Πρωτοχρονιάτικες πίτες και βιβλία

Adriaen Cornelisz Beeldemaker: «Ο κυνηγός» (1653)
Adriaen Cornelisz Beeldemaker: «Ο κυνηγός» (1653)


ΤΑ ΠΡΑΓΜΑΤΑ ΚΑΙ Η ΑΠΩΛΕΙΑ ΤΟΥΣ

Αλιστράτη. Η Αλιστράτη είναι κωμόπολη του Ν. Σερρών με περίπου 2.000 κατοίκους. Εκείνο για το οποίο φημίζεται είναι το ομώνυμο Σπήλαιό της, το οποίο λένε πως είναι πολύ εντυπωσιακό. Λένε, εγώ δεν έχω πάει, αν κι η Αλιστράτη είναι το χωριό της γιαγιάς μου της Μαίρης (πραγματικό όνομα: Μανουσάκα). Και μπορεί στο σπήλαιο να μην πήγα ποτέ, και στο χωριό επίσης, έχω πάει, όμως, πολλάκις σε συγκεντρώσεις του Συλλόγου Αλιστρατινών Θεσσαλονίκης.

Οι συγκεντρώσεις αυτές ήταν στην πραγματικότητα εκδηλώσεις για την κοπή της πρωτοχρονιάτικης πίτας. Μ’ έπαιρνε η γιαγιά μου από το χέρι, παλιότερα και την αδερφή μου επίσης, και πηγαίναμε σε κάτι πολυκατοικίες, σε κάτι χώρους γκρίζους και μεγάλους, με πολλές-πολλές καρέκλες και πορτρέτα παππούδων στους τοίχους.

Το πρόγραμμα των εκδηλώσεων ήταν πάντοτε το ίδιο. Στην αρχή χαιρετούρες κι εγώ να κοιτάω γύρω-γύρω τους παππούδες στις φωτογραφίες, μετά τραγούδια μπελκάντο από τη χορωδία, που αυτό κάπως είχε πλάκα, ύστερα μοίραζαν βασιλοπιτάκια, ύστερα ποτέ δεν κέρδιζα το φλουρί, κι ύστερα ερχόταν το καλό. Αυτό το «καλό» ήταν κι ο λόγος που κάθε χρόνο ακολουθούσα τη γιαγιά μου σ’ αυτές τις εκδηλώσεις. Οι Αλιστρατινοί μοίραζαν βιβλία!

Δεν έχω καμία απολύτως ιδέα γιατί και από πού προμηθεύονταν τα βιβλία που μας έδιναν. Ήτανε πάντα παλιές εκδόσεις, αλλά δεν μ’ ένοιαζε. Ήταν βιβλία! Θυμάμαι ότι τα πρώτα χρόνια σου έδιναν εκεί κάτι κυρίες ένα στο χέρι, κάπως τα διάλεγαν αυτές ανάλογα με την ηλικία σου. Έτσι στα 4-5 θυμάμαι πως είχα αποκτήσει το αγαπημένο μου «κανονικό, μεγάλο» βιβλίο κι όχι παραμύθι των προσχολικών μου χρόνων. Το βιβλίο αυτό ήταν το Τι και Που το ηρωικό ποντίκι. Βέβαια, δεν πετύχαινε πάντα η μοιρασιά. Έτσι, κάποιες φορές ξέμεναν από βιβλία για παιδιά. Εγώ τους έλεγα «δεν πειράζει, δώστε μου ό,τι έχετε, θα το διαβάσω μετά». Αυτό σήμαινε πως, νήπιο εγώ, έφευγα από τον Σύλλογο με τον Πατριώτη της Περλ Μπακ, χαζεύοντας μόνο το έντονο ροζ-φουξια εξώφυλλο, μένοντας έκπληκτη από τα τοσοδούλικα γραμματάκια στο εσωτερικό και κόβοντας βόλτες μες στο σπίτι υπερηφανευόμενη ότι αυτό το βιβλίο για μεγάλους «είναι δικό μου!».

Για τα λίγα χρόνια που συνέχισαν αυτές τις μεταπρωτοχρονιάτικες μαζώξεις, ή που συνέχισα εγώ να πηγαίνω τουλάχιστον, το άλλαξαν το σύστημα. Είχαν απλωμένα εκεί τα βιβλία και πήγαινες και διάλεγες εσύ. Από τη μια καλύτερα, από την άλλη μ’ έπιανε λίγο άγχος. Ποιο ένα, ΕΝΑ ΜΟΝΟ, να διαλέξω; Το μόνο βιβλίο που θυμάμαι από εκείνα τα ξεδιαλέγματα είναι Οι αναμνήσεις ενός Κυνηγού του Τουργκιένεφ. Μου άρεσε κιόλας, θυμάμαι. Ενώ, την αμαρτία μου θα την πω, τον Πατριώτη ακόμη δεν έχω καταφέρει να τον διαβάσω. Ίσως ασυνείδητα να θέλω να το κρατήσω ως τοτέμ, να θέλω να διατηρήσω αυτό το μυστήριο. Ποιος ξέρει άραγε τι γράφει μέσα;

ΥΓ. Τι ωραία να μπαίνει ο νέος χρόνος με βιβλία! Θυμάμαι και στην Στ΄ Δημοτικού είχα κερδίσει το φλουρί στο σχολείο και μου δώσανε δώρο βιβλίο: Η Μεγάλη Ελλάδα (τις αποικίες στην Κάτω Ιταλία εννοεί, όχι τίποτα άλλα μεγαλοϊδεατικά), από αυτά του Στρατίκη. Καλύτερα από τα στυλό Ρarker που μου δίνανε στο γυμνάσιο και το λύκειο και τα έχανα μες σε μια βδομάδα. Ναι, ήμουν τυχερή.


_____________

Το όνομα της στήλης είναι εμπνευσμένο από τη φράση του David Grossman
«τα βιβλία είναι το μοναδικό μέρος στον κόσμο, όπου μπορούν να συνυπάρχουν τα πράγματα και η απώλειά τους»
.

ΑΛΛΑ ΚΕΙΜΕΝΑ ΤΟΥ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ
 

αυτόν το μήνα οι εκδότες προτείνουν: