«Το ποίημα γράφει τον ποιητή»

Σχέδια του Χαβιέ Βιλατό
Σχέδια του Χαβιέ Βιλατό

Συζητώντας με τη Μάτση Χατζηλαζάρου

Όταν πήγα στη Γαλλία, επειδή ήξερα τη γλώσσα, σκέφθηκα πως αν έγραφα ελληνικά ποιος θα τα διαβάζει. Άρχισα να γράφω γαλλικά και γιατί μου άρεσε πολύ να γράφω γαλλικά. Ενθουσιάστηκα και συνέχισα να γράφω πολλά χρόνια. Και αγγλικά επίσης τυχαίνει να ξέρω. Έχω μια τρομερή έμφυτη ευκολία στις γλώσσες. Το βιβλίο 7Χ3 γράφτηκε σε τρεις γλώσσες, ελληνικά-γαλλικά-αγγλικά. Άλλα μεν γράφτηκαν απ’ ευθείας σε μία, άλλα συνάμα. Ήταν ένα πείραμα που ήθελα να δω τι συμβαίνει όταν γράφεις απ’ τη μια γλώσσα στην άλλη και οι λέξεις έχουν άλλες ευαισθησίες και λεπτότητες. Το ίδιο πράγμα μπορείς να το πεις με μια λέξη ενώ μια η άλλη του δίνει βάρος. Το βρήκα πολύ ενδιαφέρον γι’ αυτό το έκανα.

Από τα τρία ποιήματα το ένα μεγάλο που αφορά τη θάλασσα, είναι συνειρμικό και έχει μέσα τρίστιχα χάι κάι σαν αντίστιξη. Ερωτικό σαν μαύρο χιούμορ. Το πρώτο αφορά μια φίλη μου που πέθανε και τη σκεφτόμουν μια εποχή συνέχεια, ζούμε ή δεν ζούμε. Το τρίτο «Φαύνος» που δεν ξέρω πώς μου ήρθε.

Απόσπασμα ραδιοφωνικής συνέντευξης της Μάτσης Χατζηλαζάρου στον Γιώργο Σαρηγιάννη το 1985.


Μια γυναίκα ντύνεται μέσα σ’ ένα δωμάτιο ξενοδοχείου, χωρίς βιασύνη, σταματώντας πότε-πότε μπροστά στον καθρέφτη της.

    [...]

Ναι, περιμένετε,
Έρχομαι αμέσως,
πήρα το κλειδί μου και την κάρτα της ταυτότητας
και το λαμπερό μου μάτι των βροχερών ημερών,
Ναι, προτιμώ να παίρνω το μάτι μου μέσα στην τσέπη μου

να τόχω πρόχειρο μ’ άλλα λόγια.

Στην Ελλάδα είχα πολλά
και τα φορούσα γύρω στο λαιμό μου μαζί μ’ άλλα όστρακα,

ένα σαλιγκάρι , ένα μάτι, ένα φρέσκο φιστίκι.

[...]

Ο ήλιος είναι γαλάζιος
εκεί που χτυπούν τα μπροστινά τους πόδια
τα ένδοξα αρχαία δημιουργήματα
με τα μαρμαρένια τσόκαρά τους ­­–

ένα βαρύ τσαμπί μοσχάτο σταφύλι
ένα βυζαντινό τροπάρι ή μια φρεγάτα.

Στίχοι της Μ.Χ. πρόχειρα μεταφρασμένοι από τον Γεώργιο Φτέρη. Δημοσιεύτηκαν στην εφ. Το Βήμα (6-11-1948).



Η Μάτση Χατζηλαζάρου απαντάει σε ερωτήσεις του Γιώργου Σαρηγιάννη στην εκπομπή του Α' προγράμματος της ΕΡΑ
Ποιήματα της Μ.Χ. διαβάζει η ηθοποιός Άννα Μακράκη
——————

Φωνοθήκη: Γιώργος Ζεβελάκης
Επιμέλεια: Λάκης Δόλγερας

ΣΧΕΤΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ
 

αυτόν το μήνα οι εκδότες προτείνουν: