Χαλκός & καπνός

^{στον Σπύρο Σιμωνέτη που είδε ή φαντάστηκε κάτι}

Α. Δηλαδή
Η μετάβασί μου από τα αρχικά στα [όσα τώρα θεωρώ] αποδεκτά ποιήματα & σχέδια συμβαίνει ανάμεσα στα τέλη του 1982 και την άνοιξι του 1984. Παραθέτω δύο σχέδια (του 1982 & ’83) και, με κάποιες αλλαγές, έξη ποιήματα της μεταβατικής περιόδου.

1. παππουλεπτός

απ’ έξω ο άνεμος
τα δένδρα να παρακινή και τις εξώπορτες
σφυρίζοντας διεγερτικούς σκοπούς
φύλλα να ξεσηκώνη και σαρώματα

κάποιος μέσα σηκώθηκε
παππουλεπτός, ψηλός και μεθυσμένος κάπως
βγήκε έξω και έκανε δυο-τρία βήματα χορευτικά
ύστερα ανοίγοντας τα χέρια του τον πήρε ο αέρας

μάτια ανθρώπων, τα άφησε
στον ουρανό μας γράφοντας απίθανες καμπύλες

και
δεν θα γυρίσει για να σηκώσει ψηλά τα σύμβολα
δεν θα γυρίσει, ο παππουλεπτός,
για να βελτιώσει την υπόθεση

^{[Αθήνα 12/1982 – 1/1983]}

2. Ακτή και Κυριακή*

μία εικόνα όσα έβλεπα και όσα σκεπτόμουνα
μια εικόνα, όλα μια εικόνα Και την διέσχιζα με ένα σκοπό
την παράκαμψη του απογεύματος

παρατηρούσα τα σχήματα που έπαιρναν τα σύννεφα
τις τροχιές των πουλιών, τις τροχιές και των κίτρινων φύλλων

ερέτης ναι, και υπηρέτης εμμονών, όχι κύριος σκύλων
σκεπτόμουνα, ναι, σκεπτόμουνα διάφορα
και έφτιαχνα μια Ερέτρια

^{[1983] *Ο τίτλος από στίχο του Σαχτούρη (1945)}

3. Αικατερίνη η μακρινή

^{του Σπύρου Σ.}

η Αικατερίνη η μακρινή, η μακρινή
τους άνδρες της ανακαλεί
και αύτανδρος βυθίζεται

μια βουερή σημαία αναδύεται
στο φως ἡ σύζυγος του καπετάνιου πνέει
ο ήλιος με την σημαία συνδυάζεται
ύστερα βήχει και αποπλέει

υποστολή σημαίας και η σύζυγος του καπετάνιου
μένει παρατηρούσα το βραδινόν της σύννεφο
μοιάζει μαλλί της γριάς
ένα αστεράκι στην κορυφή του κότσου της

δράκων της μυρακτής ἐπίσης παρατηρεί το σύγνεφο
ακούεται μία μελωδία που προκαλεί συγκίνησιν
δακρυρροεί η Αικατερίνη, η Κέραμις, ἡ σύζυγος του κάππα
δακρυρροεί και ὁ δράκων, μέσα στο τζούφιο φως

γέρων της μυρακτής είναι συλλέγων βούρλα και όστρακα
δίδει χρησμούς σοφούς
δεν ερωτάται όμως, δεν μακρηγορεί

άνεμος μετακινεί το σύννεφον
και καταστρέφει πλήρως την ατελή δομή του ποιήματος

^{[Αθήνα 1983 & 3/1984]}

4. Αλίαρτος

^{στην αδελφή μου, φίλη του μοβ}

με χλαμύδες από φλούδες δένδρων μεγάλων
και καπέλα από ψάθα πλατύγυρα
βιαστικά περπατούν ὁ Φέθρι & ὁ Ντόναλντ
στην λευκή και γυμνή παραλία
αργοπορημένοι ήδη ένα τέταρτο
στην συγκέντρωση των φίλων του μοβ
στις μοβ μπλούζες πολλών
παιχνιδίζουν χλομές δύο κίτρινες δέσμες
η σημαία τους, μοβ, παιχνιδίζει και αυτή
με ανίκητες δυο μικρές καρδερίνες

και όταν φεύγουν, νυκτα-δές όλοι φεύγουν,
σκιές τονίζουν τα ίχνεα της μοβ τέχνης γιορτής

^[1984]

5. κ7

^{της Μαίρης Γιαννακοπούλου}

ρομφαία αδυναμίας
Μα, ξιφουλκούν τα ξόανα;
πώς, ξιφουλκούν! Όμως αν
σημαδεύσεις έναν σάτυρο
ἢ μεταφράσης κάτι κίτρινο
θα πληγωθείς
μάλλον από την αύλακα
παρά από την ρομφαία

παραδοξολογώ νομίζεις
γιαυτό δεν θα χαρείς
δεν θα απλωθείς ως έντομο
Θα ευρεθείς ως άνθρωπος
να ονειροπολείς, να λέγεις

και μία ομπρέλα κανελί
θα θανατώσει ένα πρωί
τα βύσσινά σου όνειρα

^{[Αθήνα, Άνοιξι 1984]}

6. κ∞

^{του Ηρακλή Πετσάλα}

και η ανθοκομία ακόμη χρειάζεται κάποιον ήρωα
ποώδες έστω υποκείμενον, με ποώδες έστω υποκάμισον

αλλά γιατί εκβάλλει ἡ κακοδαιμονία στο γιουσουρούμ της τύχης μας;
ποια ανθοστήλη θα εγγυηθεί πως θα συμβεί το σφάλμα;

ποταμηδόν ρέει ἡ πορφύρα και πληροί τους πόρους του λοφίσκου
νάθοι ολισθαίνουν, νάτοι, και παρηγορούν
τον κατηφή του λυκαυγούς κυκεώνα χρυσανθέμων

^{[Αθήνα, Άνοιξι 1984]}

Β. Υστερόγραφο

^{ο Πλανεύτων, όπως ο Πλάτων & όπως ο Νεύτων,
σημαιοφόρος της λογικής και υπηρέτης της πλάνης}

Κινούμαι προς τον Βόλο, δεκαετίες μετά, με μία άλλη οικογένεια. Στο ύψος της Βόρειας

Εύβοιας βλέπω δυο ρυτιδωμένα γκρι-γαλάζια βουνά στο βάθος. Ελέφαντες, σκέπτομαι, του
Σεφέρη – και μερικές φορές νομίζω ότι μόνον κάτι τέτοια μου μένουν από την ποίησί του.
Αλλά δεν είναι αλήθεια. Συνεχίζω, συνεχίζουμε, και τελικώς φτιάχνω το εξής:

Ο δεκάλογος, με διάλογο, ενός τρεχαγύρευε

―για αυτά που θα πεις, σημειώνω κάτι που εγκαίρως κάποτε μουρμούρισε ο Γκαίτε: post fata nostra, pueri, qui nunc ludunt, nostri judices erunt
―οπότε το παιδί τού τότε τώρα σχολιάζει ― για να κριθεί και αυτό κατόπιν κ.ο.κ.
Λοιπόν:
(1) η ομιλία άργυρος, η σιωπή χρυσός και η ποίηση ευγενές αέριο
επίσης:
(2) η στασιμότητα και η αλλαγή καταστρέφουν τον πολιτισμό
―μα δεν βλέπεις κάποια διέξοδο, κάποια λύση της προκοπής;
―ε, πώς να ξέρω, αφού συχνά λέω π.χ. ότι:
(3) είναι αδύνατο να λύσεις τις εξισώσεις της πραγματικότητας ― αν και είναι πανεύκολο να τις
‘λύσεις’, αφού πρώτα αποδώσεις δογματικές τιμές σε κάποιες βασικές παραμέτρους
―και πώς πρέπει να πορευτούμε;
―γενικώς δεν έχω ιδέα, αλλά κάτι έχω σκεφθεί ειδικά για μέρος της διαδρομής σου:
(4) σαν βρεθείς βαθιά στον Άδη,
κάπο θα έχεις τον Νιζιάδη, γελαστό με το χακί
μα να βρεις τον Καστοριάδη, τον μακριά απ’ τον Κον Μπεντίτ
[Πάρε μια συστατική]
Πάντως, μην περιμένεις πολλά από τις αναλύσεις, αφού:
(5) στην περίπτωση περιπλόκων ερωτημάτων με πιθανές απαντήσεις τις Ναι & Όχι, οι μέσοι σοβαροί αναλυτές επιτυγχάνουν στις προβλέψεις τους σε ποσοστό 20 %, ενώ οι άριστοι σοβαροί αναλυτές κάποτε προσεγγίζουν το 50%
Επίσης, φανταζόμαστε διάφορα αλλά κάποτε μπορείς να κάνεις το αντίστοιχο πείραμα για να
ελέγξεις Οπότε διαπιστώνεις, για παράδειγμα, ότι:
(6) εάν αποσυνθέσεις την Ελλάδα, στο τέλος θα δεις να σου απομένουν κάρβουνο, ασβέστης και καπνός ― από αυτά ίσως κάποτε φτιάξης κάτι άλλο
―κάποια προοπτική, κάτι;
(7) κάποτε ο κόσμος είναι δυνατόν να βελτιωθεί με κάποιον νέο παραλογισμό
―κάτι για ποίηση;
―(8) ποίηση θα πει να καρφώνης πρόκες και σταυρούς στον άνεμο
Κάποιες άλλες περιγραφές που κάπως μοιάζουν με το (8) αγνόησέ τις Σεβαστών ποιητών είναι, αλλά συντεχνιακές υπερβολές και φαντασιώσεις
―κάτι πρακτικό;
(9) πολλά μπορείς να κάνεις με τα ροκανίδια της φύσεως, το χώμα και την άμμο
―ναι... κάτι πρακτικό αλλά και σχετικό με ποίηση;
―λοιπόν... Οδηγίες προς ναυτιλλομένους:
(9β) πλέοντας από την επιστήμη προς την ποίηση ή, αντίθετα, συναντάς, όπως αναφέρουν γέροι ναυτικοί του λόγου, πολλά υψώματα και κοιλώματα και, κυρίως, την, γεμάτη με γαργαλιστικά και άλλα, τάφρο της βαρύγδουπης α-νοησίας
Γαργαλιστικά όπως το, ακόμη σκυταλοδρομούμενο, ιθυφαλλικό i (μάλλον μία εφηβικού τύπου
ανάγνωση του σχήματος ενός συμβόλου) Ενώ από τα ‘άλλα’ ξεχωρίζω τα τύπου μαύρου
πυροτεχνήματος Παράδειγμα η ψυχιατρική προσαρμογή του 2ου θερμοδυναμικού νόμου από
τον Φρόιντ ― πριν αυτός αντιληφθεί ότι είναι προτιμότερες οι εξίσου αυθαίρετες αλλά γαργαλιστικές ιδέες, αυτές που τελικώς βοήθησαν περισσότερο τον ίδιο και τον
κινηματογράφο κλπ και λιγότερο την ψυχιατρική
―ναι, ίσως Αλλά με τον φόβο της τάφρου μπορεί να χάσουμε πράγματα ... Πες μου ένα
τελευταίο, σχετικό μόνον με ποιήματα...
―λοιπόν, περνάς από την γωνία Ηρακλείτου & Σεφέρη, φθάνεις στις Αλυκές του Βόλου,
ψάχνεις και μουρμουρίζεις:
(10) δεν είναι δυνατό να γράψεις δυο φορές το όνομά σου στην ίδια άμμο, την ξανθή ή άλλη

Στον Βόλο πέρασα και από την παλαιά γειτονιά μου Τα περισσότερα από τα κτήρια που
θυμόμουν ήταν στην θέση τους αλλά όχι τα παιδιά που παίζουν στους δρόμους

«Πες το με ένα μπουκαμβίλι», φαντάζομαι είχε πει ο Σεφέρης στην Λύντια Στεφάνου για τον Ηράκλειτο. Διότι όταν γύρισα στην Αθήνα βρήκα ότι η Στεφάνου είχε γράψει:
«Δεν θα περάσεις δυο φορές, στην ίδια λεωφόρο με τις μπουκαμβίλιες»
―οι αυριανοί κριτές μας παίζουν στις οθόνες τους

^{[Βόλος και Αθήνα, Ιανουάριος 2023+]}