Ο ραδιοφωνικός Γιώργος Χειμωνάς

O Γ. X. με τον Μανόλη Αναγνωστάκη στο στούντιο της ΕΡΤ
O Γ. X. με τον Μανόλη Αναγνωστάκη στο στούντιο της ΕΡΤ / φωτ. Γιώργος Ζεβελάκης



Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο, οι συγγραφείς, άλλοι λίγο άλλοι πολύ, πρόβαλλαν το έργο και τις απόψεις τους όχι μόνο στον τύπο αλλά και στα ερτζιανά. Ο Γιώργος Χειμωνάς πήρε μέρος σε πάρα πολλές εκπομπές κρατικών, ως επί το πλείστον, σταθμών. Έδωσε συνεντεύξεις όπου και διευκρίνισε πλευρές της γραφής του. Ορισμένα μάλιστα από τα πεζά του τα διάβασε προτείνοντας, κατά κάποιο τρόπο, την καλύτερη αναγνωστική προσέγγισή τους.
«Μιλώντας για τον λόγο» ανέλυε τις σκέψεις του για τη γλώσσα.
Επέμενε πολύ στα χαρακτηριστικά της σύγχρονης πεζογραφίας που, κατά την άποψή του, διέφερε ριζικά από την παλαιότερη.
Παραθέτω τους τίτλους ραδιοφωνικών εκπομπών άλλης θεματολογίας στις οποίες συμμετείχε: «Για τα όνειρα» και «Η Αναγέννηση» (Μαρία Κυρτζάκη), «Ραδιοοράματα και ραδιορροές» (Γιώργος Βέλτσος), «Η γυναίκα στη λογοτεχνία» (Ντόνη Δημολίτσα), «Γραφές και Αναγνώσεις» (Μιχάλης Μήτρας) κ.ά.  
Παραθέτω ένα χαρακτηριστικό απομαγνητοφωνημένο απόσπασμα:

«Ο λόγος της τέχνης, και αυτό είναι το πρόσωπο ενός ουσιαστικού ρεαλισμού, πρέπει να αναπαράγει στη γλώσσα τις βαθιές όσο και ασταθείς δομές της ανθρώπινης φαντασίωσης. Αυτή η φαντασίωση   είναι το έσχατο και μοναδικό άλλωστε βίωμα, το οποίο είναι σε θέση να αποκομίσει από το όραμα του κόσμου η συνείδηση του ανθρώπου. Ώστε η νέα πεζογραφία δεν πάει να εκφράσει απλά μια φιλολογική λογοτεχνική τάση ανανέωσης ενός είδους γραπτού λόγου∙ είναι ένας νέος λόγος που συμπυκνώνει κάθε είδους ομιλία, κάθε ρυθμό και σχήμα έκφρασης, φτάνοντας μέχρι τις κρυμμένες εσαεί ανείπωτες καταβολές της γλώσσας του ανθρώπου. Καταπατώντας τα όρια μεταξύ των παραδοσιακών ειδών του λόγου, αποκτά μια φυσιογνωμία ανήθικη, αν ανήθικη εννοήσουμε την καθήλωση και ακινησία στους τρόπους που, καταναγκαστικά σχεδόν, επιβάλλει ένα είδος λόγου. Είναι μ’ αυτή την έννοια αδίστακτος στο να βρει και να χρησιμοποιήσει τα πιο καίρια μέσα για την εκφορά αλλά και την περιφορά της μείζονος εικόνας του κόσμου.»

( Από τη διάλεξη που έδωσε ο Γιώργος Χειμωνάς στα «Ελεύθερα Πανεπιστήμια» το 1982 με θέμα: Γενικές σκέψεις για τη σύγχρονη πεζογραφία. Μεταδόθηκε από την εκπομπή του Γ’ Προγράμματος «Πνευματικό Περισκόπιο», με επιμέλεια Μαρίας Μαυρουδή.)

Φωνοθήκη: Γιώργος Ζεβελάκης
Επιμέλεια: Λάκης Δόλγερας

ΣΧΕΤΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ
 

αυτόν το μήνα οι εκδότες προτείνουν: