιμελητής εκδόσεων. Μετέφρασε περισσότερα από τριακόσια έργα, συνεργάστηκε με πολυάριθμα έντυπα και διηύθυνε την έκδοση λογοτεχνικών περιοδικών. Εξέδωσε τις ποιητικές συλλογές Η αντιθετική όσο και ισόμερη βιολογία της Ελισάβετ Π. Γεωργιάδου (1983), Ο μέγας διάκοσμος (1984), Ύπνοι και θάνατοι (1989), Ωδές 1-4 (1991), Μικρή γεωγραφία (2000), τα πεζογραφήματα Αλέξανδρος (1996), Αλέξανδρος -Ο Θείος Γνόφος (2001), το μυθιστόρημα Το βιβλίο του Ιορδάνη Γαβρά (2001), τα ιστορικά μελετήματα Η αρχαία Μακεδονία κατά τον Στράβωνα (1991), Θράκη και Θράκες στην αρχαιότητα (1998), Περίπλους Ευξείνου (2001).

Ο Τεό Ταρσού ήταν ένας ήρεμος και φιλοσοφημένος άνθρωπος, τσαγκάρης στο επάγγελμα, απόγονος του Θεόδωρου Ταρσού, Έλληνα στην καταγωγή, όγδοου Αρχιεπισκόπου του Καντέρμπερι και ιδρυτή της περίφημης ομώνυμης Εκκλησιαστικής Σχολής. Μια μέρα επισκέφθηκε τον Τεό ένας νεαρός φίλος του, Έλληνας και αυτός στην καταγωγή, στο τσαγκαράδικο που είχε σε ένα στενό αδιέξοδο δρομάκι κοντά στην Αρχιεπισκοπή και του εκμυστηρεύτηκε αγανακτισμένος τις δυσκολίες που περνούσε. «Δεν αντέχω άλλο», του είπε, «οι μέρες μου είναι ατέλειωτες, οι νύχτες μου είναι ατέλειωτες, τα βάσανά μου ατέλειωτα. Η μάνα μου», συνέχισε, «είναι κατάκοιτη, ο πατέρας μου αλκοολικός, η αδελφή της μητέρας μου δεν μπορεί να μείνει στιγμή μόνη της κι εγώ είμαι αναγκασμένος να τους φροντίζω όλους. Αν βάλω κάτω τα χρόνια τους φθάνουν και οι τρεις τα 280, δηλαδή αν διαιρέσω διά τρία, η μέση ηλικία του καθενός είναι σχεδόν 94, άσε που σίγουρα κρύβουν από δυο με τρία χρόνια ο καθένας· αν τα προσθέσω κι αυτά και τα πολλαπλασιάσω επί τρία, φθάνουν και οι τρεις τα 291 χρόνια, μαζεύονται κοντά τρεις αιώνες».

«Κάνεις λάθος πράξεις», του είπε ο Τεό Ταρσού, «αφαίρεσε από τη λέξη ατέλειωτες το α και θα μείνει το τέλειωτες, αφαίρεσε κι άλλο λίγο και θα μείνει το τέλειες· όλα μέλι γάλα λοιπόν κι όλα αυτά με δυο μικρές αφαιρέσεις. Συμπέρασμα αγαπητέ μου φίλε: η αφαίρεση είναι πάντα η κατάλληλη πράξη __ μη με κοιτάς παράξενα, ότι κατάλαβες κατάλαβες», είπε και τον χτύπησε στην πλάτη φιλικά.

Κυρίες και κύριοι, αγαπητοί συνάδελφοι και φίλοι θεατές, έχει ειπωθεί επανειλημμένως πως οι καρέκλες είναι για τους ορθίους. Δεν είναι ορθό να υπάρχουν κενές καρέκλες και ταυτόχρονα να υπάρχουν όρθιοι. Αφενός επειδή οι καρέκλες δεν φεύγουν και αφετέρου επειδή οι όρθιοι θα φύγουν, αδυνατώντας να στέκονται ενώ ο ομιλητής, εν τη ρύμη του λόγου, δεν αντιλαμβάνεται τα όρια της ορθοστασίας, που συμπίπτουν με τον ωροσκόπο της ομιλίας του. Παραμένοντας άδειες οι καρέκλες υπάρχει κίνδυνος να συρθούν επί της επιφανείας του δαπέδου, προκαλώντας θορύβους που καλύπτουν τους ορθίους που σπεύδουν να αποχωρήσουν, ενώ οι μη καθήμενοι σέρνοντας εδώ και εκεί τις καρέκλες εξασφαλίζουν διάδρομο προς την έξοδο, που δεν είναι κλειστή, καθώς μία καρέκλα βρίσκεται εκεί για να μην κλείνει, αποτρέποντας τον πανικό, μόλις ο ομιλητής αρχίσει να κατακεραυνώνει το ακροατήριο των ορθίων, επισημαίνοντας ότι με το να μην κάθονται ορθώνουν ακουστικά και άλλα εμπόδια για τους καθισμένους, στους οποίους ορθώς απευθύνεται και όχι σε ορθίους ενώ καρέκλες παραμένουν κενές, όπως έχει ήδη αναφερθεί.

Για ποιόν λόγο, αγαπητοί συντοπίτες, υπάρχουν όρθιοι, που ορθογραφικά παραπέμπουν σε ορθοσκόπηση ή εξέταση του ορθού εντέρου, ενώ οι καρέκλες είναι κενές;

Απάντηση θα έπρεπε να είχε δοθεί από την επιστήμη, που περί άλλων δαρβινίζει και φροϋντοποιείται ωστόσο, επικαλούμενη τις βλαβερές συνέπειες των πολλών εξηγήσεων, αλλά και των λίγων, καθώς και τα δρομολόγια που ακολουθούν οι Ερινύες έχοντας πάρει στο κυνήγι τον ορθολογισμό, διότι των ορθίων τους λογισμούς βαραίνει ένα συναίσθημα που δεν κάθεται, ενώ τίποτε άλλο δεν είναι η μετριοφροσύνη παρά η τέχνη του να προάγεις τη γοητεία σου παριστάνοντας ότι δεν την έχεις αντιληφθεί. Οι συλλογισμοί και τα αισθήματα αυτά ρυθμίζουν τη ροή των ποταμών, άνω ή κάτω, αρδεύοντας βραδυπορούσες και άρδην καταστάσεις, που στερεύουν ή ξεχειλίζουν κατά το δοκούν, καθυστερώντας και επισπεύδοντας την κίνηση των κορμών των δέντρων, από τους οποίους εν τέλει, παρά τις νεροποντές, το ψιλόβροχο, τις καταιγίδες και τις ξηρασίες, ξυλουργούνται και οι εν λόγω καρέκλες, εφόσον δεν πρόκειται για πλαστικές κατασκευές ή απευκταία για την έδρα καθίσματα από κάποιο ακαθόριστο υλικό. Ας μην επεκταθούμε όμως σε καθέκαστα που τον καθένα μπορεί να απασχολούν στο καθιστικό του.

Αγαπητοί ακροατές, παρακαλείσθε όπως οπισθοδρομώντας από εμπρός προς τα πίσω επεκταθείτε στις κενές καρέκλες, συγκαλύπτοντας την ακατάπαυστη ροή συναισθημάτων και συσκέψεων μέχρι αφυγράνσεως, εν μέσω της οποίας στεγνώνουν πρωτότυπα πειράματα, ενώ καθήμενος ο βίος αναπολεί τη ζωή που στέκει όρθια, με ορθοστάτες την αθανασία και τον θάνατο. Έχοντας όλοι καθήσει, ας σηκωθούμε από τις καρέκλες για να κρατήσουμε ορθώς ενός λεπτού σιγή για το τέλος του έτους.

Κανένα πλάσμα να μη ζήσει αυτό που δεν έζησε το πλάσμα αυτό. Σπάραζε η καρδιά μου – είπε η μητέρα της, πετώντας στα σκουπίδια την πίτσα – βλέποντας τριών ετών παιδί να κάθεται και να τρώει μόνο του ένα κομμάτι πίτσα, σε ένα τραπέζι με 27 θέσεις, στον χώρο που είχε διακοσμηθεί για το παιδικό πάρτι. Επτά από τις οικογένειες, που είχαν ανταποκριθεί θετικά στην πρόσκληση, άλλαξαν γνώμη το πρωί της ίδιας ημέρας, ενώ οι υπόλοιπες δεν ειδοποίησαν καν ότι δεν θα έρθουν. Ούτε τηλεφωνήματα για ευχές δεν έγιναν, έστω και αν χωρίς ορθίους δικαιολογούνται οι κενές καρέκλες. Καλές γιορτές.

Η ενοχή έπεται

Προηγουμένως

Τρέχοντας επιτόπου / Δράχου Χούδρα - Χάρτης (hartismag.gr)

Παράπονα που μας περιήλθαν / Δράχου Χούδρα - Χάρτης (hartismag.gr)

Πώς περπατά η νύχτα (συμβουλές) / Δράχου Χούδρα - Χάρτης (hartismag.gr)

Ατυχή συμβάντα και θεραπείες / Δράχου Χούδρα - Χάρτης (hartismag.gr)

——————————

Η σύνθεση «Για τον Ιούλιο Βερν» είναι του Δημήτρη Καλοκύρη (1976)

——————————