Δύο παραποιήματα για τη Μάτση (Χ&Ε 1938)

(i) Πλα­τα­γι­σμός & ρό­χθος

ένα σύν­νε­φο σπουρ­γί­τια πέ­ρα από τον θά­να­τό του[ς]
Μ. Σα­χτού­ρης

βλέ­πο­ντας την Με­σό­γειο,
την Μά­τση, χά!, σκε­δάνν γυ­μνή

—ω Μά­τση, χα! ω Μά­τση, Χει!
ω άπιον τού Μπέσ­σε­μερ, εσύ,
ώι εγώ η Υψι­κά­μι­νος

εί­πε ο Α, άα αά…,
πλη­σί­α­σε με μη­χα­νή

πύρ­ρος πυρ­σός πλη­σί­α­σε
για τον σφυγ­μό της γλώσ­σας της

— της χά­τση μά­τση χόν­τζη­ρα

και της ζα­λη­χαν­τζά­ρου

πλα­τα­γι­σμός!

στου ’38 μαύ­ρο κου­τί
χά­ος να­ού ορ­τά­λα­μος
μπαί­νεις αυ­τός, βγαί­νεις εσύ
ο θρα­σα­ήρ, ο θαρ­σα­ήρ, θαρ­σα­ε­τός

— Δω­δώ­νης βά­λα­νος, ανα­φω­νείς,
Βυ­ζα­ντι­νή τα­λά­ντω­σις, γλεύ­κος Οχρί­δος

στέ­κεις αι­πύς πυρ­ρός
τρέ­μεις υγρός

— έλα, Θρα­σο­το­τέ, Θαρ­σο­το­τέ στο Γή­πε­δον!,

σε προ­σκα­λεί

— στο γή­πε­δον, στο δά­πε­δον

το ρί­γος των ενιαυ­τών

εσύ πώς απο­κρί­νε­σαι

— στο κρά­σπε­δον των αντη­χή­σε­ων

ρο­ές ρο­ών νυ­χθη­με­ρόν
Δνεί­πε­ρος, Δά­να­στρις και Δον!

σιν­δο­νο­στρό­βι­λος και στιλ­βη­δών
πλα­τα­γι­σμός & ρό­χθος

_{^{[ Αθήνα & Αργολίδα, 2021-2 ]}}

(ii) Ανω­μο­τί κα­τά­θε­σις

Θέ­μα του ‘πλα­τα­γι­σμός & ρό­χθο­ς’ εί­ναι ένα [υπο­θε­τι­κό] κομ­βι­κό, για την σχέ­ση Χα­τζη­λα­ζά­ρου – Εμπει­ρί­κου, επει­σό­διο γύ­ρω στο 1938.

Για τον Εμπει­ρί­κο, η Χα­τζη­λα­ζά­ρου εί­ναι εν μέ­ρει μία Γκα­λά του Ντα­λί — εν μέ­ρει και άγνω­στο ‘πό­σο ακρι­βώ­ς’. Δεν βιο­γρα­φώ, μό­νον στή­νω, και μά­λι­στα ελεύ­θε­ρα, μία στιγ­μή.

Όπως η Γκα­λά στο έρ­γο του Ντα­λί, η ΜΧ απο­τυ­πώ­νε­ται δια­χρο­νι­κώς στο έρ­γο του Εμπει­ρί­κου. Όμως, η Γκα­λά μέ­νει έως το τέ­λος δί­πλα στον Ντα­λί, κα­τά κά­ποιους ως πο­λύ­τι­μη οδη­γός και κα­τ’ άλ­λους ως τέ­ρας, ενώ ήδη το 1943 η Χα­τζη­λα­ζά­ρου επι­τυγ­χά­νει, εκ νέ­ου, την τα­χύ­τη­τα δια­φυ­γής — πα­ρα­μέ­νει ‘κό­ρη φεύ­γου­σα’, εξε­λίσ­σε­ται δε, όχι άνευ κό­στους, σε  δη­μιουρ­γό.

Διευ­κρι­νί­σεις και ση­μειώ­σεις

(α) το «άπιον του Μπέ­σε­μερ» εχρη­σι­μο­ποιεί­το για την πα­ρα­γω­γή χά­λυ­βα και πε­ριεί­χε λειω­μέ­νο μέ­ταλ­λο
(β) το χαϊ­δευ­τι­κό Θρα­σο­το­τός-Θαρ­σο­το­τός εί­ναι υπο­τι­θέ­με­νη κα­τα­σκευή-σχό­λιο της ΜΧ^1,2

<sup>1 Εκ παραλλήλου, το ‘Μάτση’ είναι ένα παιδικού χρώματος χαϊδευτικό & δημιούργημα, ένα πρωτοποίημα, της ΜΧ
2. Είναι δυνατόν να είναι, ή έστω να φαίνεται στιγμιαίως, ‘Θρασοτοτός’ το 1938 ο 37χρονος Εμπειρίκος, ο ήδη ψυχαναλυτής και ποιητής της Υψικαμίνου και της, τότε αδημοσίευτης, Ενδοχώρας; Οπωσδήποτε αποκλείεται, εάν ο ΑΕ ξυλοποιηθεί ως ιερά εικών – όμως η κάποια ανωριμότητα είναι μη-παραβλέψιμο πιθανό σουρρεαλιστικό βοήθημα ή και όπλο.</sup>