Η πληγή

O Luís Alberto de Cuenca (Μαδρίτη, 1950) έχει δηλώσει: Με ενδιαφέρει η ποίηση της línea clara, η οποία οδηγεί στην επικοινωνία και, κυρίως, ξυπνά το συναίσθημα. Η línea clara, δηλ. η καθαρή γραμμή, το σαφές περίγραμμα —κάπως σαν το περίγραμμα στις φιγούρες του κόμικ Τεν Τεν, κατά τον ίδιο τον ποιητή—, είναι προφανές πως είναι όρος δανεισμένος από τη ζωγραφική, χαρακτηρίζει δε την δεύτερη περίοδο της ποιητικής του δημιουργίας, στην οποία ανήκει και το παραπάνω ποίημα. Η επιλογή της, όμως, προκύπτει εύλογα και από την τεράστια κλασική παιδεία του Λουίς Αλμπέρο ντε Κουένκα, κλασικού φιλόλογου, ποιητή, δοκιμιογράφου, διάσημου μεταφραστή αρχαίων κλασικών συγγραφέων, όπως ο Όμηρος και ο Ευριπίδης. Ο ποιητής έχει ακόμη διατελέσει υπουργός παιδείας στη χώρα του, διευθυντής του Φιλολογικού Ινστιτούτου του Ανώτερου Κέντρου Επιστημονικών Ερευνών (CSIC), καθώς και της Εθνικής Βιβλιοθήκης. Θεωρείται ως ένας από τους μεγαλύτερους εν ζωή συμβολικούς και υπαρξιακούς ποιητές της Ισπανίας, καθώς και ως ο κατεξοχήν εκπρόσωπος της poesía transcultural, η οποία συνδυάζει γνώση και ενορατική προσέγγιση, παράδοση και πρωτοπορία, αποφεύγοντας πάντα τον ελιτισμό και την ερμητικότητα. Είναι λοιπόν κατανοητό το γεγονός ότι ο πολυπράγμων Λουίς Αλμπέρτο ντε Κουένκα, πέρασε κοντά από το πολιτιστικό κίνημα της movida, καθώς και ότι ασχολήθηκε και με τη στιχουργική, συνεργαζόμενος με την Orquesta Mondragόn και τον δημοφιλή τραγουδοποιό Loquillo.

Ο Λούις Αλμπέρτο ντε Κουένκα έχει έρθει μερικές φορές στην Ελλάδα, μεταξύ των οποίων και στο 5ο Φεστιβάλ ΛΕΑ (Λογοτεχνία εν Αθήναις), το 2013. Κάποια μεταφρασμένα στα ελληνικά ποιήματά του βρίσκονται σε ανθολογίες και επιθεωρήσεις.

Ομαδική μετάφραση:
Ηλέκτρα Αναγνώστου, Νικολέτα Γιαννακοπούλου, Θανάσης Κορώνης, Νίκος Μανουσάκης, Ματίνα Μπίλια. Συντόνισε ο Νίκος Πρατσίνης

_____________

Η ομαδική μετάφραση πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του Σεμιναρίου Κατάρτισης Μεταφραστών 2022-2023, του Κέντρου Γλωσσών και Πολιτισμών της Ιβηρικής και της Λατινικής Αμερικής Abanico.

Ένα μέλος της μεταφραστικής ομάδας, ο Νίκος Μανουσάκης, παρατήρησε πως κάπως ανάλογο ποίημα, με την ίδια στόχευση αλλά αντλώντας από μια εντελώς άλλη ποιητική, είναι και το γνωστό και αγαπητό «Σε βρίσκει η ποίηση», του Τίτου Πατρίκιου (βλ. https://www.oanagnostis.gr/se-vriskei-i-poiisi-titos-patrikios/), παραπέμποντας μάλιστα και σε μια συνέντευξή του Έλληνα ποιητή στην οποία είχε πει: «Η ποίηση μπορεί να είναι τα πάντα: φίλτρο ζωής, φόβος θανάτου, άσκηση εξουσίας, πηγή ματαιοδοξίας, κοινωνική στράτευση, καθαρή τέχνη, αντίδοτο για τη μοναξιά, τρόπος απομόνωσης από την κοινότητα. Γράφω όχι για τα μέσα που χρησιμοποιεί η ποίηση αλλά για το πώς κινείται - για το τι είναι σε θέση να μας προσφέρει με τη λειτουργία της. Για να υπάρξει, πάντως, η ποίηση θα πρέπει να χειραφετηθεί κανείς από την κυριαρχία της. Κι ας πω συμπληρωματικά πως δεν μπορώ να καταλήξω σε καμιά βεβαιότητα και σε κανένα οριστικό συμπέρασμα. [...] Η ποίηση βρίσκει τον καθένα μας σε συγκεκριμένη ώρα ή, για να το διατυπώσω διαφορετικά, η ποίηση μπορεί να βρει τον οποιονδήποτε σε κάποια κρίσιμη στιγμή και να τον επηρεάσει βαθιά».

Nίκος Πρατσίνης


Η πληγή



Τίποτα, ούτε η φρίκη η υπόκωφη, ούτε η αλήθεια
η θορυβώδης, ούτε η πικρή όψη της αμφιβολίας,
ούτε και τούτη η πυρκαγιά στη ζούγκλα του κορμιού μου
που απειλεί να μη σβήσει ποτέ,
ούτε η τρομερή εικόνα που χτυπά με δύναμη
τα μάτια μου και βασανίζει το μυαλό μου,
ούτε το ανάλγητο παιγνίδι, ούτε η φωτιά που καταστρέφει
εκείνη την άλλη εικόνα της αρμονίας και της δύναμης,
ούτε τα λόγια σου, ούτε οι κινήσεις σου,
ούτε εκείνη η άγρια μεριά του δρόμου σου,
θα εμποδίσουν να ανάψει στο πλευρό σου
το φως που δίνει τη ζωή και δίνει το θάνατο:
αργά ή γρήγορα θα τρέξει αίμα η πληγή σου,
και δεν θα είναι καιρός για λόγια.


 

αυτόν το μήνα οι εκδότες προτείνουν: