Cleansed (Kαθαροί, πια)

__________________

Το "In-Yer-Face Theatre" είναι ένα θεατρικό κίνημα που αναδυόταν στα τέλη της δεκαετίας του 1980 και κορυφώθηκε στα 1990s στο Ηνωμένο Βασίλειο. Το όνομά του προέρχεται από τον όρο "in your face" που σημαίνει κυριολεκτικά "μπροστά στο πρόσωπο σας" και αντιπροσωπεύει τον τρόπο με τον οποίο αυτό το είδος θεάτρου παρουσίαζε πολύ έντονες και συγκλονιστικές σκηνές, με έντονη βία, σεξουαλικό περιεχόμενο, και ακατάλληλα θέματα που αναδείκνυαν τις σκοτεινές πλευρές της ανθρώπινης ψυχής.
Η Sarah Kane αποτελεί μία από τις πιο σημαντικές προσωπικότητες αυτού του κινήματος. Γεννήθηκε στις 3 Φεβρουαρίου 1971 στο Brentwood του Ηνωμένου Βασιλείου. Από μικρή ηλικία, έδειξε το ενδιαφέρον της για τη λογοτεχνία και το θέατρο. Σπούδασε θέατρο στο Πανεπιστήμιο του Μπρίστολ, και θεατρική γραφή στο Πανεπιστήμιο Birmingham. Το 1995, ολοκλήρωσε το πρώτο της θεατρικό έργο με τίτλο «Blasted», το οποίο προκάλεσε μεγάλο σάλο λόγω της βίας και της ακαταλληλότητας του περιεχομένου του. Παρ' όλες τις αντιδράσεις, το έργο αναγνωρίστηκε για την πρωτοποριακή του δομή και την εντυπωσιακή χρήση της γλώσσας.
Η καριέρα της Sarah Kane συνεχίστηκε με άλλα δημιουργικά και πρωτοποριακά έργα, όπως το «Phaedra's Love» (1996), το «Cleansed» (1998) και το «4.48 Psychosis» (1999), το οποίο γράφτηκε λίγο πριν από τον θάνατό της.
H Sarah Kane αντιμετώπισε σοβαρές προσωπικές δυσκολίες και αγωνίστηκε με ψυχολογικά προβλήματα. Το 1999, στα 28 της χρόνια, αποφάσισε να βάλει τέλος στη ζωή της.
Η Sarah Kane αποτελεί παράδειγμα ενός δημιουργού που ανατρέπει τα στάνταρ του θεάτρου και αναδεικνύει τη δύναμη της τέχνης ως μέσο έκφρασης των πιο σκοτεινών ανθρώπινων συναισθημάτων. Η συνεισφορά της στον πολιτισμό παραμένει ζωντανή και σημαντική για την σύγχρονη θεατρική σκηνή.

Το «Cleansed» είναι το τρίτο έργο της Sarah Kane. Αρχικά ανέβηκε το 1998 στο Royal Court Theatre Downstairs του Λονδίνου. Στην Ελλάδα ανέβηκε το 2001 από τον Λευτέρη Βογιατζή στο θέατρο Ροές με τον τίτλο «Καθαροί, πια.» Είναι από τα σημαντικότερα έργα της Sarah Kane και ίσως το μόνο που δεν κυκλοφορεί μεταφρασμένο στα ελληνικά καθώς η μετάφραση της Τζένης Μαστοράκη που χρησιμοποιήθηκε για την παράσταση του Βογιατζή είναι εξαντλημένη εδώ και τουλάχιστον είκοσι χρόνια.
Ο τίτλος «Cleansed» είναι πολύ ανοιχτός για αποδόσεις και ερμηνείες. Το «καθαροί, πια» είναι μια πολύ εύστοχη επιλογή της Τζένης Μαστοράκη. Ο τίτλος που επέλεξα εγώ για το έργο είναι «Καθαρμός». Η λέξη είναι δανεισμένη από την αρχαία Ελλάδα. Κατά τη γνώμη μου αυτή η λέξη αντιπροσωπεύει πλήρως το έργο της Sarah Kane καθώς και την τελετουργία που κρύβει. Παραθέτω ένα σύντομο λήμμα για τη λέξη:

«Ο καθαρμός είναι μια κεντρική πράξη τού ελληνικού τρόπου λατρείας. Με το τελετουργικό αυτό επιτυγχάνουμε την κάθαρση του σώματος και της ψυχής μας καθώς και του χώρου που μας περιβάλλει. Καθαρμό τελούμε όταν και όποτε κρίνουμε απαραίτητο. Αν συνοδεύεται από άλλη Τελετή, πάντοτε προηγείται αυτής. Ο Καθαρμός τελείται κυρίως με τα Κοσμικά Καθαρτικά Στοιχεία τού Πυρός και τού ΄Υδατος αλλά και τού Αέρος. Με το πέρας της Πράξης η καθαρτήρια επίδραση στο χώρο στο σώμα και στη ψυχή επιφέρει τη γαλήνη και μας προετοιμάζει για την επαφή μας με το Θείο.»

^{( Σ Κ Η Ν Ε Σ )}

Σκηνή δεύτερη

Ο Ροντ και ο Καρλ κάθονται στο γρασίδι ακριβώς πίσω απ’ τον φράχτη του πανεπιστημίου.
Κατακαλόκαιρο - ο ήλιος λάμπει.
Ακούγονται ήχοι από ένα ματς κρίκετ που διαδραματίζεται στην άλλη πλευρά του φράχτη.
Ο Καρλ βγάζει το δαχτυλίδι του.

Καρλ Μπορώ να έχω το δαχτυλίδι σου;
Ροντ Δεν πρόκειται να σε παντρευτώ, Καρλ.
Καρλ Πού το ξέρεις;
Ροντ Δεν πρόκειται να παντρευτώ κανέναν.
Καρλ Θέλω να έχεις το δαχτυλίδι μου.
Ροντ Για ποιο λόγο ;
Καρλ Σαν μια ένδειξη.
Ροντ Τι ένδειξη ;
Καρλ Αφοσίωσης.
Ροντ Τρεις μήνες γνωριζόμαστε. Είναι αυτοκτονία.
Καρλ Σε παρακαλώ.
Ροντ Θα πέθαινες για μένα;
Καρλ Ναι.
Ροντ (απλώνει το χέρι του) Δεν μ’ αρέσουν αυτά.

Ο Καρλ κλείνει τα μάτια του και βάζει το δαχτυλίδι στο δάχτυλο του Ροντ

Ροντ Τι σκέφτεσαι;
Καρλ Ότι θα σ’ αγαπώ για πάντα.
Ροντ (γελάει)
Καρλ Ότι δεν θα σε προδώσω ποτέ.
Ροντ (γελάει περισσότερο)
Καρλ Ότι δεν θα σου πω ποτέ ψέματα.
Ροντ Μόλις το έκανες.
Καρλ Μωράκι μου—
Ροντ Αγάπη μου γλυκέ μου μωράκι μου έχω και όνομα. Μ’ αγαπάς τόσο πολύ που δεν μπορείς να θυμηθείς το όνομά μου;
Καρλ Ροντ.
Ροντ Ροντ. Ροντ.
Καρλ Μπορώ να έχω το δαχτυλίδι σου;
Ροντ Όχι.
Καρλ Γιατί όχι;
Ροντ Εγώ δεν θα πέθαινα για σένα.
Καρλ Δεν πειράζει.
Ροντ Δεν μπορώ να σου υποσχεθώ τίποτα.
Καρλ Δεν με πειράζει.
Ροντ Πειράζει όμως εμένα.
Καρλ Σε παρακαλώ.
Ροντ (βγάζει το δαχτυλίδι του και το δίνει στον Καρλ)
Καρλ Θα μου το βάλεις στο δάχτυλό μου;
Ροντ Όχι.
Καρλ Σε παρακαλώ.
Ροντ Όχι.
Καρλ Δεν περιμένω τίποτα.
Ροντ Κι όμως περιμένεις.
Καρλ Δεν χρειάζεται να πεις κάτι.
Ροντ Χρειάζεται.
Καρλ Μωρό μου, σε παρακαλώ.
Ροντ Που να πάρει/ο διάολος –
Καρλ Ροντ, Ροντ, συγγνώμη. Σε παρακαλώ.
Ροντ (παίρνει το δαχτυλίδι και το χέρι του Καρλ)
Λοιπόν άκου. Θα τα πω μία φορά.
(Βάζει το δαχτυλίδι στο δάχτυλο του Καρλ)
Σ’ αγαπάω τώρα.
Είμαι μαζί σου τώρα.
Θα κάνω ό,τι καλύτερο μπορώ, από στιγμή σε στιγμή,
για να μη σε προδώσω.
Τώρα.
Αυτά. Τίποτα περισσότερο. Μη με κάνεις να σου πω ψέματα.
Καρλ Εγώ δεν σου λέω ψέματα.
Ροντ Μη κάνεις σαν παιδί.
Καρλ Δεν θα σε απαρνηθώ ποτέ.
Ροντ Καρλ. Όποιον και να σκεφτείς, οποιονδήποτε, κάποιος, κάπου, βαρέθηκε κάποια στιγμή να το γαμάει.
Καρλ Γιατί είσαι τόσο κυνικός;
Ροντ Μεγάλωσα πια.
Καρλ Τριάντα τεσσάρων είσαι.
Ροντ Τριάντα εννιά. Σου είπα ψέματα.
Καρλ Και πάλι.
Ροντ Μη με εμπιστεύεσαι.

Παύση

Καρλ Σε εμπιστεύομαι.

Φιλιούνται.
Ο Τίνκερ παρακολουθεί.

Σκηνή τέταρτη

Το Κόκκινο δωμάτιο - το κλειστό γήπεδο του πανεπιστημίου.
Ο Καρλ ξυλοκοπείται άγρια από ένα αόρατο πλήθος ανδρών.
Ακούμε ήχους χτυπημάτων και το σώμα του Καρλ αντιδρά σα να τα δέχεται.
Ο Τίνκερ σηκώνει το χέρι του. Ο ξυλοδαρμός σταματάει.
Κατεβάζει το χέρι του. Ο ξυλοδαρμός συνεχίζεται.

Καρλ Σε παρακαλώ. Γιατρέ. Σε παρακαλώ.

Ο Τίνκερ σηκώνει το χέρι του. Ο ξυλοδαρμός σταματάει.

Τίνκερ Ναι;
Καρλ Δεν αντέχω—
Άλλο.

Ο Τίνκερ κατεβάζει το χέρι του.
Ο ξυλοδαρμός συνεχίζεται μεθοδικά μέχρι που ο Καρλ χάνει τις αισθήσεις του.
Ο Τίνκερ σηκώνει το χέρι του. Ο ξυλοδαρμός σταματάει.

Τίνκερ Μη τον σκοτώσετε.
Αφήστε τον.

( Φιλάει τρυφερά το πρόσωπο του Καρλ,)

Καρλ (ανοίγει τα μάτια του)

Τίνκερ Υπάρχει ένας κατακόρυφος άξονας μέσα στο σώμα σου,
μια ευθεία γραμμή μέσα απ’ την οποία μπορεί να
περάσει ένα αντικείμενο χωρίς να
σε σκοτώσει ακαριαία. Ξεκινάει από εδώ.

(Πιάνει τον πρωκτό του Καρλ.)

Καρλ (σφίγγεται φοβισμένος)
Τίνκερ Μπορώ να πάρω ένα παλούκι, να το χώσω από
εδώ αποφεύγοντας όλα τα
ζωτικά σου όργανα, μέχρι να βγει από εδώ.

(Πιάνει τον δεξιό ώμο του Καρλ.)

Φυσικά εν τέλει θα πεθάνεις. Από ασιτία αν δεν σε
βρει τίποτα άλλο πρώτα.

Το παντελόνι του Καρλ κατεβαίνει και ένα παλούκι χώνεται κάποια εκατοστά μέσα τον πρωκτό του.

Καρλ Για το Θεό μη
Τίνκερ Πως τον λένε τον γκόμενό σου;
Καρλ Για το Θεό
Τίνκερ Μπορείς να περιγράψεις τα γεννητικά του όργανα;
Καρλ Μη
Τίνκερ Πότε ήταν η τελευταία φορά που του έγλειψες τον πούτσο;
Καρλ Εγώ
Τίνκερ Τον παίρνεις από κώλο;
Καρλ Σε παρακαλώ
Τίνκερ Αφού δεν τον δίνεις, το βλέπω.
Καρλ Μη.
Τίνκερ Κλείσε τα μάτια και φαντάσου ότι σε γαμάει εκείνος.
Καρλ Σε παρακαλώ για το Θεό μη εγώ
Τίνκερ Ρόντνεϊ Ρόντνεϊ σκίσε με στα δύο.
Καρλ Σε παρακαλώ για τον Θεό γαμώτο μη με σκοτώσεις
Τίνκερ Σ’ αγαπάω Ροντ εγώ θα πέθαινα για σένα.
Καρλ Όχι εμένα σε παρακαλώ όχι εμένα μη με σκοτώσεις
τον Ροντ όχι εμένα
μη με σκοτώσεις ΤΟΝ ΡΟΝΤ ΟΧΙ ΕΜΕΝΑ ΤΟΝ ΡΟΝΤ ΟΧΙ ΕΜΕΝΑ

Το παλούκι αφαιρείται.
Ο Ροντ πέφτει από μεγάλο ύψος και προσγειώνεται δίπλα στον Καρλ.
Σιωπή.

Τίνκερ Δεν θα σκοτώσω κανέναν απ’ τους δυο σας.
Καρλ Δεν μπόρεσα να κάνω τίποτα, Ροντ, βγήκε από το
στόμα μου προτού προλάβω να—
Τίνκερ Σσσ σσσ σσσ
Μη σε νοιάζει.

(Χαϊδεύει τα μαλλιά του Καρλ.)

Δείξε μου τη γλώσσα σου.

Ο Καρλ βγάζει έξω τη γλώσσα του.
Ο Τίνκερ βγάζει ένα τεράστιο ψαλίδι και κόβει τη γλώσσα του Καρλ.
Ο Καρλ κουνάει τα χέρια του, με το στόμα ορθάνοιχτο, γεμάτο αίματα, δεν βγαίνει κανένας ήχος.
Ο Τίνκερ βγάζει το δαχτυλίδι από το δάχτυλο του Ροντ και το βάζει στο στόμα του Καρλ.

Τίνκερ Κατάπιε το.
Καρλ (το καταπίνει)

Σκηνή όγδοη

Λάσπη. Ακριβώς πίσω απ’ τον φράχτη του πανεπιστημίου.
Βρέχει.
Οι ήχοι από έναν αγώνα ποδοσφαίρου ακούγονται από την άλλη πλευρά του φράχτη.
Ένας αρουραίος τριγυρνάει ανάμεσα στον Ροντ και τον Καρλ.

Ροντ Μωράκι μου.
Καρλ (κοιτάζει τον Ροντ
Ανοίγει το στόμα του. Δεν βγαίνει ήχος)
Ροντ Θα με σταύρωναν κι εσύ θα κοίταζες.
Καρλ (προσπαθεί να μιλήσει. Τίποτα.
Χτυπάει το έδαφος με αγανάκτηση.
Χώνει τα χέρια του στη λάσπη και αρχίζει
να γράφει όσο ο Ροντ μιλάει)

Ροντ Και οι αρουραίοι θα τρώγανε το πρόσωπό μου. Ε και.
Και εγώ το ίδιο θα έκανα, μόνο που εγώ δεν είπα ποτέ πως δεν
θα το έκανα.
Είσαι νέος. Δεν σε κατηγορώ. Μην κατηγορείς τον εαυτό σου.
Κανείς δεν φταίει.

Ο Τίνκερ παρακολουθεί.
Αφήνει τον Καρλ να τελειώσει αυτό που γράφει και ύστερα πηγαίνει και το διαβάζει .Πιάνει τον Καρλ απ’ τις μασχάλες και του κόβει τα χέρια απ’ τους καρπούς.
Ο Τίνκερ φεύγει.
Ο Καρλ προσπαθεί να σηκώσει τα χέρια του – δεν μπορεί, δεν έχει χέρια.
Ο Ροντ πηγαίνει προς τον Καρλ.
Σηκώνει το αριστερό κομμένο χέρι του Ροντ και βγάζει το δαχτυλίδι που του είχε βάλει.
Διαβάζει το μήνυμα που είναι γραμμένο στη λάσπη.

Ροντ «Πες μου πως με συγχωρείς».

(Φοράει το δαχτυλίδι.)

Δεν θα σου πω ψέματα, Καρλ.
Ο αρουραίος αρχίζει να τρώει το δεξί χέρι του Καρλ.

Σκηνή δέκατη τρίτη

Λασπότοπος . Ακριβώς πίσω απ’ τον φράχτη του πανεπιστημίου.
Βρέχει.
Μια ντουζίνα αρουραίοι μοιράζονται τον χώρο με τον Ροντ και τον Καρλ.

Ροντ Αναρωτιέμαι τι θα είχε συμβεί αν είχες πει ‘Εμένα’. Αν σου έλεγε ‘Εσένα ή τον Ροντ’ και εσύ έλεγες ‘Εμένα’, αναρωτιέμαι αν θα σε είχε σκοτώσει. Αν με ρώταγε ποτέ εμένα, εγώ θα έλεγα ‘Σε μένα. Κάν΄ το σε μένα. Όχι στον Καρλ, όχι στον σύντροφό μου, όχι στον φίλο μου, κάν’ το σε μένα’. Και θα έβλεπα τα ραδίκια ανάποδα. Ο θάνατος δεν είναι το χειρότερο πράγμα που μπορεί να σου συμβεί . Ο Τίνκερ κάποτε ανάγκασε έναν άνδρα να δαγκώσει τα αρχίδια ενός άλλου. Μπορεί να σου πάρει τη ζωή αλλά δεν θα σου χαρίσει το θάνατο.

Πίσω απ’ τον φράχτη ακούγεται ένα παιδί να τραγουδάει – το τραγούδι ‘Things We Said Today’ των Lennon και McCartney.
Ο Καρλ και ο Ροντ ακούνε συνεπαρμένοι.
Το τραγούδι σταματάει.
Ξαναρχίζει.
Ο Καρλ σηκώνεται, ασταθής.
Αρχίζει να χορεύει – έναν χορό αγάπης για τον Ροντ.
Ο χορός γίνεται ξέφρενος, τρελός, ο Καρλ βγάζει ήχους γρυλίσματος που μπερδεύονται με το τραγούδι του παιδιού.
Ο χορός χάνει το ρυθμό του – ο Καρλ πετάγεται εκτός χρόνου. Τα πόδια του κολλάνε στη λάσπη, ένας σπασμωδικός χορός απελπισίας και μετάνοιας.
Ο Τίνκερ παρακολουθεί.
Πιέζει τον Καρλ στο έδαφος και του κόβει τα πόδια.
Φεύγει.
Ο Ροντ γελάει.
Οι αρουραίοι κουβαλάνε προς τα έξω τα πόδια του Καρλ.
Το παιδί τραγουδάει ακόμα.

Σκηνή δέκατη έκτη

Λασπότοπος. Ακριβώς πίσω απ’ τον φράχτη του πανεπιστημίου.
Ανυπόφορη ζέστη.
Ακούγεται ήχος φωτιάς.
Οι περισσότεροι αρουραίοι είναι νεκροί.
Οι λίγοι που έχουν απομείνει τρέχουν γύρω γύρω μανιασμένοι .

Ροντ Υπάρχει μόνο το τώρα.

(Κλαίει.)

Καρλ (τον αγκαλιάζει)
Ροντ Πάντα μόνο αυτό υπήρχε.
Ο Καρλ τον φιλάει.

Κάνουν έρωτα.

Ροντ Θα σ΄ αγαπώ για πάντα.
Δεν θα σου πω ποτέ ψέματα.
Δεν θα σε προδώσω ποτέ.
Στη ζωή μου.

Φτάνουν και οι σε οργασμό ταυτόχρονα.
Ο Ροντ βγάζει το δαχτυλίδι και το βάζει στο στόμα του Καρλ.
Ο Καρλ το καταπίνει. Κλαίει.
Αγκαλιάζονται σφιχτά, τους παίρνει ο ύπνος τυλιγμένους ο ένας μέσα στον άλλο.
Ο Τίνκερ παρακολουθεί.
Τραβάει τον Ροντ μακριά από τον Καρλ.

Τίνκερ Εσένα ή εκείνον, Ροντ, ποιόν απ’ τους δύο;
Ροντ Εμένα. Όχι τον Καρλ. Εμένα.
Τίνκερ (κόβει τον λαιμό τού Ροντ)
Καρλ (παλεύει να φτάσει στον Ροντ. Τον εμποδίζουν)
Ροντ Δεν μπορεί να είναι έτσι.

(Πεθαίνει.)

Τίνκερ Κάψτε τον.