Το πρώτο μου ταξίδι στην Ελλάδα

Κ.Π. ΚΑΒΑΦΗΣ


Μετάφραση-Σχόλια: Χάρης Βλαβιανός

Στη διάρκεια του πρώτου του ταξιδιού στην Ελλάδα, από τις 13 Ιουνίου µέχρι τις 5 Αυγούστου 1901, ο τριανταοχτάχρονος τότε Κ.Π. Καβάφης ξεκινάει να γράφει στα αγγλικά ένα «ηµερολόγιο συµβάντων». Σ’ αυτό το ενδιαφέρον και ελάχιστα γνωστό κείµενο καταλήγει, παρά την αρχική του πρόθεση, να καταγράφει εκτός από λεπτοµέρειες της καθηµερινότητάς του, που αφορούν ακόµη και τις µεταβολές της θερµοκρασίας, τις εντυπώσεις του από την Αθήνα της Belle Époque. Μέσα από τους περιπάτους του ποιητή στο αστικό κέντρο και στα τότε προάστια όπως το Φάληρο, ο Πειραιάς και η Κηφισιά, αποκαλύπτεται µια εικόνα της Αθήνας στην αρχή του εικοστού αιώνα µε την πλούσια κοινωνική ζωή στην οποία συµµετέχουν προσωπικότητες όπως ο Πολέµης, ο Ιακωβίδης και κυρίως ο Ξενόπουλος, που θα γνωρίσει τον Αλεξανδρινό ποιητή και θα παίξει κοµβικό ρόλο στην καθιέρωσή του στα νεοελληνικά γράµµατα. Στην παρούσα έκδοση περιλαµβάνονται δύο κείµενα που έγραψε το 1891 ο Κ.Π. Καβάφης για τα µάρµαρα του Παρθενώνα, που εξακολουθούν να είναι επίκαιρα στις µέρες µας.

Ροή αέρα. Τετράδια χειρωνακτικής γραφής

ΓΙΩΡΓΟΣ ΒΕΛΤΣΟΣ


Δεν μου χαρίστηκε ο χρόνος. Δεν τον αφήνω να περάσει. Όπως στην «κυρα-Μαρία» που έπαιζα μικρός. Δεν περνά! Στο τέλος περνά!

«Από τη στιγμή που υπάρχει μια πρακτική γραφής» γράφει ο Ρολάν Μπαρτ «βρισκόμαστε μέσα σε κάτι που δεν είναι ακριβώς λογοτεχνία».

Το ότι είναι μόνο «γραφή» με ανησυχεί όλο και περισσότερο. Με θλίβει μάλιστα ότι αυτό δεν είναι πλέον «ζωή» [...]

«Μην μπαίνετε προς το παρόν στον κόπο να κατανοήσετε∙ να διαβάζετε και να ξαναδιαβάζετε, και τότε το ποίημα θα ανοιχτεί από μόνο του».

Έτσι να μ’ ακούτε.

Γ.Β.

Καλυψώ

ΔΗΜΗΤΡΑ ΚΟΛΛΙΑΚΟΥ

Έχουν περάσει αιώνες από τον απόπλου του Οδυσσέα, κι η Καλυψώ, πιστή στο όνοµά της, καλύπτει το νησί της µε την οµίχλη των πέπλων της, κρατώντας αθέατο τον κόσµο, αποµονώνοντας έτσι και τη Μελάνθη, την τελευταία δούλη που της έχει αποµείνει. Ώσπου µια µέρα φτάνει στο νησί ένας ξένος από τη σύγχρονη εποχή. Η άφιξή του θα γίνει αφορµή να ζωντανέψουν µνήµες από το παρελθόν, και να δοκιµαστεί η φιλοξενία αλλοτινών και τωρινών καιρών. Σιγά σιγά θ’ αρχίσει να βλέπει η Μελάνθη αυτά που δεν µπορεί να συγκαλύψει πια η Καλυψώ.

Ξέρει η πάπια πού είναι η λίμνη. Ιστορίες και αμαρτίες

Χ.Α.ΧΩΜΕΝΙΔΗΣ

… Μέσα µου ζει ένας σκάνταλος τύπος, ένας καλικάντζαρος. Θα λαχταρούσε η ζωή µου όλη να είναι πιρουέτες. Να ακροβατώ έξω νου και νόµου, να παραβιάζω ωράρια και να γονιµοποιώ ωάρια, να αδιαφορώ για τις συνέπειες των πράξεών µου – σάµπως αυτοί που τις µετρούν και τις ξαναµετρούν βγάζουν καµία άκρη; ξεφεύγουν µήπως από το τυχαίο κι από το πρόσκαιρο της ύπαρξης; Να νιώθω τις στιγµές σαν νότες, να υπακούω στον εσωτερικό µου µονάχα ρυθµό… Μέσα µου επιµένει να χοροπηδάει το πιτσιρίκι εκείνο που έκανε διαρκώς ζηµιές, που έβγαζε σε όλους γλώσσα, που ο κόσµος του ήταν άγραφο χαρτί, άλλοτε το ζωγράφιζε, άλλοτε το µουτζούρωνε, κάποτε του έβαζε φωτιά...

Στο πλοίο των τρελών: Οδηγίες χρήσεως

ΣΩΤΗ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ

Το Πλοίο των τρελών περιλαµβάνει άρθρα της περιόδου 2023-24, στα οποία η Σώτη Τριανταφύλλου αναρωτιέται, σχολιάζει και δίνει και ορισµένες απαντήσεις: Υπάρχει ηθικός τρόπος να κρίνουµε την ισραηλινο-παλαιστινιακή σύγκρουση; Είναι ο σηµερινός κόσµος πιο ταραγµένος απ’ όσο ήταν στο παρελθόν; Ζούµε πράγµατι σ’ ένα ακυβέρνητο καράβι µέσα στη θύελλα; Ποιός είναι ο ρόλος και ο συσχετισµός των µεγάλων δυνάµεων στην τρίτη δεκαετία του 21ου αιώνα;

Η δική μας πλευρά της νύχτας

ΜΑΡΙΑΝΑ ΕΝΡΙΚΕΣ


Μετάφραση: Χριστίνα Θεοδωροπούλου

Ο Χουάν, συντετριμμένος από τον, υπό αδιευκρίνιστες συνθήκες, θάνατο της γυναίκας του, Ροσάριο, διασχίζει οδικώς την Αργεντινή με τον εξάχρονο γιο του, Γκασπάρ, εν μέσω της στρατιωτικής χούντας. Προορισμός τους το πατρικό της Ροσάριο. Εκεί καλούνται να αντιμετωπίσουν το Τάγμα, μια πανίσχυρη, μυστικιστική οργάνωση, που μέσα από αποτρόπαιες τελετουργίες αναζητά την αθανασία. Η δική μας πλευρά της νύχτας είναι ένα «επικό αριστούργημα τρόμου», ένα συγκλονιστικό μυθιστόρημα πέρα και πάνω από ειδολογικούς προσδιορισμούς, όπου ο υπερφυσικός τρόμος διασταυρώνεται με πολύ πραγματικούς φόβους, και είναι το βιβλίο που καθιερώνει τη Μαριάνα Ενρίκες ως μια σπουδαία Λατινοαμερικάνα συγγραφέα του καιρού μας.

Η πέτρα της υπομονής

ΑΤΙΚ ΡΑΧΙΜΙ


Μετάφραση: Βάσω Νικολοπούλου, Νίκη Καρακίτσου-Dougé

Μια γυναίκα, στο Αφγανιστάν αλλά και αλλού, ίσως, παραµένει στο πλευρό του πληγωµένου άντρα της. Κατά βάθος οι δυο αυτοί άνθρωποι δε γνωρίζονται. Οι ώρες, οι µέρες περνούν, ο πόλεµος πλησιάζει απειλητικά, η γλώσσα της γυναίκας λύνεται και αρχίζει να αφηγείται µια ζωή γεµάτη ταπεινώσεις, µε την ελπίδα µιας πιθανής λύτρωσης.
Σ’ αυτό το µοναδικό, αλληγορικό και υπέροχο βιβλίο, που τιµήθηκε µε το κορυφαίο γαλλικό βραβείο Γκονκούρ, µεταφράστηκε µε εξαιρετική απήχηση σε περισσότερες από 25 γλώσσες και έγινε, από τον ίδιο τον συγγραφέα, συγκλονιστική ταινία, ο Ατίκ Ραχίµι δίνει φωνή αλλά και πρόσωπο σε µια αξέχαστη γυναικεία µορφή και, µέσω αυτής, σε µια πλειάδα εκατοµµυρίων γυναικών που καταδικάζονται στη σιωπή.