Τα λό­για αυ­τά που γρά­φω, τα ποι­ή­μα­τα, εί­ναι μια πρω­ταρ­χι­κή ανά­γκη για μέ­να. Γι­᾽αυ­τό εί­ναι γραμ­μέ­να τις πιο απί­θα­νες ώρες, στα πιο απί­θα­να μέ­ρη. Την ημέ­ρα, τη νύ­χτα, στο σπί­τι, σε κα­φε­νεία, σε τρό­λεϊ, ακό­μα και περ­πα­τώ­ντας.
Τα λό­για αυ­τά, τα ποι­ή­μα­τα, εί­ναι σαν ένα υπο­συ­νεί­δη­το ημε­ρο­λό­γιο της ζω­ής μου και δεν ξέ­ρω τι θα γι­νό­μουν αν δεν τα έγρα­φα.

Μίλ­τος Σα­χτού­ρης,
«Αυ­το­βιο­γρα­φι­κό» ση­μεί­ω­μα (3 Mαρ­τί­ου 1979)

Φωτ. Μι­χά­λης Ανα­στα­σί­ου

Με κα­τα­γω­γή από την Ύδρα, ο Μίλ­τος Σα­χτού­ρης γεν­νή­θη­κε στις 29 Ιου­λί­ου του 1919 στην Αθή­να και ήταν δι­σέγ­γο­νος του ναυάρ­χου του 1821 κα­πε­τάν Γιώρ­γη Σα­χτού­ρη. Το 1937 εγ­γρά­φη­κε με προ­τρο­πή του πα­τέ­ρα του στη Νο­μι­κή Σχο­λή του Πα­νε­πι­στη­μί­ου Αθη­νών, αλ­λά με­τά το θά­να­τό του την εγκα­τέ­λει­ψε για να αφο­σιω­θεί απε­ρί­σπα­στος στην ποί­η­ση. Το έρ­γο του εκ­προ­σω­πούν οι ποι­η­τι­κές συλ­λο­γές Η λη­σμο­νη­μέ­νη (1945), Πα­ρα­λο­γαίς (1948), Με το πρό­σω­πο στον τοί­χο (1952), Όταν σας μι­λώ (1956), Τα φά­σμα­τα ή H χα­ρά στον άλ­λο δρό­μο (1958), Ο πε­ρί­πα­τος (1960), Τα στίγ­μα­τα (1962), Σφρα­γί­δα ή Όγδοη Σε­λή­νη (1964), Το σκεύ­ος (1971), Χρω­μο­τραύ­μα­τα (1980), Εκτο­πλά­σμα­τα (1986), Κα­τα­βύ­θι­ση (1990), Έκτο­τε (1996) και Ανά­πο­δα γυ­ρι­σαν τα ρο­λό­για» (1998). Το 1956 τι­μή­θη­κε με το Α' Βρα­βείο του δια­γω­νι­σμού «Νέ­οι ευ­ρω­παί­οι ποι­η­τές» της RAI για το Όταν σας μι­λώ, το 1962 με το Β' Κρα­τι­κό Βρα­βείο Ποί­η­σης για Τα στίγ­μα­τα, το 1987 με το Α' Κρα­τι­κό Βρα­βείο Ποί­η­σης για τα Εκτο­πλά­σμα­τα και το 2003 με το κρα­τι­κό Με­γά­λο Βρα­βείο Λο­γο­τε­χνί­ας για το σύ­νο­λο του έρ­γου του. Έρ­γα του έχουν με­τα­φρα­στεί στα γαλ­λι­κά, τα αγ­γλι­κά, τα ιτα­λι­κά, τα γερ­μα­νι­κά, τα ισπα­νι­κά, τα πο­λω­νι­κά, τα βουλ­γα­ρι­κά ενώ ποι­ή­μα­τά του έχουν με­λο­ποι­η­θεί από τους Μά­νο Χα­τζι­δά­κι, Αρ­γύ­ρη Κου­νά­δη, Γιάν­νη Σπα­νό, Κυ­ριά­κο Σφέ­τσα και Νί­κο Ξυ­δά­κη.

Ο Σα­χτού­ρης κι­νεί­ται ανά­με­σα στις ιστο­ρι­κές συ­μπλη­γά­δες της επο­χής του, εγ­γρά­φο­ντας την αι­μα­τη­ρή της πραγ­μα­τι­κό­τη­τα σε μιαν ευ­θύς εξαρ­χής τε­θλα­σμέ­νη γραμ­μή. Ως με­τα­πο­λε­μι­κός υπερ­ρε­α­λι­στής, ο Σα­χτού­ρης θα απο­φύ­γει τα γλωσ­σι­κά παι­χνί­δια και τις μυ­στι­κι­στι­κές τά­σεις των προ­κα­τό­χων του, πιά­νο­ντας από πο­λύ νω­ρίς επα­φή με τον δρα­μα­τι­κό λό­γο του εξ­πρε­σιο­νι­σμού. Με τα χρώ­μα­τα και τις ισχυ­ρές με­τα­φο­ρές, ο ποι­η­τής θα σκη­νο­θε­τή­σει υπο­βλη­τι­κά τα πρό­σω­πά του, βυ­θί­ζο­ντάς τα στο πα­ρά­λο­γο και την πα­ρά­νοια. Η έξαρ­ση των με­τα­φο­ρών και των χρω­μά­των απο­κα­λύ­πτει έτσι έναν πα­ρά φύ­σιν κό­σμο: τον κό­σμο που προ­έρ­χε­ται από την καρ­διά του Β’ Πα­γκο­σμί­ου Πο­λέ­μου και του Εμ­φυ­λί­ου.



ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Νόρα Αναγνωστάκη, Οι δύσκολοι καιροί μέσα από την ποίηση του Μίλτου Σαχτούρη, Τραμ, 1973
Γιάννης Δάλλας, Ο ποιητής Μίλτος Σαχτούρης, Κέδρος, 1997
Αγγελική Κωσταβάρα (επιμ.), «Μίλτος Σαχτούρης (1919–2005): Συνοπτική εργογραφία», περ. Αντί, περίοδος β΄, τεύχος 858/859, 30 Δεκεμβρίου 2005, σσ. 14–15.
Δ.Ν. Μαρωνίτης, Σαχτούρης: Άνθρωποι-Χρώματα-Ζώα-Μηχανές, Γνώση, 1980
Βαγγέλης Χατζηβασιλείου, Μίλτος Σαχτούρης, Η παράκαμψη του υπερρεαλισμού, Εστία 1991


    Επι­μέ­λεια αφιε­ρώ­μα­τος: Βαγ­γέ­λης Χα­τζη­βα­σι­λεί­ου

    Βλ. Συ­νέ­ντευ­ξη του Μίλ­του Σα­χτού­ρη στον Μά­νο Τα­ξί­δη (=Μά­νο Ελευ­θε­ρί­ου), 1986

    Ντο­κυ­μα­ντέρ του Λευ­τέ­ρη Ξαν­θό­που­λου στην εκ­πο­μπή «ΠΑ­ΡΑ­ΣΚΗ­ΝΙΟ» της ΕΡΤ με τί­τλο «ΚΛΗ­ΡΟ­ΝΟ­ΜΟΣ ΠΟΥ­ΛΙΩΝ» , αφιε­ρω­μέ­νο στη ζωή και το έρ­γο τού Μίλ­του Σα­χτού­ρη. (Συμ­με­τέ­χουν: Γιάν­νης Δάλ­λας, Μι­χα­ήλ Μή­τρας, Δη­μή­τρης Κο­σμό­που­λος, Γιώρ­γος Κα­κου­λί­δης κ.ά.)