Στις 24 Αυγούστου 1923, ο Πάνος Ηλιόπουλος φεύγει με ελάχιστα χρήματα από τον Πειραιά για τη Νάπολη και τη Μασσαλία. Τελικός προορισμός είναι το Μεξικό με σκοπό να περάσει λαθραία στις ΗΠΑ. Στις 6 Σεπτεμβρίου επιβιβάζεται σε πλοίο για το Βερακρούζ, με ενδιάμεσους σταθμούς στην Ισπανία, την Πορτογαλία και την Κούβα. Φτάνει στον προορισμό του ένα μήνα αργότερα. Παίρνει το τραίνο από το Βερακρούζ για την πόλη του Μεξικού και την Σιουδά Χουάρες. Εκεί διασχίζει με άλογο λαθραία τον ποταμό Ρίο Γκράντε και φτάνει στο Ελ Πάσο, σε αμερικανικό έδαφος. Ταξιδεύει επί πενήντα δύο ώρες για να καταλήξει στο Κάνσας Σίτυ. Λίγες μέρες αργότερα εγκαθίσταται στο Ντητρόιτ όπου εργάζεται στην κατασκευή σιδηροδρομικών γραμμών, σε εργοστάσιο τσιμεντόλιθων, σε αυτοκινητοβιομηχανίες και σε καπελάδικο. Το 1927 φοιτά σε σχολή φωτογραφίας στο Σικάγο.
Η κατάρρευση της αμερικανικής οικονομίας (το «Κραχ») το 1929, τον υποχρεώνει να επιστρέψει στην Ελλάδα το 1930 και να ανοίξει φωτογραφείο στα Φιλιατρά. Θα ανοίξει δεύτερο φωτογραφείο στην Κυπαρισσία το 1947. Το 1955 αρχίζει να γράφει την αυτοβιογραφία του. «Οι Ιταλοί και οι Έλληνες κατέφευγαν στην Κούβα και στο Μεξικό, για να μπορέσουν να περάσουν λαθραία στην Αμερική. Μια φήμη έλεγε πως κάποιοι στην Κούβα προσπάθησαν να περάσουν με ένα μικρό πλοιάριο στην Αμερική και αφού τους ανακάλυψε η ακτοφυλακή, οι πράκτορες τους πέταξαν στη θάλασσα. Μια άλλη φήμη έλεγε ότι στο Μεξικό οδηγούσαν τους λαθρομετανάστες σε μιάν ερημιά για να τους περάσουν δήθεν στην Αμερική με πενήντα, με εκατό δολάρια, τους έπαιρναν τα χρήματα που είχαν μαζί τους και τους σκότωναν. Και ποιος θα ρωτούσε γι’ αυτούς;»
Η περιπέτεια της ζωής ρωτούσε γι’ αυτούς. Και ο Πάνος Ηλιόπουλος (1897-1985) προσφέρει, «αυτοφωτογραφιζόμενος» τον χαιρετισμό του στη ζωή, της σφίγγει το χέρι, ευχαριστώντας για τις περιπέτειές της.
Πάνος Ηλιόπουλος, Η περιπέτεια της ζωής και η ποίηση της φωτογραφίας, εκδόσεις Μουσείο Μπενάκη, 2006, σελ. 189.
