Παραγραφίες: Αρκουδίτσα Μικρόφτερη;

Παραγραφίες: Αρκουδίτσα Μικρόφτερη;



Ονομάστηκε Μαρί Λουίζ Κρουζ, όταν γεννήθηκε τον Νοέμβριο του 1946 στην αλατοφόρο στα ισπανικά πόλη Σαλίνας, γενέτειρα του Τζον Στάινμπεκ, η οποία αυτοπροσδιορίζεται ως η «παγκόσμια γαβάθα σαλάτας» λόγω της πλούσιας αγροτικής παραγωγής της περιοχής. Σε ηλικία 23 ετών μετακόμισε βορειότερα, στο Σαν Φρανσίσκο, δουλεύοντας ως μοντέλο ενώ σπούδαζε υποκριτική.

Έγινε μέλος ακτιβιστικής οργάνωσης Ινδιάνων (United Bay Indian Council), υιοθετώντας την επωνυμία Μικρό φτερό ή Μικρόφτερη (Littlefeather) μετά τον θάνατο του πατέρα της. Έχοντας κερδίσει τον τίτλο «Μις Βρικόλακας ΗΠΑ» για ταινία που διαφήμιζε την τηλεοπτική εκπομπή «Σπίτι με σκοτεινές σκιές», το 1970 συμμετείχε, αν και κάποιοι το αμφισβητούν, στην κατάληψη από αυτόχθονες της νήσου Αλκατράζ. Στον Βράχο, όπως λέγεται, παλιό φρούριο είχε μετατραπεί σε φυλακή υψίστης ασφαλείας, που λειτουργούσε έως το 1963, με διαδρόμους που έφεραν ονόματα δρόμων στη Νέα Υόρκη και το Σικάγο, από όπου και ο Μπαρτ Λάνκαστερ επιχείρησε να δραπετεύσει προς μια πιο ελεύθερη καριέρα σε δύο ταινίες του.
Υιοθέτησε επίσης το όνομα Σατσίν (Sacheen), δηλαδή αρκουδίτσα, όπως την αποκαλούσαν κατά τη διάρκεια της κατάληψης, έχει πει. Ας μείνουν στην άκρη τα σανσκριτικά, όπου η λέξη Sachin παραπέμπει στον Κύριο αυτών Σίβα, ή τα ρωσικά, όπου παραπέμπει σε υπερασπίστρια της ανθρωπότητας. Πράγματι shash ή shush σημαίνει άρκτος στη γλώσσα των Ινδιάνων Νάβαχο. Δεν υπάρχει όμως υποκοριστικό -een, που θυμίζει κατάληξη που από τα ιρλανδικά πέρασε στα αγγλικά, όταν η μικρή Maura έγινε Maureen. Το όνομα της λίμνης Sacheen στην πολιτεία της Ουάσιγκτον προέρχεται από άλλη γλώσσα Ινδιάνων (των Salish) και μεταφράζεται ως «λίμνη με πολλά πεσμένα δέντρα» μέσα της, που επιπλέουν σε φωτογραφίες.

Το 1972 φωτογραφήθηκε από το περιοδικό «Πλέιμποϊ» για ένα αφιέρωμα που θα λεγόταν «Δέκα μικρές Ινδιάνες», παραπέμποντας στο μετονομασμένο (από «Δέκα μικροί Νέγροι») μυθιστόρημα της Αγκάθα Κρίστι. Προσπάθειες φραστικά να εξαλειφθεί ο ρατσισμός συχνά οδηγούν σε νέες μορφές του. Αφού έγινε διάσημη, δημοσιεύτηκαν μόνο οι δικές της γυμνές φωτογραφίες, που είχαν τραβηχτεί, είπε, όταν ήταν «νέα και χαζή», αλλά έδωσε άδεια δημοσίευσης, γιατί χρειαζόταν τα χρήματα για να παρακολουθήσει το Παγκόσμιο Φεστιβάλ Θεάτρου στο Νανσί στη Λoρένη της Γαλλίας.
Χρειάζεται πολύ βαμβάκι μέσα στο μάγουλο όποιος θα προσπαθήσει να μιμηθεί το πώς μιλά ο Βίτο Κορλεόνε, τον οποίο υποδύεται ο Μάρλον Μπράντο στην κινηματογραφική μεταφορά του μυθιστορήματος του Μάριο Πούζο, που αλλιώς προφέρεται στα ιταλικά. Παρακολουθώντας από τα παρασκήνια σε βίντεο την τελετή απονομής των Όσκαρ, ο Κόπολα αναγνώρισε τη Σατσίν Λίτλφεδερ, λέγοντας ότι είχε επικοινωνήσει μαζί του και εκείνος της έδωσε τη διεύθυνση του Μπράντο. Εκτός από τον Μπιλ Μάρεϊ και την κόρη του Κόπολα, χάθηκε ποτέ κανείς στη μετάφραση; Ο κινηματογράφος συνιστά παγκόσμια μυθολογία, ρόλο που από την τραγικωμωδία είχε επιχειρήσει να υποκλέψει το μυθιστόρημα, πριν από αστικό καταστεί υπεραστικό.
Με προοπτική Όσκαρ το 1973, ο Μπράντο την έστειλε να το αρνηθεί ως διαμαρτυρία για τη μεταχείριση των αυτοχθόνων από την κινηματογραφική βιομηχανία. Συνεχιζόταν η για 71 ημέρες κατάληψη, από το Κίνημα Αμερικανών Ινδιάνων, στο Πληγωμένο Γόνατο (Wounded Knee) στον καταυλισμό των Σιού στη Νότια Ντακότα, όπου το ιππικό είχε σφαγιάσει δεκάδες το 1890. Ήδη όμως ο Μπάφαλο Μπιλ είχε προσλάβει Σιού στον θίασό του, που περιόδευε σε ΗΠΑ και Ευρώπη με παραστάσεις από την Άγρια Δύση. Σκηνές εθνοκάθαρσης και γενοκτονίας αναπαριστάνουν και τα παιδιά παίζοντας καουμπόηδες και Ινδιάνους. Μάρλον ή μάλλον πρόκειται για ιστορία που δεν γερνά, αν κοιτάς τον καθρέφτη του Όσκαρ Ουάιλντ.
Ο Μπράντο πάντοτε μνημόνευε τη Στέλα Άντλερ, που εξαμερικανίκευσε τον Στανισλάβσκι. Επίσης είχε περάσει από το Δραματικό Εργαστήριο του δημιουργού του θεάτρου-ντοκουμέντο Έρβιν Πισκάτορ, όταν συνδεόταν με το Νιου Σκουλ στη Νέα Υόρκη. Από θεατρική οικογένεια, η Άντλερ πρώτη φορά έβαλε το πόδι της στο σανίδι σε παράσταση Γίντις σε ηλικία τεσσάρων ετών. Σχέση με το θέατρο είχε και η αλκοολική μητέρα του Μπράντο, τον οποίο τεσσάρων ετών κακοποίησε η έφηβη γκουβερνάντα του.
Έχοντας ελάχιστο χρόνο κατά την απονομή, η Μικρόφτερη ευχαρίστησε και δήλωσε γιατί ο Μπράντο δεν αποδεχόταν το Όσκαρ. Στους δημοσιογράφους διάβασε την 739 λέξεων ομιλία του, που δημοσιεύτηκε την επόμενη ημέρα στην εφημερίδα Νιου Γιορκ Τάιμς. Παρουσιάζοντας τη βραδιά ο Μάικλ Κέιν επέκρινε τον Μπράντο που άφησε στη θέση του μια «φτωχή μικρή Ινδιάνα» να ακούσει αποδοκιμασίες (και επευφημίες) για την άρνηση αποδοχής του βραβείου. Ο Κλιντ Ίστγουντ αναρωτήθηκε αν θα έπρεπε να παρουσιαστεί το βραβείο για την καλύτερη ταινία εκ μέρους όλων των καουμπόηδων που είχαν πυροβοληθεί σε ταινίες του Τζον Φορντ.

Η Σατσίν Λίτλφεδερ συνέχισε τη δράση της υπέρ των δικαιωμάτων των αυτοχθόνων. Συνέχισε να παίζει και σε ταινίες. Το βιογραφικό της αναφέρει ότι σπούδασε ορθομοριακή διατροφή. Για ένα διάστημα έζησε στη Στοκχόλμη, γεγονός που της επέτρεψε «να δει από πού προέρχεται όλο αυτό το “λευκό” φαγητό». Θέλω να ταξιδέψω στην Ευρώπη, είχε πει, να δω από πού έρχονται οι λευκοί, όπως πηγαίνουν σε καταυλισμούς για να δουν από πού έρχονται οι Ινδιάνοι. Για τον Κολόμβο έχουν πει ότι δεν ήξερε πού πήγαινε ούτε πού έφτασε. Ψάχνοντας για την Ινδία, Ινδιάνους ανακάλυψε. Τα καλοκαίρια στην Ελλάδα έρχεται αφρικανική σκόνη. Δεν έχω ακούσει αν πηγαίνει ευρωπαϊκή στην Αφρική. Πριν πεθάνει από καρκίνο, για την υποδοχή που της επιφύλαξαν το 1973 ζητήθηκε συγγνώμη σε τελετή που διοργάνωσε η Ακαδημία. Αυτή που δίνει τα Όσκαρ, όχι κάποια άλλη.
Μετά τον θάνατο της Μικρόφτερης Αρκουδίτσας, συνέντευξη από τις βιολογικές αδελφές της Ρόζαλιντ Κρουζ και Τρούντι Ορλάντι πήρε η Ζακλίν Κίλερ, με καταγωγή από τη φυλή Νάβαχο. Η οικογένειά μας δεν είχε καμία σχέση με Ινδιάνους, της είπαν. Μεξικανικής καταγωγής χωρίς προέλευση από φυλές αυτοχθόνων στο Μεξικό ήταν ο γεννημένος στην Καλιφόρνια πατέρας τους. Η αδελφή τους πρέπει να θεωρούσε ως υψηλότερου κύρους από μια ισπανόφωνη ταυτότητα την καταγωγή από αυτόχθονες. Επιπλέον, ιστορίες φτώχιας και κακοποίησης, στις οποίες είχε αναφερθεί, δεν ήταν δικές της εμπειρίες, αλλά εμπειρίες που ο πατέρας τους είχε ζήσει με τον δικό του πατέρα. Δεν ξέρω αν οι αδελφές της περίμεναν να πεθάνει για να τα πουν αυτά.
Αυτός που γράφει την ιστορία κάθε ανθρώπου δεν είναι ο ίδιος. Ένα κομμάτι χαρτί είναι ο άνθρωπος, όπου παραγράφεται τρεμουλιάζοντας η μελάνη που εκλύει. Παραγραφία λέγεται η ακούσια χρήση φωνημάτων, συλλαβών ή λέξεων όταν κάποιος προσπαθεί να γράψει. Ισχύουν επίσης οι όροι αγραφία και δυσγραφία, ενώ αντίστοιχα λάθη στον προφορικό λόγο χαρακτηρίζονται ως παραφασία.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ

Έντυσον & Έγδυσον / Γιώργος Χουλιάρας - Χάρτης (hartismag.gr)

Ιστορία της πανουργίας: Τζόις / Γιώργος Χουλιάρας - Χάρτης (hartismag.gr)

Θεοδωράκης ή τανκς; / Γιώργος Χουλιάρας - Χάρτης (hartismag.gr)

Προπατορικά αμαρτήματα & Αμερική / Γιώργος Χουλιάρας - Χάρτης (hartismag.gr)

Τα πουλιά δεν είναι πραγματικά / Γιώργος Χουλιάρας - Χάρτης (hartismag.gr)

Ουλοιπόν / Γιώργος Χουλιάρας - Χάρτης (hartismag.gr)

ΑΛΛΑ ΚΕΙΜΕΝΑ ΤΟΥ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ
 

αυτόν το μήνα οι εκδότες προτείνουν: