Μυθιστόρημα, σελ. 508, Εκδόσεις Πατάκη, 2018.
Ο Τηλέμαχος Κώτσιας γεννήθηκε το 1951 στην περιοχή Δρόπολης στον χώρο της Ελληνικής Μειονότητας της Αλβανίας. Στην Ελλάδα ήρθε το 1991 και την ίδια χρονιά κυκλοφορεί από ελληνικό εκδοτικό οίκο και το πρώτο του βιβλίο.
Από τότε μέχρι σήμερα έχουν δει το φως της δημοσιότητας δώδεκα ακόμα δικά του λογοτεχνικά έργα (το τελευταίο είναι η Σινική μελάνη). Μυθιστορήματα, νουβέλες, διηγήματα. Σχεδόν όλα αναπτύσσουν ζητήματα που σχετίζονται με κάποιον τρόπο με όσα συμβαίνουν στη γειτονική χώρα.
Από αυτήν την άποψη ο Κώτσιας είναι μια ιδιαίτερη περίπτωση σύγχρονου Έλληνα συγγραφέα, και ο τρόπος που φωτίζει όσα έχουν συμβεί στην Αλβανία τα μεταπολεμικά χρόνια προσφέρουν ουσιαστική και πολυεπίπεδη πολιτική ενημέρωση στον Έλληνα αναγνώστη.
Αλλά αν με τα προηγούμενα έργα του σκιαγράφησε διάφορες περιπτώσεις ανθρώπινων δραμάτων και ανίχνευσε συνθήκες διαμόρφωσης κοινωνικών γεγονότων, με αυτό το τελευταίο του έργο επιχειρεί μια πληρέστατη καταγραφή της ιστορίας του περιθωρίου, έτσι όπως βιώθηκε από τα άτομα της ελληνικής μειονότητας της Αλβανίας, αλλά και γενικότερα από τους πολίτες μιας χώρας όπου για όλο το ήμισυ του 20ού αιώνα έζησε στη σκιά ενός ιδιότυπου απολυταρχικού καθεστώτος.
Χρησιμοποίησα την έκφραση «ιστορία του περιθωρίου», θέλοντας να επισημάνω πως αυτό το μυθιστόρημα δεν θέλει να επεξηγήσει τις αποφάσεις της ηγετικής ομάδας, αλλά το πώς αυτές οι αποφάσεις επέδρασαν σε ανθρώπους απλούς, καθημερινούς – άτομα που θα έλεγε κανείς ότι ζήσανε στο περιθώριο της Ιστορίας.
Το πολυσέλιδο αυτό μυθιστόρημα αρχίζει με την εξιστόρηση της απόφασης τριών εφήβων να προχωρήσουν σε μια πράξη αντίδρασης απέναντι στο καθεστώς. Απόφαση και εκτέλεση χωρίς σωστό προγραμματισμό, που θα έχει ως αποτέλεσμα τον μεν έναν να το οδηγήσει στην τρέλα, τον δεύτερο στην αυτοκτονία, ενώ ο τρίτος, ο Σωτήρης, θα καταφέρει να επιβιώσει αλλά έχοντας υποστεί τον απόλυτο βιασμό της προσωπικότητάς του.
